Japonya nın gözü Türk İHA larında: Tarihi ziyaretten savunmada iş birliği kararı çıktı

Japonya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Nakatani'nin Bakan Güler ile görüşmek üzere Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaret, Japonya'nın aynı zamanda ABD müttefiki olan bu ülkeye yaptığı ilk resmi ziyaret olarak kayıtlara geçti.

Milli Savunma Bakanlığının NSosyal hesabından yapılan paylaşımda, Bakan Güler'in, askeri törenle karşıladığı konuk mevkidaşı ile baş başa görüştüğü kaydedildi. Güler ve Nakatani daha sonra heyetler arası toplantıya başkanlık etti.

Milli Savunma Bakanı Güler, görüşmede yaptığı konuşmada, şunları kaydetti:

"Sayın Bakan'ı ve kıymetli heyetini bir kez daha saygıyla selamlıyorum. Bu yıl diplomatik ilişkilerimizin 101'inci yılındayız ve 101 yıldır ilişkilerimiz hep iyiye doğru giderek gelişme göstermiştir. Bugün dünyadaki güvenlik konusunun gelişimine paralel olarak da Japon dostlarımızla özellikle savunma sanayinde ve askeri ilişkilerimizde her halükarda daha fazla gelişim sağlamak için elimizden gelen her türlü gayreti göstermeye de hazır olduğumuzu belirtmek istiyorum. Sayın Bakan'la beraber bu gelişmeyi sağlamak için de elimizden gelen her türlü gayreti göstereceğiz. Sayın Bakan'a ve değerli heyetine bir kez daha burada bulunmalarından dolayı teşekkür ediyorum. Ayrıca kıymetli Japon halkına da sevgilerimizi ve saygılarımızı sunmak istiyoruz. İletirlerse memnun oluruz."

JAPON BAKAN ERTUĞRUL FIRKATEYNİ'Nİ ANDI

Japonya Savunma Bakanı Nakatani Gen de yaptığı konuşmada, "Bu sene Ertuğrul Firkateyni faciasının 135'inci yılı. Bu olay Japonya'da büyük yankı uyandırmıştı. Japonya'daki ders kitaplarında çocuklara anlatılıyor. Türk Hava Yolları tarafından İran-Irak savaşındaki Japonların kurtarılmasının 40'ıncı yıl dönümü olup, sizin sayenizde Japonların kurtarılması çok ünlü bir hikaye olmuştur" ifadelerini kullandı.

Yaklaşık 100 dakika süren görüşmede, iki bakanın ülkeleri arasındaki savunma iş birliğini daha da genişletme konusunda mutabakata vardığı bildirildi. Taraflar ayrıca, savunma ekipmanları ve teknoloji alanındaki iş birliği potansiyelini ele almak üzere üst düzey savunma yetkilileri arasında istişareler yapılmasını kararlaştırdı.

GÜNDEMDE İHA'LAR VARDI

The Japan Times'ın (JT) "Japonya ve Türkiye savunma bakanları sanayi iş birliği sözü verirken Tokyo'nun gözü İHA'larda" başlıklı haberine göre, her iki tarafın açıklamalarında doğrudan belirtilmemesine rağmen, başlangıçta planlanan süreden daha uzun süren görüşmelerin en önemli gündem maddelerinden birisi de İHA'lardı. Japonya'nın Türk yapımı İHA satın alımına dair somut bir anlaşmanın bu görüşmede açıklanması beklenmiyordu.

Bakan Nakatani, ziyaretinin bir parçası olarak büyük savunma firması Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'ni (TUSAŞ) de ziyaret etti. Nakatani'nin, çarşamba günü de İstanbul'a giderek askeri tesisleri ve insansız hava aracı üreticisi Baykar dahil olmak üzere savunma şirketlerini gezeceği öğrenildi.

Japonya Savunma Bakanlığının, 2026 mali yılı için rekor düzeydeki 8,8 trilyon yenlik bütçe talebinin 200 milyar yenine (1,4 milyar dolar) kadarını savunma amaçlı İHA'ların kitlesel olarak konuşlandırılması için kullanmayı planladığı Japon medyasında yer aldı. JT, Japonya'nın, "giderek zorlaşan bölgesel güvenlik ortamında niteliği ön planda tutan bir politika izlemeyi sürdürdüğünü" belirtti.

Japonya Savunma Bakanlığının, nisan ayında başlayacak olan gelecek mali yıla ilişkin bütçe talebini ağustos ayı sonuna kadar sunması bekleniyor.

