Kaymakam mesaisinden artan zamanda oraya gidiyor! 11 yıldır sürüyor İlk kez yapıyorum, tarihe imza atmak istiyorum

Çınar ilçesine 13 kilometre uzaklıktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında, 124 metre yükseklikteki kayalık tepede bulunan ve askeri yerleşimde dünyada bulunan son Mithras Tapınağı'nın ortaya çıkarıldığı kale, bilimsel kazılarla tarihe ışık tutuyor.

UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne 2020 yılında dahil edilen, kentin önemli turizm değerlerinden olan kalede bir yandan arkeolojik kazılar sürerken diğer yandan yerli ve yabancı ziyaretçiler ağırlanıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik, Çınar Kaymakamlığı, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Diyarbakır Müzesi Müdürlüğü, Dicle Üniversitesi, Karacadağ Kalkınma Ajansı, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu, Safir Tuz'un katkılarıyla 2014 yılında başlatılan kazılar yıl boyu devam ediyor.
Kale ve çevresindeki 1000 dönüm alanda bugüne kadar 15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, 21 metre yüksekliğinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, kaya mezarları, su kanalları ile 63 su sarnıcı, yer altı kilisesi, 400 kişilik yer altı sığınağı, konutlar ve gizli geçitler, milattan sonra 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesiyle önemini kaybeden, dönemin Mithras dinine ait yer altı tapınağı ve Mithras Tapınağı'na gizli dini tören ve ayinler için gelen davetlilerin konakladığı alan ile birçok esere ulaşıldı.

Bu yıl restorasyon çalışması da başlatılan kaledeki kazı çalışmasında son olarak 1800 yıllık su dağıtım sistemi ortaya çıkarıldı.

KAZI EKİBİNE KAYMAKAMDAN GÖNÜLLÜ DESTEK

Çınar Kaymakamı Zikrullah Erdoğan da görevinden arta kalan zamanlarda sivil giysilerini giyinerek, yanına aldığı malzemelerle tarihi kalenin bulunduğu alana gelerek arkeolojik kazıları yürüten ekibin çalışmalarına destek veriyor, gönüllü olarak tarihin izini sürüyor. Erdoğan, hayatında ilk kez kazı çalışmasına katıldığını söyledi.

Zerzevan Kalesi'ndeki kazıların 11 yıldır sürdüğünü ifade eden Erdoğan, "Bugün katıldığım kazı çalışmasında boncuk, ok ucu ve kil tablet buldum. Bu eserlerin farklı anlam ve açıklamaları mevcut. Örneğin kil tabletin sadece kaledeki alanda üretildiğini öğrendik. Ok ucu ise kalenin askeri bir nitelik taşıdığını gösteriyor. Boncuk da buradaki hediyelikleri ve sanatkarlığın ne derece büyük olduğunu gösteriyor." dedi.

Kalede kazı çalışmalarının en az 50 yıl süreceğini ifade eden Erdoğan, Kültür ve Turizm Bakanlığının "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında kalede restorasyon çalışmalarının da sürdüğünü anlattı.

Erdoğan, kaledeki kazı ekibinin çalışmaların memnuniyet verici olduğunu dile getirerek, şunları söyledi:

"Kazı başkanına, 'Yemeğimi ve yevmiyemi verirseniz kaleye çalışmaya gelirim' şeklinde latife yapmanın ardından çalışmalara katıldım. Her fırsatta, kazma, kürek, mala ve çapamı alarak, burada çalışma yürüten arkadaşlarıma hem moral hem de teşvik amacıyla kalede bulunuyor, tarihe imza atmak istiyorum. Burada göreve başlamadan önce kale hakkında çok bilgim yoktu. UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer alan kalenin bu yıl asıl listeye geçiş yapmasını bekliyoruz. Bu sayede buranın turist sayısını, görünürlüğünü ve bilinirliğini daha fazla artırmaya çalışacağız. Niyetimiz kaleyi, yılda 1 milyonu aşkın turist sayısıyla ilgi alanı haline getirmek. Bu konuda yoğun bir çalışma yürütüyoruz."

Alanda çapa ile kazı yaparken gün ışığına çıkardıkları eserlerin keyif ve gurur vesilesi olduğunu anlatan Erdoğan, görev yaptığı ilçede, tarihe ışık tutan 3 bin yıllık bir yerleşim yerinde emek vererek, eser bulmaktan mutluluk duyduğunu kaydetti.

"TARİHE ÖNEMLİ BİR IŞIK TUTUYOR"

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Aytaç Coşkun da Zerzevan Kalesi'nde yılın 12 ayı hem kazı hem de restorasyon çalışmalarının devam ettiğini belirtti.

Kazılara zaman zaman gönüllülerin katıldığını anlatan Coşkun, Çınar Kaymakamı Zikrullah Erdoğan'ın da çalışmalara gönüllü olarak katkı sunduğunu söyledi.

Coşkun, şöyle devam etti:

"Kaymakamımızın kazı çalışmalarında yer alması ve yönlendirmesi son derece önemli. Hem ekibin motivasyonuna hem de ilçe tarihine önemli bir katkıda bulunuyor. Kazı çalışmalarında önemli eserler de buldu. Kaymakamımız hafta sonları veya bazen de vakit bulduğu zamanlarda ilçeden gelerek kalede kazı çalışmalarına katılıyor, tarihe önemli bir ışık tutuyor. Kaymakamımızın gönüllü desteği sadece ilçenin değil, ilin ve bölgenin de tarihine önemli bir katkı sunuyor."

Kalenin yerli ve yabancı turistlere ev sahipliği yaptığını anlatan Coşkun, her yıl 500 bine yakın ziyaretçiyi ağırlayan kalede gelecek yıl için hedeflerinin 1 milyon ziyaretçi olduğunu kaydetti.