Kankalıktan soğuk savaşa! Trump ın yeni hedefi Hindistan

ABD Başkanı Donald Trump’ın Hindistan’a yönelik sert açıklamaları, bir zamanlar Trump'ın seçim sloganını tekrarlayarak "Hindistan'ı yeniden büyük yapmak istiyorum" diyen Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile olan ilişkisini sarsıyor. 

Başkan seçildiği ilk zamanlarda Hindistan’ı “önemli müttefik” olarak tanımlayan Trump, şimdi ise Hindistan'ın Rusya ile yakın ilişkilerde bulunması nedeniyle mesefaeli duruyor.

İLİŞKİLERDE SERT DÖNÜŞ

Wall Street Journal gazetesinde yer alan habere göre, Trump yönetiminden yetkililer, ABD-Hindistan ortaklığının hâlâ önemli olduğunu savunsa da, son dönemde artan ticaret gerilimleri, Rusya’ya yönelik yaptırımlar ve Pakistan-Hindistan çatışmasında ABD'nin rolü hakkındaki tartışmalar ilişkileri gerdi.

Trump’ın, Hindistan’ın Rusya’dan petrol ve silah alımına ilişkin “ceza” açıklamaları ve kamuoyuna açık sert çıkışları, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile kurduğu kişisel bağı da zedeledi.

Hindistan merkezli Observer Research Foundation düşünce kuruluşundan Manoj Joshi, Modi’nin bu durumdan “çok mutsuz” olduğunu vurguladı.

TRUMP: “EKONOMİLERİ UMURUMDA DEĞİL”

Trump, geçtiğimiz günlerde yaptığı sosyal medya paylaşımlarında, “Hindistan’ın Rusya ile ne yaptığı umurumda değil. İsterlerse birlikte batarlar,” diyerek Hindistan’a ağır eleştiriler yöneltti.

Trump, Rusya ile ekonomik ilişkilerini sürdüren ülkelere karşı sert yaptırımlar uygulama sözü de verdi.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Randhir Jaiswal, ABD-Hindistan ilişkilerinin "birçok geçiş ve zorluğun üstesinden geldiğini" söyledi. Jaiswal, "Ülkelerimizin taahhüt ettiği temel gündem üzerinde odaklanmaya devam ediyoruz ve ilişkinin ilerlemeye devam edeceğinden eminiz" ifadesini kullandı.

ATEŞKESİN GÖLGESİNDE ABD ETKİSİ

Mayıs ayında Keşmir’de yaşanan ve dört gün süren çatışmalar sonrası sağlanan ateşkesin mimarının Trump olduğunu iddia eden ABD yönetimi, Pakistan tarafından alkışlanırken Hindistan’dan tepki aldı.

Yeni Delhi, ateşkesin dış müdahale olmadan sağlandığını savunarak ABD’nin etkisini reddetti. Bu durum Trump’ı öfkelendirdi.

Eski Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisi Lisa Curtis’e göre, Trump’ın barış arabuluculuğu iddiası Hindistan için “utanç verici” bir durum oluşturdu.

TİCARET ANLAŞMASINDA TIKANIKLIK

Trump’ın Hindistan’a yönelik soğuyan tavrının bir nedeni de, beklenen ikili ticaret anlaşmasının hayata geçememesi. ABD, Hindistan’ın tarım sektörünü yabancı rekabete açmasını isterken, bu durum Modi için iç siyasette ciddi bir risk teşkil ediyor. 2021’de yaşanan çiftçi protestoları sonrası Modi, sektörü serbestleştirme adımını geri çekmişti.

Trump, 1 Ağustos’taki anlaşma süresinin dolmasına rağmen müzakerelerin sürdüğünü belirtti.

RUSYA İLİŞKİLERİ MASADA

Hindistan’ın Rusya’dan enerji ve silah alımı da Washington’ın gündeminde. Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü’ne göre Hindistan, 2020-2024 yılları arasında askeri ekipmanının %36’sını Rusya’dan ithal etti.

Bu oran önceki dönemlerde %80’lere kadar çıkıyordu. ABD ise Hindistan’a yönelik yaptırımlar ve gümrük tarifeleriyle baskı kuruyor.

“RUSYA İLE YAKINLIK HİNDİSTAN’A ZARAR VERİR”

ABD’li uzman Derek Grossman, Trump’ın sert tavrının Hindistan’ı tekrar Rusya’ya yaklaştırabileceği uyarısında bulundu.

Joshi ise, “Hindistan’ın Rusya’dan petrol alımını aniden durdurması ilişkileri zedeleyebilir. Ancak ABD’nin yaptırım tehditleri de benzer şekilde zarar verecektir,” dedi.

New York Times'ta yer alan habere göre, Uzmanların açıklamarına karşın Hindistanlı yetkililer, Trump'ın tehditlerine rağmen Hindistan'In Rus petrolünü almaya devam edeceğini söyledi.

TRUMP-MODİ DÖNEMİ GERİDE Mİ KALIYOR?

Trump, Şubat ayında Modi’yi Beyaz Saray’da ağırlamış ve ikili sıcak mesajlar vermişti. Ancak artan ek gümrük vergisi gerginliği, Rusya meselesi ve Keşmir krizine ABD'nin müdahil olma çabası, bu yakınlığın yerini karşılıklı güvensizliğe bırakmış gibi görünüyor.

Trump’ın Hindistan’a yönelik yaklaşımındaki bu dramatik değişim, ABD-Hindistan ilişkilerinde yeni bir döneme girildiğini gösteriyor.