Kadınlara dayatılan skandal sözleşmeyi açıkladı: Evlenmeyeceksin, doğum yapmayacaksın!

HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, Konfederasyonun genel merkezinde, 18 Eylül Uluslararası Eşit Ücret Günü dolayısıyla düzenlenen "Refahın Güvencesi Eşit Ücret, Eşin Ücretin Güvencesi Sendikalaşma" toplantısında yaptığı konuşmada, çalışma hayatındaki cinsiyete dayalı ücret eşitsizliğine dikkat çekti.

Kayıtlı istihdamın olduğu iş yerlerinde, eşit işe eşit ücret uygulamasının var olduğunun kabul edilmesinin, bu alandaki açığın tespitini engellediğini söyleyen Arslan, sadece toplu sözleşmenin hükümlerine, genel politikaya ve ücret konusundaki ilkelere bakarak bu sorunun ortadan kalktığı gibi bir kanaate varılmaması gerektiğini belirtti.

OECD'nin araştırmasına göre kadınların, erkeklerden ortalama yüzde 11,6 daha az kazandığını aktaran Arslan, "Yine, OECD'nin araştırmasına göre Türkiye'de kadınlar, aynı işte erkeklere göre yüzde 10 daha düşük ücret alıyor. Dünyanın en gelişmiş ülkelerinde bile yüzde 0 değil. Kayıt dışı istihdamımız, OECD ortalamasının iki katı neredeyse. Buna rağmen bu oranın, yüzde 10'lar civarında olması kötünün iyisi diye düşünüyoruz." dedi.

Arslan, mevzuatta kadın erkek ücretlerinin farklı olacağına ilişkin herhangi bir hükmün bulunmadığına işaret ederek, sorunun kaynağının uygulama olduğunu vurgulayarak "Uygulamadan kaynaklı sorunumuz var. Toplu iş sözleşmelerimizde, skala uygulamalarımızda, işe giriş ücretlerinde asla böyle bir ayrım söz konusu değil. Peki nasıl oluyor? Bunun üzerinde gerçekten çalışma yapmamız gerekiyor." dedi.

Arslan, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Kadınların kendilerine biçilmiş role razı olmamaları gerekiyor. İş hayatında kendileri için biçilmiş rollere peşinen teslim olunduğunda, sorunu çözmekte zorlanıyoruz. Öncelikli olarak kayıt dışı istihdamın ortadan kaldırılması için mücadele etmeliyiz. Toplu sözleşmelerde, nasıl şeffaf olmayan durumlar var? Bu ayrımcılık nasıl ortaya çıkıyor? Bence bunu çalışmamız gerekiyor."

Ücret şeffaflığı konusunun Türkiye'de hala düzenlenmediğini ifade eden Arslan, özel sektördeki bazı uygulamalara dikkat çekerek "Şeffaflıkla ilgili husus, Türkiye'de hala düzenlenmedi. Bunun düzenlenmesi için de çaba sarf etmemiz gerekiyor. Özel sektörde bazı iş yerlerinde, ücretler gizlidir, kimse kimsenin ücretini bilmeyecek gibi uygulama var. Ücretinin başkası tarafından öğrenildiğinde iş akdi feshedilir maddeleri bulunabiliyor. Bunun çeşitli nedenleri olabilir ama bu şeffaflık uygulamasıyla zıt durum. Bunu çözmek gerekiyor. Bankacılık sektörü her zaman gündemde. İşe başlayacak kadınlarla 'Evlenmeyeceksin, evliysen doğum yapmayacaksın, çocuk sahibi olmayacaksın.' diye sözleşme yapılıyor. Burada da bazı yargı kararları maalesef işvereni haklı görüyor. Farkında olmadığımız ayrımcılıklarla yüzleşmemiz gerekiyor." ifadelerini kullandı.

Toplantıda, HAK-İŞ Kadın Komitesi Başkanı Fatma Zengin ve ILO Türkiye Temsilciliğinden Ebru Özberk Anlı da çalışma hayatındaki ücret eşitsizliğine ilişkin birer sunum gerçekleştirdi.