Muharrem ayı orucu ne zaman tutulur, kaç gün? Diyanet ile 2025 Muharrem ayı orucu nasıl tutulur, fazileti nedir ve nasıl niyet edilir?

26 Haziran Perşembe günü başlayan Muharrem ayı, 26 Temmuz Cumartesi günü sona erecek. Hicri yılbaşı olarak kutlanan 1 Muharrem ile İslam aleminin yeni yılı da başlamış oldu. Bu mübarek ayı ibadet ederek geçirmek isteyen Müslümanlar ise Ramazan orucundan sonra en faziletlisi kabul edilen Muharrem ayı orucu ile ilgili detayları araştırmaya koyuldu. Peki, 2025 Muharrem ayı orucu ne zaman, kaç gün tutulur, fazileti nedir? İşte, ayet, hadis ve Diyanet açıklamaları ile Aşure ayında tutulan Muharrem orucu fazileti, hükmü ve merak edilen tüm detaylar.

MUHARREM AYI NE ZAMAN?

Muharrem ayı, 2025 yılında 26 Haziran Perşembe günü başlıyor. Hicri takvime göre, 1 Muharrem Hicri yılbaşı olarak kabul ediliyor.

AŞURE GÜNÜ NE ZAMAN 2025?

Muharrem ayının 10. günü kutlanan Aşure Günü, bu yıl 5 Temmuz 2025 Cumartesi gününe denk geliyor.

MUHARREM AYINDA ORUÇ TUTULUR MU?

Diyanet tarafından Muharrem ayı orucu faziletleri ve hükmü şöyle açıklanıyor:

“Muharrem” hürmet edilen anlamındadır. Bu ay Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından Allah’ın ayı diye nitelendirilmiştir (Müslim, Sıyâm, 202-203 [1163]). Bu niteleme Muharrem ayının faziletine, ilahî feyz ve bereketinin bolluğuna işarettir.

Resûlullah (s.a.s.), bir hadisinde şöyle buyurmuştur:

“Ramazan’dan sonra en faziletli oruç, Allah’ın ayı olan Muharrem’de tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır.” (Müslim, Sıyâm, 202-203 [1163]).

MUHARREM AYI ORUCU NE ZAMAN TUTULUR?

Hz. Muhammed (sa.s) Muharrem ayının 9-10. veya 10-11. günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiştir. Ancak Muharrem ayının sadece 10. gününü oruçlu geçirmek mekruhtur.

Yalnızca Aşure günü oruç tutulması Yahudilere benzeme endişesi ile mekruh görülmüş, Muharrem ayının 10. günü ile birlikte 9. veya 11. gününün de oruçlu geçirilmesi tavsiye edilmiştir. Peygamberimiz (s.a.s.) Muharrem ayının sadece 10. günü oruç tutmamıştır (Tirmizî, "Savm", 50) ve "Muharremin 9. ve 10. günü oruç tutunuz. Yahudilere muhalefet ediniz" buyurmuştur.

"Aşure günü orucunun, bir önceki yılın günahlarına keffaret olmasını Allah'tan umarım." (Tirmizî, "Savm", 48)

Hazreti Aişe (r.ah) İslâm öncesinde, Mekke halkının oruç tutmakta olduğu aşure gününde peygamberimizin de oruç tuttuğunu bildirmekte... Allah Rasulü Medine'ye hicret ettikten sonra da bu orucu tutmuş ve müminlere de onuncu günü ile birlikte, bir gün öncesi veya sonrası ile oruçlu olmalarını tavsiye etmiş... (Ahmed b. Hanbel, VI, 244)

10 MUHARREM'DE ORUÇ TUTMANIN HÜKMÜ NEDİR?

Muharremin onuncu günü âşûrâ günüdür. Bugün oruç tutmak da bazı âlimlere göre sünnettir (Serahsî, el-Mebsût, 3/92). Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve bunu Müslümanlara tavsiye etmiştir (Buhârî, Savm, 69 [2004]). Hz. Peygamber (s.a.s.) Medine’ye gelince, Yahudilerin âşûrâ gününde oruç tuttuklarını görmüş ve “Bugün niçin oruç tutuyorsunuz?” diye sormuştu.

“Bu, hayırlı bir gündür. Allah, o günde İsrâiloğulları’nı düşmanlarından kurtardı. Hz. Mûsâ o gün (şükür olarak) oruç tuttu” dediklerinde Resûlullah da (s.a.s.) “Ben Mûsâ’ya sizden daha layığım (yakınım).” buyurup o gün oruç tuttu ve Müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti (Buhârî, Savm, 69 [2004]; Müslim, Sıyâm, 127-128 [1130]). Hz. Peygamber’in (s.a.s.) bu günde oruç tutulmasını teşvik eden başka hadisleri de vardır. Bir hadiste, “Âşûrâ günü orucunun önceki yılın günahlarına keffâret olacağını zannederim.” (Müslim, Sıyâm, 196-197 [1162]) buyurmuştur.

Hz. Peygamber’in (s.a.s.) Yahudilere muhalefet için ertesi sene âşûrâ orucunu Muharremin dokuzuncu günü de tutacağını söylemesi (Müslim, Sıyâm, 133-134 [1134]); bu orucun Muharrem ayının dokuzuncu ve onuncu veya onuncu ve on birinci günlerinde tutulmasının daha doğru olacağına işaret etmektedir (bkz. Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 1/241 [2154]).

Şu da bilinmelidir ki, Ramazan orucu farz kılınınca Hz. Peygamber (s.a.s.), isteyenlerin âşûrâ orucu tutup isteyenlerin tutmayabileceğini belirtmiştir (Buhârî, Savm, 69 [2001]; Müslim, Sıyâm, 113-126 [1125-1129]).

MUHARREM ORUCUNA NASIL NİYET EDİLİR?

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın bilgilerine göre oruç ve niyet hakkında yer alan ifadeler şöyle;

Kalben niyet etmek kabul edildiği gibi sahura kalkmak da oruca niyet etmek olarak kabul edilir. 'Allah'ın niyet ettim senin rızan için oruç tutmaya' şeklinde niyet edilebilir.

Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.

Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nafile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine kadarki süredir Ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî', II, 85). Bu oruçlar için, "yarınki orucu tutmaya" şeklinde mutlak niyet yeterlidir. Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve "yarınki Ramazan orucuna" şeklinde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazanın her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 397, 400).

YAS-I MATEM (12 İMAMLAR) ORUCU NASIL TUTULUR?

Alevi inancında Muharrem Ayı'nın ilk 12 günü tutulan oruç Yas-ı Matem veya 12 İmamlar orucu olarak da isimlendirilir.

12 İmamlar orucu bu süreçte Kerbela hadisenin yaşandığı günlere de denk gelmesi nedeniyle yas ve hüzün atmosferinde tutulur.

Oruca gece yarısı niyet edilir ve gün batımında oruç açılır.

Oruç süresince kesinlikle yenilip içilmez.

Kerbala hadisenin yası ve matemi nedeniyle oruç açıldıktan sonra saf su içilmez bunun yerine meşrubat tüketilerek su ihtiyacı karşılanmaya çalışılır.

Yine aynı nedenlerden ötürü et ve et ürünleri de oruç süresince yani 12 gün tüketilmez.