ÇİN KORKUSU TÜRK İHA'LARINA YÖNELTTİ

Çin'in Japonya etrafındaki hava sahası ve karasularında giderek daha iddialı faaliyetlerde bulunması, Japonya'yı harekete geçirdi. Japon yetkililer, hava sahası ve karasuları ihlallerine daha etkin yanıt vermek ve Çin'i caydırmak amacıyla İHA kullanımını artırma çağrıları yapmaya başladı.

Japonya, 2027 yılı sonuna kadar hava, deniz ve denizaltı İHA'larını Öz Savunma Kuvvetleri'ne hızla entegre etmek amacıyla Türkiye, Avustralya, ABD ve diğer ülkelerden insansız hava araçları satın almayı değerlendiriyor.

Bakanlığın temel hedeflerinden biri, İHA'ları hızla stoklamak olarak öne çıkıyor. Bu hedef, Japonya'nın 2022 Savunma Geliştirme Programı'nda da vurgulandı. Programa göre, Öz Savunma Kuvvetleri "çeşitli türlerde insansız hava araçlarını hızla tedarik edecek."

TOKYO'DAN İHA'LAR İÇİN DEV BÜTÇE

Söz konusu program kapsamında Japonya, 2027'ye kadar sürecek 5 yıllık toplamda 43 trilyon yen tutarındaki harcama planının tamamlanmasıyla birlikte, İHA tedariki ve Ar-Ge maliyetlerine yaklaşık 1 trilyon yen harcamayı hedefliyor.

Japonya'nın İHA ihtiyaç listesinde, uzun menzilli insansız hava araçları ve gemiye konuşlandırılmış insansız gözetleme ve keşif araçlarının yanı sıra, "geniş çapta konuşlandırılmış birliklere, uzak üslere ve deniz araçlarına malzemelerin hızlı bir şekilde taşınması" için kullanılacak insansız hava araçları da bulunuyor.

Japonya, bu ihtiyaçlarını karşılamak adına somut adımlar atmaya başladı.

Savunma Bakanlığı, 2025 mali yılı bütçesinde, gözetleme operasyonlarını geliştirmek amacıyla büyük ABD yapımı MQ-9B SeaGuardian insansız hava araçlarının konuşlandırılması için 41,5 milyar yen, düşman araçları, gemileri ve uçaklarını etkisiz hale getirebilen çok sayıda küçük saldırı insansız hava aracı satın alınması için ise 3,2 milyar yen ödenek ayırdı.

2. Dünya Savaşı'nı kaybeden ülkelerden Japonya'nın 1954 yılında yeniden kurulan ordusu Öz Savunma Kuvvetleri'nin saldırı amaçlı birlik bulundurma izni bulunmuyor. 200 binden fazla personeli bulunan ordu, gelişmiş teknolojiye sahip donanımlar kullanıyor.

JAPONYA'NIN SAVUNMA PLANI

Savunma Bakanlığının, mümkün olan en kısa sürede yabancı İHA'lar satın almayı hedeflediği, uzun vadede ise İHA'ların yerli üretimini artırmayı amaçladığı biliniyor. Uzmanlara göre, gerekli parçaların tedarik zincirlerini güçlendirmek de dahil olmak üzere yerli üretimi teşvik etmek, Japonya'nın bu çabasında kilit öneme sahip.

Mitsubishi Heavy Industries, motosiklet üreticisi Kawasaki Motors ve otomobil üreticisi Subaru da İHA üretimine ilgi gösterdi. 3 firma da, mayıs ayında düzenlenen DSEI Japonya savunma ekipmanları fuarında dron ve ilgili parçaları sergiledi.

Japonya Savunma Bakanlığı, nisan ayında savaşta yapay zeka ve İHA kullanımını incelemek üzere özel bir görev gücü oluşturdu. Ukrayna'daki savaştan alınan ve İHA kullanımının savaşın doğasını etkili bir şekilde değiştirdiğini gösteren dersler, bu silahların hızla temin edilmesi ihtiyacını bir kez daha ortaya koydu. Japonya Dışişleri Bakanlığı da, askeri yardım programı kapsamındaki ülkelerin insansız sistemlere artan ilgisi nedeniyle, Japon firmalarının ihracata yönelik çift amaçlı insansız hava araçları üretme kapasitelerini araştırmaya başladı.