Merkez baskılara dayanamadı faizi 2.5 puan indirdi Sözcü Gazetesi

Merkez Bankası iş dünyasından ve bankalardan gelen baskılara dayanamadı; 2.5 puanlık faiz indirimine gitti. İktisatçılar teknik olarak aslında faiz indirimine imkan olmadığını ama yüksek kaldığı için 2 puan indirilebileceğini söylüyordu. Merkez Bankası bu teknik gerekçelere rağmen, 2.5 puanlık yüksek bir indirim yaparak, kendi enflasyon hedefinin gerçekleşmesini zora soktu. 

Ağustos enflasyonun açıklamasına kadar piyasaların beklentisi 3 puanlık indirim yapılacağı yönündeydi. Ancak hem ağustos enflasyonunun yüksek gelmesi hem de büyüyen iç siyasi kriz 3 puanlık indirimi imkansız hale getirdi. Buna rağmen Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın son açıklamaları, “Merkez’in 3 puan olmasa da faiz indirimi konusunda kararlı olduğu” biçiminde yorumlandı. 

3 puanlık indirimin imkansız olduğu ama faizler çok yüksek kaldığı için 2 puan indirim yapacağı beklentisi baskın hale gelmişti. Merkez’in bu yolla ihtiyatlı tutumunu sürdüreceği beklentisini koruyabileceği tahmin ediliyordu. 

Bu beklentilere karşılık son hafta içerisinde iş dünyası ve bankacılar Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanları ziyaret edip, bu kanalla iktidar üzerindeki baskılarını yoğunlaştırdı. İş dünyası temsilcileri “hızlı ve devamlı  faiz indiriminin şart olduğunu, yoksa sıkıntının büyüyeceğini” söyledi. 

EKİMDE 40’IN ALTINA İNİNCE...

Bu baskılar nedeniyle son günlerde 2.5 puanlık indirim tahmlinlerinin dile getirilmeye başladığına şahit olduk. Merkez Bankası yönetimi, belli ki siyasi baskılara daha fazla dayanamadı; 3 puanlık indirime razı olmadı ama işi idare etmek için 2.5 puanlık indirime karar vermek zorunda kaldı. 

Halbuki Merkez Bankası son enflasyon raporuyla birlikte, enflasyon hedeflemesine geçtiğini açıklamıştı. Bu nedenle Merkez Bankası yönetiminin bu ay sınavdan geçeceğini, enflasyon hedeflemesine uyup uymayacağının belli olacağını söylemiştik. Bu açıdan bakıldığında “Merkez Bankası enflasyon hedeflemesi uygulamasının ilk sınavında başarılı olamadı” diyebiliriz. 

Merkez Bankası açıklamasında “enflasyonda ara hedeflerden uzaklaşma görüldüğü takdirde faizlerin yeniden artırılabileceği”ne ilişkin, zayıf bir ima var ama mevcut siyasi süreçte faiz artırmanın ne kadar zor olacağı çok açık. Siyasi baskıların faiz indirimini zorladığı bir dönemde, faizlerin artırılması çok daha büyük sorunlara yol açacaktır. Merkez Bankası yönetiminin değişmesine bile neden olabilecek faiz artırım kararını, bu aşamada 2.5 puanlık indirim kararı veren bir yönetimin, göze alması çok zor. 

Piyasalar açısından bakılınca, bu kararın memnuniyetle karşılanacağını söyleyebiliriz. Çünkü bankacılar ve borsacılar kârlarını büyütmek için hızlı faiz indirimleri isterken, reel sektör de finansmanın ucuzlaması adına böyle bir kararı talep ediyordu. 

Yüzde 40.5’e düşen faizin TL yatırımı yapan tasarrufçuda bu aşamada paniğe neden olmayacağını ancak rahatsızlık yaratacağını söyleyebiliriz. İktisatçılar, asıl sıkıntının faizler 40’ın altına indiğinde başgösterebileceği görüşünde. Yüksek stopajlar nedeniyle TL tasarrufun getirisinde, yüzde 35’lere doğru gerileme başlayacaktır.  

Merkez’in bu kez açıklamasında, “TL’nin reel değerlenmesinin devam edeceği” ibaresi kalkmış görünüyor. Kurlardaki artışın hızlanmasıyla birlikte, TL getirilerinin düşmesi, dövize talebin kapısını açabilir. 

Özetle; Merkez riskli bir karar aldı; ekimde alınacak indirim kararının dozuna göre, riski iyice büyütmüş olabilir.