Küresel piyasalarda risk iştahı arttı: Trump tan Kanada ve Avrupa ya yeni vergiler Sözcü Gazetesi

Küresel piyasalarda, ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifelerine ilişkin açıklamaları yakından takip edilirken, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikasında gevşeme yapabileceğine dair artan beklentiler risk iştahını artırdı.

ABD yönetiminin uyguladığı tarifelerin ekonomiye olası etkilerine ilişkin endişeler devam ediyor. Bu kapsamda yapılan açıklamalar yatırımcılar tarafından yakından takip edilirken, Trump, 1 Ağustos'tan itibaren Kanada ürünlerine, sektörel tarifelerden ayrı olarak yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağını bildirdi.

Trump, yüksek oranlardan kaçınmak için başka ülkeler üzerinden aktarılan malların daha yüksek tarifelere tabi olacağını vurgulayarak, Kanada'dan gelecek herhangi bir misillemenin ilan edilen tarifeye ekleneceğini ifade etti.

Öte yandan Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, bazı hisse senetlerinin tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaştığına, kripto paraların rekor seviyelere yükseldiğine işaret etti.

ABD'nin yüzlerce milyar dolarlık gümrük vergisi aldığını da kaydeden Trump, Fed'e faizleri düşürme çağrısını yineledi. Trump, Fed Başkanı Jerome Powell'ın ABD'nin kredisini yok ettiğini belirterek, ülkenin devasa bir geri dönüş yaptığını, Fed'in politika faizinin de bunu yansıtması gerektiğini belirtti.

Analistler, tarifelere ilişkin belirsizliklerin korkulan seviyelerde gerçekleşmediğini dile getirerek, bu durumun da risk algısının artmasının önüne geçtiğini söyledi.

Öte yandan tarifelerin ABD'deki enflasyonist etkisinin yılın son çeyreğinde ortaya çıkması beklenirken, Fed yetkililerinin açıklamalarında Bankanın para politikasında atacağı adımlara ilişkin ipuçları aranıyor.

FED YETKİLİLERİ FAİZ İNDİRİMİNE SICAK BAKIYOR

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller para politikasının sıkı olduğunu ve bu ay politika faizinde indirim düşünebileceklerini ifade ederek, bu konuda azınlıkta olduğunu ve bu durumun siyasi bir konu olmadığını söyledi.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly de faiz oranlarını düşürmeye başlama zamanının yaklaştığını belirterek, bu yıl iki faiz indiriminin uygun olabileceğini ifade etti.

St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem, enflasyon üzerinde yukarı yönlü riskler gördüğünü ancak tarifelerin fiyatlar üzerinde kalıcı bir etkisi olup olmayacağını bilmek için henüz erken olduğunu söyledi.

Fed yetkililerinden gelen faiz indirimi sinyalleri bankanın bu ay olmasa da, eylülde faiz indirimine gideceği ihtimallerini güçlendirdi.

Makroekonomik veri tarafında, ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 5 Temmuz ile biten haftada 227 bine inerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

Bu gelişmelerin etkisiyle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,37 seviyesinde bulunuyor. Altının ons fiyatı Fed'in faiz indirimlerine yönelik iyimserliğin artmasıyla yükselişini 3. işlem gününe taşıyarak yüzde 0,3 artışla 3 bin 335 dolardan alıcı buluyor.

Dolar endeksi de yüzde 0,1 yükselişle 97,8 seviyesinde bulunurken, Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,2 düşüşle yatay seyirle 68,2 dolardan işlem görüyor.

Bitcoin fiyatı da artan risk iştahı ve kurumsal alımların etkisiyle 118 bin 52 dolara çıkarak rekor seviyeyi gördü.

ABD ENDEKSLERİ REKOR KIRDI

Kurumsal tarafta, bugün açıkladığı bilançosunda karı ve geliri beklentileri aşan ABD'li hava yolu şirketi Delta'nın hisseleri yüzde 12 değer kazandı.

Ayrıca Tesla'nın hisseleri, şirketin Üst Yöneticisi Elon Musk'ın, Grok'un yakında Tesla otomobillere geleceğini ve robot taksi hizmet alanının genişletileceğini paylaşması sonrasında günü yaklaşık yüzde 5 artışla tamamladı.

New York Borsası'nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,27, Nasdaq endeksi yüzde 0,09 yükselirken, iki endeks de kapanış rekorunu tazeledi. Dow Jones endeksi de yüzde 0,43 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.

