İsrail ve İran arasında arabuluculuk çalışmaları ile ilgili neler biliniyor?

AHMAD GHARABLI/AFP/Getty Images

İsrail'İn Hayfa kentinden dumanlar yükseliyor, 16 Haziran ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile İran'ın bir anlaşmaya varmasını umduğunu söyledi ancak "Bazen ülkelerin önce savaşması gerekir" dedi.

15 Haziran Pazar akşamı Kanada'daki G7 zirvesine gitmeden önce gazetecilere konuşan Trump, ABD'nin İsrail'e desteğini sürdüreceğini belirtti ancak İsrail'den İran'a yönelik saldırılarına ara vermesini isteyip istemediği sorusuna yanıt vermedi.

Trump, "İran ve İsrail anlaşma yapmalı ve yapacaklar" dedi ve kendisinin bunu sağlayacak kişi olduğunu ileri sürdü.

Trump, 15 Haziran sabah saatlerinde de "İran ve İsrail anlaşma yapmalı ve yapacaklar" demişti.

Trump, "Şu anda birçok görüşme ve toplantı devam ediyor. Çok şey yaptım ve hiçbirini üstlenmedim ama sorun değil, halk bunu biliyor" dedi.

Trump, seçim kampanyasında ABD için kullandığı slogana benzer şekilde, "Orta Doğu'yu yeniden yücelt" ifadesiyle mesajını sonlandırdı.

Trump, 14 Haziran Cumartesi de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kendisini aradığını ve doğum gününü kutladığını söylemişti. Trump Putin'le İsrail-İran krizini de görüştüklerini belirtti.

Trump, "O da, benim gibi, İsrail-İran savaşının sona ermesi gerektiğini düşünüyor. Ben de ona, kendi savaşının da bitmesi gerektiğini söyledim" dedi.

Reuters haber ajansının 15 Haziran akşamı aktardığına göre, İran, arabuluculuk yapan Katar ve Umman'a, İsrail saldırıları sürdüğü sürece ateşkes konusunda müzakereye açık olmadığını bildirdi.

Reuters'a konuşan bir yetkili "İranlılar, Katar ve Ummanlı arabuluculara, İsrail'in önleyici saldırılarına verdiği yanıtı tamamlamadan ciddi bir müzakereye girmeyeceklerini iletti" dedi. Yetkili, çatışmanın hassasiyeti nedeniyle isminin açıklanmasını istemedi.

İsrail ve İran arasındaki çatışmaların sonlandırılması 15 Haziran akşamı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Trump arasında yapılan görüşmede de gündeme geldi.

Erdoğan, Trump'ın yaptığı son açıklamaları memnuniyetle karşıladığını, tüm bölgeyi ateşe atabilecek bir felaketin engellenmesi için bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini vurguladı.

Erdoğan, nükleer anlaşmazlığın çözümünün diplomasiden geçtiğini, bu yolda Türkiye'nin kolaylaştırıcılık dahil her türlü gayreti sergilemeye hazır olduğunu belirtti.

Erdoğan önceki görüşmede de ABD'nin anlaşmazlığın çözümü için nükleer müzakerelerin devam etmesi gerektiğine dair görüşünün desteklendiğini, kontrol dışı bir tırmanmanın önlenmesi için Türkiye'nin elinden geleni yapmaya hazır olduğunu belirtmişti.

'Trump isterse çatışmayı sonlandırabilir'

Eski diplomat Alon Pinkas'a Donald Trump isterse çatışmayı sonlandırabilir.

Daha önce iki İsrail başbakanına danışmanlık yapmış olan Pinkas, BBC Newsday programına Trump'ın Tahran'a itibarını koruyacak bir teklif yaparak çatışmayı durdurabileceğini söyledi.

Bir diğer alternatif Trump'ın Netanyahu'ya "Yeter artık - bunu bitirmek için 24 saatin var" demesi.

Pinkas "Ama bu ikisinden birini yapacak mı? Bilmiyorum" dedi.