Kemik iliği nakli çocuklara umut oluyor

Medipol Mega Üniversite Hastanesi'nden Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Didem Atay, “Kemik iliği nakli, lösemi ve Akdeniz anemisi gibi zorlu hastalıklarla savaşan binlerce minik kahraman için adeta bir can simidi. Bu küçücük bedenler için hayata tutunmanın en güçlü yolu olan nakil, ne yazık ki uygun verici bulmak hala aşılması gereken büyük bir engel. Her lösemili çocuk vericisiyle (anne babası) gezer. Yeter ki biz onu zamanında kemik iliği nakline ulaştıralım" ifadelerini kullandı.

‘SON YILLARDA LÖSEMİ TEDAVİSİNDE BÜYÜK İLERLEMELER SAĞLANDI’

Kemik iliği naklinin, çocuklarda hem lösemi gibi kötü huylu (malin) hem de Akdeniz anemisi gibi hastalıklarda uygulanabildiğini belirten Prof. Dr. Didem Atay, “Son yıllarda lösemi tedavisinde büyük ilerlemeler sağlandı. Standart risk grubundaki çocuklarda yüzde 90-95’lere varan başarı oranları elde edilebiliyor. Ancak bazı vakalarda hastalığın tekrarlama riskine karşı kemik iliği nakline ihtiyaç duyuluyor” dedi.

‘UYUMLU VERİCİ BULUNAMAZSA ANNE YA DA BABA DEVREYE GİRİYOR’

Uygun verici bulmanın zaman alabileceğini, bu süreçte aile içinden veya akraba dışı vericilerin tercih edilebileceğini eğer bu seçenekler sağlanamazsa da anne ya da baba gibi yarı uyumlu (haploidentik) vericilerle nakil yapılabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Atay, “Haploidentik nakiller, başarı açısından artık akraba içi veya dışı nakillerle eşdeğer seviyeye ulaştı. Aileler bu konuda endişe etmesin. Türkiye’de gönüllü kök hücre bağışı için Türkkök sistemi kullanılıyor. Uygun bir eşleşme durumunda, vericiye ulaşılarak tekrar onayı alınıyor. Ancak bazı vericilerin son anda vazgeçebiliyor. O çocuğun tek şansı siz olabilirsiniz. Lütfen geri adım atmayın. Bu, tıpkı kan bağışı kadar güvenli bir süreçtir” ifadelerini kullandı.

KÖK HÜCRE NASIL ALINIYOR?

Kök hücrenin iki farklı yöntemle toplanabildiğini ifade eden Prof. Dr. Atay, “Ameliyathane ortamında kemik iliğinden ya da özel cihazlar aracılığıyla damardan alınan periferik kandan. Her iki yöntem de verici açısından güvenli oluyor. Vücut 3-4 hafta içinde verdiği kök hücreleri tekrar üretir. Bağışçının sağlığı bu işlemden etkilenmez. Türkkök havuzunda eşleşme bulunamazsa, dünya genelindeki uluslararası verici bankalarından da tarama yapılabiliyor. Ancak yurt dışı kaynaklı nakillerde süreç uzayabildiği için, acil durumlarda en çok haploidentik nakillere başvuruluyor” diye konuştu.