Kanlı darbenin üzerinden 45 yıl geçti

Türk siyasi tarihinin en karanlık günlerinden biri olarak hafızalara kazınan 12 Eylül kanlı askeri darbesinin üzerinden 45 yıl geçti. SABAH, darbenin acı bilançosunun korkutucu rakamlarını kaleme aldı.

'ŞARTLARIN OLGUNLAŞMASINI BEKLEDİK'

Cuntanın başındaki isim olan Kenan Evren, 12 Eylül 1980 günü demokrasiyi çiğneyerek yönetime el koydu. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun'dan oluşan darbeci Milli Güvenlik Konseyi, bütün yetkileri ele aldı. Evren'in, 'Biz darbeyi 1979 yılında yapacaktık şartların olgunlaşmasını bekledik' sözü, 1980 öncesi kardeşin kardeşe nasıl kırdırıldığının da ispatı oldu.

ANAYASA ASKIYA ALINDI

Darbeciler ilk iş olarak anayasayı çiğnedi. Ülke genelinde sıkı yönetim ilan edildi ve bütün STK'lar kapatıldı. Siyasi partilerin kapısına kilit vuruldu. Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit'i Hamzakoy, Necmettin Erbakan ile Alparslan Türkeş'i ise Uzunada'ya sürgüne göndererek siyasi yasaklar getirdi.

İDAMLAR BAŞLADI

Takvimler 9 Ekim 1980'i gösterdiğinde sol görüşlü Necdet Adalı ile ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu idam edildi. Evren'in, 'Asmayalım da besleyelim mi' ve 'adaleti sağlamak için bir sağdan bir soldan astık sözleri' keyfi uygulamaların en büyük kanıtı oldu.

650 BİN KİŞİ GÖZALTINA ALINDI

650 bin kşi gözaltına alındı. 210 bin dava açıldı. 230 bin kişi yargılandı. 7 bin kişi için idam cezası istendi.517 kişi ölüm cezasına çarptırıldı. 50'si idam edildi. 14 bin kişi vatandaşlıktan atıldı. 30 bin kişi sakıncalı olarak fişlendi. Tiyatroların kapısına kilit vuruldu. Bin filim sakıncalı görüldüğü için sansür kurulu tarafından yasaklandı. 4 bine yakın öğretmen ve çok sayıda üniversite görevlisinin işine son verildi.