Malatya dan buz kestiecek haber: Kayısı yok!

İklim krizi sonucu yaşanan aşırı hava olayları yaşamı kötü etkielemeyi sürdürüyor. Özellikle tarım alanında ciddi zararlara yol açıyor. Kayısı ambarı olarak bilinen Malatya'da, bu yıl nisan ayında yaşanan şiddetli zirai don nedeniyle kayısı üreticisi büyük bir darbe aldı. Geçmiş sezonlarda ortalama 90 ila 100 bin ton kuru kayısı üretilen kentte, bu sezon hiç kayısı toplanamadı.

Malatya Ziraat Odaları Birliği Başkanı Yunus Kılıç, Nefes’e yaptığı açıklamada şehirde Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı 8,5 milyon, kayıt dışı ise 11 milyon kayısı ağacının bulunduğunu ifade ederek, “Yıllık ortalama 100 bin tonluk kuru kayısı üretimimiz vardı. Bu yıl bırakın bin tonu, sıfır rekolteyle karşı karşıyayız. Üretici tamamen zarar etti” dedi.

Kılıç, şu anda tezgâhlarda satılan kayısıların Kars Kağızman, Iğdır ve İskenderun’dan geldiğini belirterek, “Malatya kayısısı” adıyla satılan ürünlerin ise geçen yıldan kalan stoklar olduğunu açıkladı.

Zirai don nedeniyle oluşan zararların karşılanmadığını ve borçların ertelenmediğini dile getiren Kılıç, çiftçilerin ekonomik olarak bir kez daha yalnız bırakıldığını ifade etti. “Meclis’te kurulan Tarım Komisyonu önce temmuzda ödeme yapılacağını söylemişti. Şimdi kasım ayına ertelendiği bildirildi. Taleplerimizin hiçbirine yanıt verilmedi. Çiftçi geçimini sağlamak için traktörünü ve hayvanlarını satmak zorunda kaldı” dedi.

Ayrıca bu yıl en az 6 kez ilaçlama yapılması gereken kayısı ağaçlarının %10’unun, ilaç ve gübre masrafları karşılanamadığı için bakımsız kaldığını ve kuruduğunu belirtti. Kılıç, üreticinin ayakta kalabilmesi için acil destek sağlanması gerektiğinin altını çizdi.

Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık da üreticinin bahçesini koruyabilmesi için devlet destekli finansal yardımın şart olduğunu belirtti. “Çiftçiler, %50-60 gibi yüksek faiz oranlarıyla kredi kullanarak bu üretimi sürdüremez” diyerek sektörün finansal darboğazda olduğunu dile getirdi.

Işık, 2024/25 sezonundan kalan yaklaşık 35 bin ton kuru kayısı stoğunun, bu yılki ihracat sürecinin devam edebilmesi için en büyük kaynak olduğunu ifade etti. 2025 sezonunda kuru kayısı ihracatından 377,4 milyon dolar gelir elde edildiğini açıklayan Işık, en fazla ihracat yapılan ülkelerin sırasıyla ABD, Fransa ve Almanya olduğunu söyledi.