Mustafa Kemal Atatürk ün yolu! 1919 dan 1922 ye 14 bin 717 km Özel Haber 30 Ağustos Zafer Bayramı Son dakika haberleri

Her şey, 1919 senesinin 19 Mayıs’ında Mustafa Kemal Atatürk’ün 9’uncu Ordu Müfettişi olarak Samsun’a ayak basmasıyla başladı. Hedef belliydi, Anadolu’yu işgalden kurtarıp, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmak. Bu yolda nice kahramanlar ya şehit düştü ya da gazi oldu. Mustafa Kemal Atatürk de Türkiye’yi karış karış gezerek, bu mücadeleyi tüm yurda yaydı.

Doç. Dr. Güzin Çaykıran’ın “Samsun’dan İzmir’e Mustafa Kemal Paşa’nın Milli Mücadele Güncesi” başlığını taşıyan makalesinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün verdiği mücadele ve bu mücadele için kat ettiği mesafe anlatılıyor.

İLK AŞAMA: YOLCULUK BAŞLIYOR

Resmi görevle Samsun’a çıkan Atatürk, burada bir hafta kaldıktan sonra 25 Mayıs’ta Havza’ya hareket etti ve üç gün sonra Havza Genelgesi’ni yayınladı. 12 Haziran’da Amasya’ya gelen Mustafa Kemal, burada da 22 Haziran’da Amasya Genelgesi’ni ilan etti. Genelgede herkesin bildiği ifadeler yer alıyordu: “Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”

Amasya’dan sonra 26 Haziran’da Tokat’a, ardından da 27 Haziran’da Sivas’a geçen Mustafa Kemal, 28 Haziran’da ise birçok ilçede yaptığı görüşmeler sonrasında arabayla bir hafta süren yolculukla Erzurum’a geçti.

ERZURUM’DA ASKERİYEDEN İSTİFA

İstanbul Hükümeti’nden gelen yazıyla müfettişlik görevine son verilen Mustafa Kemal, cevaben “…büyük bir aşk ile merbut bulunduğum meslek-i celile-i askeriyeden de…” diyerek istifa dilekçesini Harbiye Nezareti’ne gönderdi. 23 Temmuz’da başlayan Erzurum Kongresi’ne katılan Atatürk, burada manda tartışmalarını bitirerek, “…Hayır paşalar hayır, hayır beyefendiler hayır, hayır hanımefendiler hayır, manda yok… Ya istiklal ya ölüm vardır” sözlerini dile getirdi.

27 ARALIK ANKARA

Yaklaşık 1 ay Erzurum’da kalan Atatürk, 29 Ağustos’ta tekrar Sivas’a doğru yola çıktı. 30 Ağustos’ta Erzincan’da olan Mustafa Kemal, 2 Eylül’de Sivas’a ulaştı. Tarihi Sivas Kongresi’ni toplayan Mustafa Kemal burada bir ay kaldıktan sonra 18 Ekim’de Amasya’ya geçti. İstanbul Hükümeti ile görüşmeler yapan Atatürk daha sonra 27 Ekim’de Tokat’a, 28 Ekim’de tekrar Sivas’a döndü.

Sivas’ta 3,5 ay kalan Mustafa Kemal, 19 Aralık’ta Kayseri’ye, 24 Aralık’ta Kırşehir’e oradan da 27 Aralık’ta da Ankara’ya ulaştı. Atatürk’ün Samsun’dan başlayan bu yolculuğu 2 bin 819 kilometreye ulaşmış oldu.

İKİNCİ AŞAMA: BATI CEPHESİNE HAREKET

Böylece Kurtuluş Savaşı’na hazırlık aşaması tamamlandı. Mustafa Kemal, Ankara’ya gelene kadar yaptığı görüşmelerle fikri ve silahlı direnişin temelini atıldı. Ankara’dan başlayacak mücadelede ise Millet Meclisi’ni hayata geçirip, kuvveden fiile geçme aşaması vardı.

27 Aralık’ta Ankara’da başlayan çalışmalarına 20 Haziran’da Eskişehir’de devam eden Mustafa Kemal, görüşmelerini tamamlanmasının ardından 23 Haziran’da tekrar Ankara’ya döndü.

Bu dönemde Yunan orduları saldırıya geçerek Bursa ve Nazilli’ye kadar ilerlemişti. 28 Temmuz’da Ankara’dan tekrar Eskişehir’e geçen Mustafa Kemal, 29 Temmuz’da Bilecik’e, 30 Temmuz’da da İnegöl’e hareket etti. 31 Temmuz’da da Uşak ve Afyon’da birlikleri denetledi.

3 Ağustos’ta Konya’ya geçen Mustafa Kemal ve beraberindeki Fevzi Çakmak ve Albay Fahrettin Altay ile 5 Ağustos’ta Adana/Pozantı’da kongreye katıldı. Mustafa Kemal daha sonra önce Konya’ya ardından Afyon’a ve 6 Ağustos’ta da Kütahya’ya geldikten sonra 7 Ağustos’ta Ankara’ya döndü.

3 Aralık’ta İstanbul Heyeti ile Bilecik’te görüşmek üzere Ankara’dan hareket eden Mustafa Kemal, 4 Aralık’ta Bilecik’e geçerken, görüşmenin ardından 6 Aralık’ta tekrar Ankara’ya döndü.

Yunan ordusunun başlayan taarruzu sonrası Birinci İnönü Savaşı gerçekleşirken, 10 Şubat 1921’de Mustafa kemal özel bir trenle Eskişehir’e geçerek karargahta çalışmalarına devam etti. 15 Şubat’a kadar Batı Cephesi’nde kalan Mustafa Kemal daha sonra Ankara’ya döndü.

