İsviçre de ABD nin savaş uçaklarında yaptığı fiyat artışı gündemde

HABERLER DÜNYA

İsviçre'de ABD'nin savaş uçaklarında yaptığı fiyat artışı gündemde İsviçre, ABD ile yaptığı savaş uçağı anlaşmalarında imzalar atıldıktan sonra ABD'den gelen fiyat artışı talebiyle farklı yollar izleyebileceklerini söyledi. Washington'dan gelen fahiş fiyat artışı büyük diplomatik problemlere neden oldu.

GİRİŞ 18.07.2025 15:52 GÜNCELLEME 18.07.2025 15:53

İlk Yorum Yapan Sen Ol

Facebook'ta Paylaş X'te Paylaş

İsviçre Halk Partisi Milletvekili Jean-Luc Addor, ABD'yle yapılan F-35 savaş uçağı satın alımı sözleşmesinde karşı karşıya oldukları fiyat artışlarını eleştirerek bu sözleşmenin adil olup olmadığının sorgulanması gerektiğini belirtti.

İMZALAR ATILDI AMA FİYAT TEKRAR ARTIRILMAK İSTENDİ

İsviçre, 19 Eylül 2022'de 36 "F-35A" temin etmek için yaklaşık 7,4 milyar dolarlık anlaşma imzaladı ancak ABD yönetimi artan enerji, ham madde fiyatları ve enflasyonu gerekçe göstererek fiyat artırma niyetini İsviçreli yetkililere ileterek ek ödeme talep etti.

DUDAK UÇUKLATAN ARTIŞ

İsviçre basını, hükümet kaynaklarına dayandırdıkları haberlerde ABD'nin bu niyeti nedeniyle yeni fiyatın yaklaşık 1,7 milyar dolar artabileceği tahminine yer verdi.

DİPLOMATİK GÖRÜŞMELER BAŞLADI

İsviçre Savunma Bakanlığı, sabit fiyat konusunda ısrarcı olduklarını ancak anlaşmanın hukuki yoldan çözülemeyeceğini ve bu nedenle diplomatik görüşmeler yürüttüklerini açıkladı. Bakanlık, anlaşmazlık çözülemezse İsviçre'nin alımı iptal edebileceğini bildirdi.

İsviçre Savunma Tedarik Kurumu Armasuisse'nin başkanı Urs Loher de "Sözleşme, sözleşmedir. F-35A savaş uçaklarının tedariki için açıkça belirtilen sabit fiyata rağmen aniden farklı gerçeklikle karşı karşıya kaldık" ifadesini kullandı.

ANLAŞMA SAĞLANAMAZSA HANGİ ADIMLAR ATILACAK?

İsviçre'de birçok siyasi partiden milletvekilleri, F-35A'larda fiyat artırımına gidilmesini sert şekilde eleştiriyor. Soruları yanıtlayan İsviçre Halk Partisi Milletvekili Addor, ABD'den 36 F-35 savaş uçağı satın alımında İsviçre halkına 6 milyar frank maliyet öngörüldüğü bilgisi verildiği halde şimdi çok daha fazla maliyetle karşılaştıklarını ve bunun, büyük bir demokratik sorun olduğunu belirtti.

Hukukçu kimliğini de vurgulayan Addor "Bir sözleşme imzaladığımızda her şey açık olmalı, özellikle de fiyat. Bu sözleşmedeki sorun, Bakanlık ve eski Savunma Bakanlığı şefinin bize yani Bakanlığa ve halka fiyatın 6 milyar franktan fazla olmayacağını söylemesiydi" dedi.

İSVİÇRE'DE YAŞANAN 'DEMOKRATİK SORUN'

Jean-Luc Addor, İsviçre halkının F-35 satın alımı konusunda oy kullandığını belirterek "Halk sadece savaş uçağının alınması konusunda değil, aynı zamanda 6 milyar franklık ödeme konusunda da oy kullandı. Bakanlık bize hukuki tavsiyesiyle fiyatların kesin olarak belirlendiğini söyledi. Bir anda bunun doğru olmadığını ve çok daha pahalıya mal olacağını duyuyoruz" ifadelerini kullandı.