TRUMP'TAN AVRUPA ÜLKELERİNE VERGİ AÇIKLAMASI

Avrupa borsalarında dün karışık bir seyir izlenirken, ABD ile ticaret anlaşması sağlayabileceğine yönelik gelişmeler ve jeopolitik riskler yakından takip ediliyor.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna'ya savaşın başından bu yana yaklaşık 165 milyar euro destek sağladıklarını, bu yıl ülkenin ihtiyaç duyacağı dış finansmanın büyük kısmını karşılayacaklarını söyledi.

Bu arada AB Komisyonundan yapılan açıklamada, Ukrayna'nın toparlanma ve yeniden yapılanma çabalarını desteklemek için uluslararası ve kamu finans kuruluşlarının 2,3 milyar euroluk yeni anlaşma paketi imzaladıkları bildirildi.

Trump, Avrupa Birliği üyeleri ülkelere de yeni gümrük vergisi oranlarını bildiren mektupların bugün ya da yarın gönderileceğini açıkladı. Trump “Bunu bugün yapmak istiyorum. Önümüzdeki birkaç saat içinde duyuruları yapacağız” dedi.

Öte yandan Alman Toptancılık ve Dış Ticaret Birliği (BGA) Başkanı Dirk Jandura, Alman ihracatçıların ABD ile ticaret ihtilaflarında "ne pahasına olursa olsun" bir anlaşma istemediklerini bildirdi.

Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,23 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,3 yükselirken, Almanya'da DAX 40 yüzde 0,38 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,72 düştü. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif başladı.

ASYA BORSALARINDA DA NEGATİF SEYİR HAKİM

Asya tarafında bugün tarife gündemine ilişkin gelişmeler ve Çin yönetiminin kripto varlıklara yönelik bir takım kararlar alabileceğine dair haber akışları öne çıkarken, bölge pay piyasalarında karışık bir seyir izleniyor.

Çin yönetiminin aracı kurumlara kripto varlık yatırımlarını işleme sunma lisansı verebileceğine yönelik haber akışıyla, bölge piyasalarında bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin hisseleri değer kazandı. Ayrıca ülke yönetiminin emlak sektörüne de bir takım destekler verebileceğine dair gelişmeler de risk iştahını destekleyen başka bir unsur olarak öne çıktı.

Öte yandan Goldman Sachs ekonomistleri daha elverişli makro ortam ve tarifelerle ilgili daha fazla kesinlik nedeniyle Asya hisse senetleri için tahminlerini yükseltti.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi ise yüzde 1,8 değer kazandı.

Japonya'da Nikkei 225 endeksi ise yüzde 0,1 gerilerken, Güney Kore'de Kospi endeksi yatay seyrediyor.

ÖDEMELER DENGESİ TAKİP EDİLECEK

Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,61 değer kazanarak 10.331,31 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışının yüzde 0,3 üzerinde 12.172,00 puanda işlem gördü.

AA Finans'ın TCMB tarafından bugün açıklanacak "Mayıs 2025 Ödemeler Dengesi" verilerine ilişkin beklenti anketi, 16 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı. Ankete göre, ekonomistler, cari işlemler hesabının mayıs ayında 1 milyar 84 milyon dolar açık verdiğini öngördü.

Ekonomistlerin söz konusu dönem için cari açık beklentileri, 280 milyon dolar ile 4 milyar 800 milyon dolar arasında değişti. Ekonomistler, cari işlemler açığının 2025 yılında 19 milyar 783 milyon dolar olarak gerçekleşeceğini tahmin etti. Ekonomistlerin 2025 için cari açık beklentisi 17 milyar dolar ile 22 milyar dolar aralığında yer aldı.

Dolar/TL, dün yüzde 0,07 yükselişle 40,0730'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,25 artışla 40,1720'den işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde ödemeler dengesi ile perakende satışlar, yurt dışında ise ABD'de federal bütçe dengesi, İngiltere'de büyüme, sanayi üretimi ve dış ticaret dengesinin takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.400 ve 10.500 seviyelerinin direnç, 10.200 ve 10.100 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 İngiltere, mayıs ayı gayrisafi yurt içi hasıla

09.00 İngiltere, mayıs ayı sanayi üretimi

09.00 İngiltere, mayıs ayı dış ticaret dengesi

10.00 Türkiye, mayıs ayı ödemeler dengesi

10.00 Türkiye, mayıs ayı perakende satışlar

21.00 ABD, haziran ayı federal bütçe dengesi