Latin dünyasına ihracat ‘kanalı’

Türk ihracatçıları, global talepteki daralmayı yeni pazarları zorlayarak aşıyor. Ticaret Bakanlığı’nın da desteğiyle ‘Uzak Ülkeler’ hamlesi bu motivasyonun önemli ayaklarından biri. Şirketlerin bu kapsamda son dönemde odaklandığı pazar olarak Latin Amerika öne çıkıyor. Bu pazarın kapısını ise Panama ile zorluyorlar. EVSİD’in (Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği) davetiyle gittiğimiz Panama’da gördük ki Türkiye ile bu 4.5 milyon nüfuslu ülke arasında hızla yükselen bir ‘yakınlaşma’ var.
Panama Büyükelçisi Armağan İnci Aksoy, büyükelçilik konutunda verdiği yemekte bu yükselen ilginin nedenlerini anlattı. Aksoy iki ana nedenin altını çizdi; “Dünya ticaretinin yüzde 6’sının geçtiği Panama kanalı ve son yıllarda Türk dizilerini arka arkaya yayınlayan TV kanalları.” Özetle Türkiye’nin her iki kanalı da fırsata dönüştürebileceğini belirten Aksoy, Türk şirketlerini Panama’ya davet etti.

KOZMETİK VE MÜCEVHER İLGİSİ

Türk ihracat heyetlerinin son yıllarda Panama’ya seferleri artmış durumda. Bunda THY’nin direkt uçuşlarının da büyük etkisi var. 12 saat gibi uzun bir uçuş sonrası ulaştığımız Panama’da ev ve mutfak üreticileri ile Panama hariç 12 Latin Amerika ülkesinin dev toptan şirketleri arasındaki görüşmelere şahitlik ettik. Bu, EVSİD üyelerinin kısa süre içinde yaptıkları üçüncü Panama ziyaretiydi. Önemli sipariş anlaşmalarıyla ayrılan Türk şirketler heyet etkinliğinden oldukça memnun kaldıklarını belirttiler.

Etkinlikte dört ay önce atanan Panama Büyükelçisi Armağan İnci Aksoy’un yanında Panama Ticaret Ateşesi Halise Büşra Ünsal Hür ile birlikte tek tek görüşme masalarını ziyaret etmesi bizi şaşırttı. Ayrıca Panama Ticaret Bakanlığı yetkilileri de Aksoy ile benzer şekilde her masayla ilgilendi. Büyükelçi Aksoy, “Son dönemde artan ilişkiler hem Türkiye hem de Panama tarafından önemseniyor. Türkiye’den gelen heyet sayısı arttı. Önümüzdeki haftalarda kozmetik sektörü de 30 şirketle Panama’ya çıkarma yapacak. Mücevher bu ülkeye en çok sattığımız ürün grubu” ifadelerini kullandı.

Aksoy, Panama Kanalı’nın ülkenin önemini artırdığını da vurgulayarak, şunları söyledi:

“Kanalın varlığı ihracat rotasında önemli bir avantaj kazandırıyor. Bu nedenle neredeyse bütün büyük bankaların bölge merkezi bu şehirde. Birçok büyük markanın da aynı şekilde ofisleri burada. Çünkü buraya gelen konteynerlerden bütün Latin Amerika’ya ürün dağıtımı kolay. Türk şirketleri de burada ofis kurabilir, yatırım yapabilir. Son dönemde bütün Panama televizyonları Türk dizilerini yoğun şekilde veriyor. Benden Türk çayı isteyenler bile oldu. Türk kadınlarını beğenip kozmetik ürünlerimizi talep edenler oluyor. Bu ilgi mutfak ürünlerinden mobilyaya kadar her alanda söz konusu.”

LATİNLERİN HONG KONG’U

* Panama Kanalı, dünya ticaretinin yaklaşık olarak yüzde 6’sının, maden ve mineral ticaretinin ise yüzde 20’sinin geçtiği önemli bir lojistik figür. Her yıl ortalama 13-14 bin geminin geçtiği Panama Kanalı, Kuzeydoğu Asya’dan ABD’ye hareket eden konteynerlerin toplam pazar payının yüzde 46’sına sahip. Kanal, 160 ülkeyi birbirine bağlayan 144 deniz rotasına hizmet veriyor ve bin 700 limana ulaşıyor.

* Dünyanın en büyük ikinci (Hong Kong’un ardından) serbest bölgesi Kolon Serbest Bölgesi (CFZ) burada hizmet veriyor. Bir bakıma Panama’ya Latinlerin Hong Kong’u denilebilir. Gökdelenlerin yükseldiği yeni şehir tarafı da benzer manzarayı sunuyor. CFZ’de yerleşik şirketler ürünlerini “yeniden ihracat” yoluyla bölgeye pazarlama şansına sahip. Burası güney ve orta Amerika’nın dağıtım (re-eksport) merkezi olarak avantajlar sunuyor.

* Türkiye’nin Panama ile dış ticaret hacmi 2024 yılında 532.5 milyon dolar oldu. Burada 224 milyon dolarlık Türkiye lehine denge söz konusu.

‘TÜRK DİZİLERİ AVANTAJ OLABİLİR’

EVSİD Başkanı Talha Özger, son 10 yılda Türkiye’nin Panama’ya ihracatının yüzde 120 arttığını belirterek ülkedeki fırsatların önemine vurgu yaptı. Bölgenin önemli toptancılarıyla anlaşmalar sağladıklarını söyleyen Özger, “17 Türk şirketiyle 80’den fazla Latin satın almacı görüşmek istedi. Biz 50’sini bu etkinlik için seçtik. Panama’yı hedef pazarlama destinasyonu olarak önemsiyoruz” dedi. Bölgede Türk ürünlerine karşı bir farkındalık yarattıklarını, bunda Türk dizilerinin de etkisi olduğunu belirterek şöyle devam etti: “Bizim heyet etkinliklerimize diğer ihracatçı birliklerinin de dahil edilmesi halinde daha iyi sonuçlar alabiliriz. Örneğin buraya bölgede en fazla izlenen Türk dizilerinin oyuncuları ve yapımcıları ile gelebilsek çok daha fazla ilgi çekeriz. Bu hem bizim ticaretimize hem de ülke ihracatına çok daha pozitif şekilde katkı sağlayabilir.”