Mars ta keşfedilen bu kayalar çok ses getirdi: Kızıl Gezegen deki yaşamın kanıtı olabilir

Mars'ta keşfedilen ilginç kayalarda, Kızıl Gezegen'de geçmişte yaşam olma ihtimaline karşı kuvvetli kanıtlar bulunuyor.

NASA'nın Perseverance Rover uzay aracı tozlu bir nehir yatağında bu çamurtaşlarının buldu. Bilim insanları bu taşlara "leopar benekleri" ve "haşhaş tohumları" adını verdi. Bu taşlar ilginç işaretler barındırıyor.

"MARS MİKROPLARIYLA BAĞLANTILI"

Araştırmacılar, bu işaretlerin eski Mars mikroplarıyla bağlantılı olabilecek kimyasal reaksyonlarla oluşan minarelleri taşıyor olabileceği ihtimali üzerinde duruyor.

Minerallerin doğal jeolojik süreçlerle oluşması mümkün. Fakat bulgular, NASA'nın "potansiyel biyoişaret" tanımına uyacak kadar önemli kabul ediliyor.

Ancak, minerallerin biyolojik kökenli olup olmadığının belirlenmesi için daha fazla araştırmayı zorunlu kılıyor.

"DAHA ÖNCE BÖYLE BİR ŞEYLE KARŞILAŞMADIK"

Imperial College London'dan gezegen bilimci ve Nature dergisinde yayımlanan araştırmanın yazarlarından Prof. Sanjeev Gupta, "Bundan önce böyle bir şeyle karşılaşmamıştık. Bu yüzden bu çok büyük bir gelişme" dedi ve şunları ekledi:

"Eğer bu tür özellikleri Dünya'da görseydik, biyolojik süreçlerle – mikroplarla – açıklanabilirdi. Yani biz 'yaşam bulduk' demiyoruz ama bunun peşinden gitmemiz gerektiğini söylüyoruz."

Minerallerin gerçekten mikroplar tarafından üretilip üreilmesidiğini anlamanın yolunun bu kayaların Dünya'ya getirilip incelenmesi olduğu söyleniyor.

"BÜTÇE PLANINDA ÖNERİLEN KESİNTİLERDEN ETKİLENİYOR"

Fakat NASA ile Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) önerdiği Mars numunune misyonunun geleceği belirsiz.

ABD uzay ajansının bilim bütçesinin Trump'ın 2026 bütçe planına göre, büyük kesintilere uğradığı belirtilirken bu projenin de iptal edilmesi beklenen projeler arasında olduğu ifade ediliyor.

Bugün Mars soğuk ve kurak bir çöl olsa da geçmişte kalın bir atmosfere ve suya sahip olması geçmiş yaşamı araştırmak isteyen araştırmacılar heyecan veriyor.

KAYALAR YAKLAŞIK 3,5 MİLYAR YAŞINDA

Biyolojik izler aramak üzere 2021'de Mars'a gönderilen Perseverance Rover eski bir göl olan ve içine bir nehrin aktığı Jezero Krateri'ni keşfetmişti.

Rover, geçen yıl nehrin oyduğu bir kanyonun tabanında, "Bright Angel Formasyonu" adını verdikleri bölgede bu leopar desenli kayaları keşfetti.

Yaklaşık 3,5 milyarlık geçmişi bulunan bu kayalar, killerden meydana gelmiş ince taneli bir kaya türü olan çamurtaşından oluşuyor.

"ÇOK HEYECANLANDIK"

New York Stony Brook Üniversitesi'nden Perseverance misyonunda görevli bilim insanı ve makalenin başyazarı Joel Hurowitz, şunları söylüyor:

"Kayaları görür görmez burada ilginç bir kimyasal süreç yaşandığını fark ettik, bu yüzden çok heyecanlandık"

Rover, yanındaki laboratuvar gereçleriyle kayaların mineral yapısını inceledi ve bu verileri Dünya'ya gönderdi. Bu verileri analiz edenlerden Dr. Hurowitz bu bulgulara ilişkin şunları söyledi:

"Bulgularımız, bir gölün tabanına çöken çamurun içinde bir dizi kimyasal reaksiyonun gerçekleştiğini gösteriyor. Görünüşe göre bu tepkimeler, çamurun kendisi ve organik maddelerin birleşmesiyle oluştu; bu iki bileşen yeni mineraller yaratmak için tepkimeye girdi."

"BUGÜNE KADAR ELDE ETTİĞİMİZ EN GÜÇLÜ POTANSİYEL BİYOİŞARET TESPİTİ"

Bu koşullar Dünya'da oluştuğunda, bu tür mineral oluşumlarına genellikle mikroplar yol açtığı kaydedildi.

Dr. Hurowitz konuya ilişkin olarak şöyle devam ediyor: "Bu özelliklerin nasıl ortaya çıktığını açıklayabilecek olası senaryolardan biri mikroplar. Bugüne kadar elde ettiğimiz en güçlü potansiyel biyoişaret tespiti bu olabilir"

Bilim insanları, minerallerin mikroplar olmadan da nasıl oluşabileceğini araştırdı. Ortaya çıkan sonuç ise, 'doğal jeolojik süreçlerin de kimyasal reaksiyonlara yol açabileceğini' olarak tespit edildi.

"MARS'TA BAZI ÖRNEKLER TOPLANDI"

Ancak bunun için yüksek sıcaklıklar gerekirdi; oysa kayalar ısınmışa benzemiyor.

Dr. Hurowitz bunun için "Biyolojik olmayan yollar için bazı sorunlar bulduk ama tamamen göz ardı da edemiyoruz" yorumunu yaptı.

Perseverance, Mars'taki keşif çalışmaları devam ederken Bright Angel Formasyonu'nda bazı örenkler topladı. Örnekler arasında söz konusu kayalar da bulunuyor.

Bunların kapsüllere yerleştirilerek Mars yüzeyine bırakılacağı ve bir dönüş misyonunu bekleyeceği belirtildi.

"PROJENİN GELECEĞİ BÜTÇE KESİNTİLERİNDEN DOLAYI BELİRSİZ"

Angel NASA'nın böyle bir planı var ancak bütçe kesintilerinden dolayı geleceği belirsizlik taşıyor.

Çin ise 2028'de fırlatılması muhtemel bir örnek dönüş misyonu üzerinde çalışıyor.

Bilim insanları, kararın netleşmesini beklerken, bu kayaları Dünya'da incelemeyi sabırsızlıkla bekliyor.

Prof. Gupta, "Bu örnekleri Dünya'ya getirmemiz gerekiyor" diyor.

"Gerçek anlamda güven duymak için çoğu bilim insanı bu kayaları Dünya'da görmek ve incelemek isteyecektir. Bu, geri getirilmesi gereken en öncelikli örneklerimizden biri."