"Bu sadece bütçe sorunu değil, aynı zamanda demokratik bir sorun çünkü İsviçre halkı bu satın alma konusunda oy kullandı" diyen Addor, ABD'yle yapılan F-35 savaş uçağı satın alımında yaşanan fiyat artışlarının büyük bir sorun olduğunu vurguladı.

'YÜZLERCE MİLYON ÖDEDİK AMA UÇAKLARI ALAMADIK'

Milletvekili Addor, ödemelere ilişkin, "Şu anda tam miktarı bilmiyorum ama 700-900 milyon frank arasında bir miktar zaten ödendi. Neredeyse 1 milyar İsviçre frangı. Sorun şu ki, neredeyse 1 milyar İsviçre frangı ödedik ve bu F-35'lerden ilkini bile teslim almadık." dedi.

'ABD ADİL Mİ?'

Jean-Luc Addor, İsviçre halkının ABD'yle ortaklığı sorgulandığını belirterek "Aldığım tepkilerden biri şu soru: Amerikalılar adil ortaklar mı? Herkes bize onların dostumuz olduğunu söylüyor, tamam belki ama ABD hükümeti adil bir ortak mı?" diye konuştu.

'BU SÖZLEŞME GEÇERLİ Mİ?'

Siyasi görevinin yanı sıra hukukçu kimliğiyle durumu değerlendiren Addor, "Uçak veya uçak sistemi satışından bahsediyoruz. Basit bir avukat olarak söylüyorum ki fiyat, sözleşmenin en önemli temel unsurudur. Eğer fiyat konusunda netlik yoksa, İsviçre ve ABD arasında fiyat konusunda gerçek bir anlaşma yoksa, bu sözleşme geçerli mi?" ifadelerini kullandı.

'ABD İLE İLK SORUN YAŞAYAN BİZ DEĞİLDİK, SON DA OLMAYACAĞIZ'

Addor, ABD’nin F-35 savaş uçağı satışı sözleşmelerinde sadece İsviçre’ye değil, diğer ülkelere de bazı tedarik ve fiyat sorunu yaşattığını belirterek "Benim için bu sürpriz değil, Kanada ve Finlandiya'da da (F-35 satın alımı konusunda) benzer sorunlar duyuyoruz. Bu sorunun diğer ülkelerde de tekrar edebileceğini düşünüyorum." dedi.

'ABD'NİN KURDUĞU SİSTEMLE EGEMEN OLABİLİR MİYİZ?'

Jean-Luc Addor, F-35'in egemenlik açısından da sorunları olduğunu vurgulayarak "F-35, ABD’ye çok bağımlı bir sistem. ABD tüm elektroniği ve yazılımı kontrol etmek istiyor. ABD ile bu kadar bağlantılı ve ABD'nin neredeyse her şeyi kontrol etmek istediği bir sistemle, egemen olmayan bir araçla kendi egemenliğimizi savunabilir miyiz? Bu, bir soru" değerlendirmesinde bulundu.

KAYNAK: AA

Şeyma Akman Haber7.com - Editör

Editör Hakkında 1988 yılında Ankara’da doğdu. İlk öğretimini Ankara’da, orta ve lise öğrenimini Amerika’da tamamladı. Bilkent Üniversitesinde İngilizce-Fransızca mütercim tercümanlık okudu. Gazetecilik mesleğine Kanal 7 dış haberler bölümünde başladı. 7 sene sonra Yasemin.com sitesine geçerek kariyerine yeni bir ivme kazandırdı. Meslek hayatına Haber7.com'da Dış haberler editörü olarak devam ediyor.

YORUMLAR İLK YORUM YAPAN SEN OL

GÖNDER