Milyonlarca insanın sağlığı bu kadar mı ucuz? Bakanlığın yanıtı CHP li vekili çileden çıkarttı

CHP İzmir Milletvekili Seda Kaya Ösen, Ticaret BakanI Ömer Bolat'ın yanıtlaması için verdiği soru önergesinde, e-ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin arttığını, bazı uluslararası platformların Türkiye’ye hâlâ temsilci atamadığını belirtti.

Ösen, Ayakkabı Sanayicileri Derneği’nin verilerine göre sadece geçen yıl Çin’de faaliyet gösteren ve Türkiye’de temsilcisi olmayan bir platform üzerinden 7-8 milyon çift ayakkabı siparişi verildiğini aktardı.

Ösen, derneğin Çin'den Türkiye'ye gelen ayakkabıları kanserojen olduğunu açıkladığını da hatırlattı.

Ösen, soru önergesinde “30 Euro’nun altındaki gümrüksüz ürünlerin, gümrükten geçişinde
herhangi bir teste tabi tutulmadığı da bilinmekte” dedi.

Ticaret Bakanlığı, Ösen'in soru önergesine yanıt verdi. Bakanlık, 1 Nisan 2025’te yürürlüğe giren “Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği” ile internetten satılan ürünlerin satıcı, ithalatçı ve imalatçı bilgileriyle birlikte eksiksiz olarak ilanlarda yer alması zorunluluğu getirildiğini söyledi.

Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Mevzuata aykırı şekilde piyasaya arz edilen ürünlerde, tespit edilen uygunsuzlukların giderilmemesi durumunda erişim engeli, devamında ise BTK üzerinden URL kaldırılması gibi yaptırımlar uygulanacaktır.”

Okul çantasındaki gizli tehlike! Uzmanlar uyardı: Çocuklar toksik ürünlerle eğitim görüyor

"TÜKETİCİ ŞİKAYETİNE KONU OLMASI HALİNDE"

Bakanlık, 30 euro altındaki ürünlerin denetimi hakkındaki soruya da yanı verdi. Bakanlık, 'tüketici' şikayetine konu olması halinde denetim faaliyetini başlatıldığını açıkladı:

Diğer taraftan, yurt dışından posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen eşyanın soru önergesinde ifade edildiği haliyle, "gümrüksüz olarak ülkemize girişi" şeklinde bir uygulama bulunmamaktadır. 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 62’nci maddesi çerçevesinde; yurt dışından posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla bir gerçek kişi adına gelen, ticari miktar veya mahiyet arz etmeyen, miktarı brüt 30 kilogramı, değeri 30 Avro’yu geçmeyen eşya ile kıymeti 1500 Avro’yu geçmeyen ilaç cinsi eşya için tek ve maktu vergi tahsil edilmekte, anılan eşyanın beyanı operatör hızlı kargo firmaları ve posta idaresi tarafından Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi (BGB) kapsamında yapılarak ilgilisine teslim edilmektedir.Bu kapsamda ülkemize giriş yapan ürünler, tüketici şikayetine konu olması halinde, ürüne ilişkin teknik düzenlemeden sorumlu kamu kurumu tarafından 7223 sayılı Kanun kapsamında elektronik ortamda denetim faaliyeti başlatılmaktadır. Öte yandan, piyasa gözetimi ve denetimi faaliyeti sırasında tespit edilen ürünler, her yıl Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Bilgi Sistemi (PGDBİS)’ne kaydedilmektedir.Bu bilgiler, yine Bakanlığımız uhdesinde yer alan ve ithalatı denetimi faaliyetinde kullanılan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS)’ne PGDBİS üzerinden iletilmektedir. İletilen bu bilgilere istinaden gerçekleştirilen risk değerlendirmesi neticesinde riskli olan ürünler ithalat denetimine tabi tutulmakta ve uygunsuz ürünlerin ülkemize girişi engellenmektedir.

Yani bakanlık, ürünün içeriği hakkında detaylı bilgi getirilmesini zorunlu hale getirildiğini söylese de şikayet gelmediği sürece o ürüne gerekli bilgilerin eklenip eklenmediğini denetlemediğini ifade etti.

"HALKIN SAĞLIĞI FİRMALARIN İNSAFINA BIRAKILMIŞ"

Ösen de Ticaret Bakanı Bolat'ın verdiği yazılı yanıttaki 'talebe bağlı' denetime tepki gösterdi. Ösen, Türkiye'de temsilcilik açma zorunluluğunu hatırlatıp buna uymayanlara karşı bir adım atılmadığını da hatırlatıp şunları ifade etti:

“Sayın Bakan Bolat, gerekliliklere uymayan firmalar için alınacak önlemleri sıralamış ancak, henüz atılmış bir adımdan ya da yerine getirilmiş bir yaptırımdan bahsetmemiş. Yurt dışından posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla bir gerçek kişi adına gelen, ticari miktar veya mahiyet arz etmeyen miktarı brüt 30 kilogramı, değeri 30 euroyu geçmeyen eşyaların denetiminin ise, ‘tüketici şikayetine konu olması halinde’ yapıldığını belirtmiş.
Biz de işte tam bu noktada itirazımızı yapıyoruz. Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, bu şekilde Türkiye’ye gelen günlük kargo miktarının 200 bine yükseldiğini belirtmiş ve ‘Kanserojen madde mi, sağlığa zararlı mı incelenmeden direkt Çin’deki atölyeden evinize geliyor’ ifadesini kullanmıştı. Bakan Bolat, halen bu iddialara net olarak yanıt verebilmiş değil.Halk sağlığını ilgilendiren bu durum karşısında, Bakanlığın söz konusu denetimleri tüketicinin şikayetine bırakmış olması, halkın sağlığının bu firmaların insafına bırakılmış olması anlamını taşımaktadır. Halk sağlığını bu kadar yakından ilgilendiren böylesi bir önemli konuda takibimizi sürdüreceğiz ve bakandan sağlıklı bir yanıt alana kadar bu konuyu ısrarla gündemde tutmaya devam edeceğiz.”

Öte yandan Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan geçen sene Çin'e ait Temu'dan gelen kanserojen ürün iddiaları ile ilgili konuşmuştu.

Gürcan şunları ifade etmişti:

"Temu, Türkiye’deki yasaların hiçbirine tabi değil. Bunların yolladığı malların bedelini kargo dahil 30 euroya düşürdük. Hiçbir ürün sağlığa zararlı mı incelenmeden direkt Çin atölyesinden evinize geliyor. Artık bu firmaların sertifikalarını sayfalarında yayınlamalarını istiyoruz. Yayınlanmayan ürünlerin Türkiye’ye gelmesiyle ilgili sıkıntı yaşayacaklar"