Birinci ve İkinci İnönü Zaferleri’nin ardından orduda yapılan teşkilat değişikliği için Mustafa Kemal 1 Mayıs’ta Eskişehir’e, 3 Mayıs’ta Kütahya’ya hareket etti. Çalışmalarını tamamlayan Mustafa Kemal 3 Mayıs’ta tekrar Ankara’ya döndü.

Kütahya Muharebeleri sırasında 18 Temmuz’da Eskişehir’de Batı Cephesi karargahına geçen Atatürk, ordunun Sakarya’nın doğusuna çekilme kararını vererek 26 Temmuz’da tekrar Ankara’nın Polatlı ilçesine döndü. 12-17 Ağustos tarihleri arasında Ankara’da Polatlı ve Sincan’da denetimlerde bulunurken, defalarca seyahat etti.

23 Ağustos’ta başlayan Sakarya Meydan Muharebesi sonrası 9 Eylül’de Polatlı’dan Zafertepe’ye geçen Mustafa Kemal, 10 Eylül’de savunmadan taarruza geçme emrini vermişti. 13 Eylül’de Sakarya Zaferi’nin ardından 16 Eylül’de tekrar Ankara’ya geçerek 20 Eylül’de Fransızlarla Ankara Anlaşmasını imzaladı.

8 Aralık’a kadar orduya silah ve teçhizat takviyesi için çalışmalarını sürdüren Mustafa Kemal, bu tarihte Konya Akşehir’e, 9 Aralık’ta Afyon Bolvadin’e geçti. 13 Aralık’ta tekrar Akşehir’e dönen Mustafa Kemal, görüşmelerinin ardından 18 Aralık’ta tekrar Ankara’ya döndü.

Mustafa Kemal Ankara’da çalışmalarını sürdürürken, 6 Mart 1922’de Atatürk, Ankara’dan Eskişehir’e geçerek 14 Mart’a kadar teftişlerini sürdürdü. 14 Mart’ta Konya/Akşehir’e geçen Mustafa Kemal, 15 Mart’ta Eskişehir’e, 22 Mart’ta tekrar Akşehir’e döndü.

Bu tarihlerde görüşmeler için pek çok kez seyahat eden Mustafa Kemal, 4 Nisan’da Ankara’ya geçti ancak 11 Nisan’da Akşehir’e giderek, 17 Nisan’da Ankara’ya dönene kadar çalışmalarına devam etti.

ADIM ADIM BÜYÜK TAARRUZ’A

13 Haziran’da Ankara’dan Eskişehir’e geçen Mustafa Kemal, İsmet İnönü’yle birlikte Büyük Taarruz için “Ağustos” ayı kararını aldı. 14 Haziran’da Adapazarı’na, 17 Haziran’da Kocaeli’ne geçtikten sonra 24 Haziran’da tekrar Ankara’ya döndü.

21 Temmuz’da Ankara’dan ayrılan Mustafa Kemal, 23 Temmuz’da Konya Akşehir’de birlikleri teftiş etti. Akşehir’de Fevzi Paşa, İsmet Paşa ve diğer komutanlar yaptığı görüşmelerin ardından Büyük Taarruz planı üzerinde çalışmalar yapıldı. Görüşmeler sonrası 6 Ağustos’ta Ankara’ya döndü.

17 Ağustos’ta gizli bir otomobille Ankara’dan Konya’ya, 20 Ağustos’ta da Akşehir’e geçti. Bu tarihten 24 Ağustos’a kadar Konya ve Akşehir arasında defalarca yolculuk etti.

KOCATEPE’DEN UŞAK VE İZMİR’E

25 Ağustos’ta Afyon Kocatepe’ye çıkan Mustafa Kemal, 26 Ağustos sabahı taarruz emrini verdi.

28 Ağustos’ta Kocatepe’den Afyon’a, 30 Ağustos’ta da Zafertepe’ye çıktı. Büyük Taarruz’un dönüm noktası olan Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nde Dumlupınar’da ordulara bizzat komuta eden Mustafa Kemal, 1 Eylül’de “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri” emrini verdi.

Başkomutanlık ve Batı Cephesi Uşak’a taşınırken, Mustafa Kemal’ de 3 Eylül’de Uşak’a, 7 Eylül’de de İzmir Salihli’ye geçti. 9 Eylül’de Türk Ordusu İzmir’e girerken, Mustafa Kemal de o dönemde adı Nif olan, şimdiki Kemalpaşa ilçesinde bulunuyordu.

Mustafa Kemal daha sonra 10 Eylül’de İzmir’e geçerken, 2 Ekim’e kaldığı bu şehirden Ankara’ya dönmüştü.

MUSTAFA KEMAL’İN 14 BİN 717 KİLOMETRESİ

Mustafa Kemal’in 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basmasıyla başlayan kuruluş mücadelesi, 9 Eylül 1922 İzmir’in kurtulmasıyla sona erdi.

Mustafa Kemal bu süre içerisinde, 69 farklı merkeze uğradı, Samsun’dan İzmir’e kadar süren mücadelesinde toplam 14 bin 717 kilometre yol kat etti.

Doç. Dr. Güzin Çaykıran, Mustafa Kemal Atatürk’ün kat ettiği mesafeyi, günümüzün kilometre verileri üzerinden Karayolları haritaları ve Google verileriyle hazırladı. Diğer yandan Mustafa Kemal Paşa’nın kat ettiği kilometre bu kadar değildi. Zira Paşa, uğradığı her bir merkezde; denetlemeler, ziyaretler, yürüyüşler gerçekleştirdi. Dolayısıyla, 14 bin 717 kilometre mesafeyi bilinenin bir kısmı olarak not düşmekte fayda var.