Kredi faizlerinde mart oranlarına dönüş... Faizlerde 4 ayın en düşüğü

MERKEZ Bankası (TCMB) verileri, kredi faizleri ile ortalama TL mevduat faizinin, piyasadaki oynaklığın artmaya başladığı mart ayı ortasındaki seviyelere döndüğünü ortaya koydu. Merkez’in 24 Temmuz’da 300 baz puanlık faiz indirimine gitmesinin ardından kredi faiz oranlarındaki düşüş de hızlandı. Buna göre, 1 Ağustos ile biten hafta itibarıyla konut kredisi faizleri yüzde 41.37’ye gerileyerek son üç ayın; ihtiyaç kredisi faizleri yüzde 63.74’e, taşıt kredisi faizleri de yüzde 41.91’e gerileyerek son dört ayın en düşük seviyelerine geriledi. Ticari kredi faizleri ise 1 Ağustos haftası itibarıyla yüzde 57.60’a inerek son dört buçuk ayın en düşük seviyesini kaydetti. Böylece, son faiz indiriminden bir önceki hafta olan 18 Temmuz haftasından bu yana konut kredisi faizlerinde 1.2 puan, taşıt kredisi faizlerinde 2.7 puan, ticari kredi faizlerinde 3.03 puan ve  ihtiyaç kredisi faizlerinde de 4 puanlık düşüş izlenmiş oldu. TCMB verilerine göre, aynı dönem aralığında 1-3 ay vadeli TL mevduat faizi de 4.1 puan geriledi. 18 Temmuz ile biten haftada yüzde 56.66 olan 1-3 aylık ortalama TL mevduat faizi, 1 Ağustos itibarıyla yüzde 52.56’ya indi.

DÖRT AYLIK HAREKET

TCMB, 6 Mart’taki PPK toplantısında politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 42.5’e düşürmüş; 20 Mart’ta ise olağanüstü toplantı yapmak durumunda kalmıştı. Mart ayı ortasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturmalar ve ardından gelen tutuklamalar sonrası Merkez Bankası, piyasadaki oynaklığı kontrol altına almak için çeşitli önlemler almıştı. O dönem Merkez’in takvim dışı bir PPK toplantısıyla TL’yi desteklemek amacıyla fonlama faizini yüzde 46’ya yükseltmesi, kredi faizleri ile TL mevduat faizinde de yukarı yönlü bir harekete neden oldu. Mart ayının son haftasında, bankadan bankaya değişmek birlikte sadece TL mevduat faizinde bir hafta içinde 3 puanlık bir artış gözlemlenmişti.

Bu gelişmelerden sonra piyasanın merakla beklediği 17 Nisan’daki PPK’da ise yeni bir faiz artırımına gidilmiş; kredi faizlerinde de buna paralel olarak yükseliş sürmüştü. Bu süreçte sadece ihtiyaç kredisi faizlerine bakıldığında şöyle bir tablo ortaya çıkıyor: Mart ayı ortasında yüzde 62.73’e gerileyen ihtiyaç kredisi faizi, martın son haftasında yüzde 72.45’e fırladı. Mayıs ayı başında bu oran yüzde 74.5’i de aştı. Gelinen noktada ise TCMB, mart ayında ara verdiği faiz indirimlerine temmuzda devam etme kararı aldı. Piyasa, 11 Eylül’deki PPK’da da faiz indirimi bekliyor.

‘DÜŞÜŞ SÜRER’

GCM Yatırım Ekonomisti Evren Kırıkoğlu, uzun vadeli kredi faizlerinin gelecek aylarda daha hızlı gerileyebileceğine işaret etti. 

Halihazırda kredi faizlerinde yaşanan gerilemeye ilişkin Kırıkoğlu, 19 Mart’ta iç siyasi gündemin hareketlenmesi öncesi politika faizinin yüzde 45’ten 43.5’e indirildiğini anımsattı. Sonraki süreçte artmak durumunda kalan politika faizinin mart ayındaki seviyesine ancak dört-beş ay içinde gelebildiğini ifade eden Kırıkoğlu, “Bundan sonraki süreçte de düşmeye devam edecektir. Bu düşüş, kredi faizlerine de bire bir yansımaya devam eder. Hatta, mevduat ve kredi faizleri biraz daha önden fiyatlanır. Yani önümüzdeki aylarda uzun vadeli kredi faizlerinin daha hızlı gerilediğini görebiliriz” ifadelerini kullandı.

‘ASIL RAHATLAMA 2026 orTASINDA’

Kırıkoğlu, piyasada faiz indirimlerine ilişkin hissedilir bir rahatlamanın ise 2026 ortasında olacağı öngörüsünde bulundu. “Piyasanın faizde arzuladığı seviyeler göreceli. 3-4 puan düşse de biraz daha düşsün diyenler olacaktır” diyen Kırıkoğlu, “Ancak, faiz indiriminin devamı bekleniyor. Bu da kredi faizlerini aşağıya çekecektir ama istenen seviyeye gelinmesi 2026 ortasını bulur” diye konuştu.

Öte yandan, kredi faizlerindeki düşüşe rağmen söz konusu oranlar, temmuzda yıllık 33.52 gelen enflasyonun üzerindeki seyrini sürdürüyor. Kırıkoğlu da bu duruma dikkat çekerek şöyle dedi: “Faizler her ne kadar düşmeye devam etse de hep pozitif, reel kalmaya devam edecek. Ayrıca, faizler düşse de tüketimdeki toparlanma da 2026’yı bulur.”

ALTIN DÜŞTÜ KRİPTO COŞTU

HAFTANIN ilk işlem gününde altın fiyatları sert düşüş kaydederken; kripto paralarda ise belirgin artışlar yaşandı. Buna göre:

 Altın fiyatları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz politikası beklentileri ve jeopolitik risklerin azalmasıyla haftanın ilk işlem gününe düşüşle başladı. 

 Dün sabah saatleri itibarıyla ons altın günlük yüzde 0.9 azalışla 3 bin 376 dolardan işlem gördü. Altının gram fiyatı da önceki kapanışa göre yüzde 1 azalışla 4 bin 400 lira seviyesinde alıcı buldu. Ons altında günün ilerleyen saatlerinde düşüş yüzde 1.2’yi aştı ve ons altın 3 bin 355 dolara kadar geriledi.  

 Jeopolitik risklere ilişkin endişelerin azalması küresel pay piyasalarında risk iştahını artırırken güvenli liman varlıklara talebin azalmasına neden oldu. 

 Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Alaska’da yapacağı görüşmede Ukrayna krizini çözmeye odaklanacağını bildirdi. Alaska ve Arktik’te ABD ve Rusya’nın ekonomik çıkarlarının kesiştiğini vurgulayan Uşakov, büyük projelerin gerçekleştirilmesi perspektifinin görüldüğünü ifade etti. Barış umudunun artması da piyasalarda risk iştahını artırırken güvenli liman talebini azalttı. 

 Bitcoin ise kurumsal yatırımcılar ve şirket hazinelerinden gelen güçlü talep sayesinde 122 bin doların üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine yaklaştı.  

 Hafta sonu yaşanan ralliyle birlikte Ethereum ise 4 bin 300 doların üzerine tırmanarak Aralık 2021’den bu yana en yüksek değerini gördü.