Narenciye 52 derecede yandı

Termometrelerin çok kez 40 dereceyi aştığı Çukurova Bölgesi’nde yetişen meyveler kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Özellikle limon, portakal ve mandalina ağaçlarında meyve kabuklarının “güneş yanığı” olarak bilinen kahverengi lekelerle kaplanması, ürünün verimini düşürdü. Adana, Mersin ve Hatay’da üreticiler, elde kalan sağlıklı meyvenin de kalite kaybına uğramasından endişeli.

CAN DAMARI

Çukurova Bölgesi Türkiye’de narenciye üretiminde birinci sırada yer alıyor ve üretimin yaklaşık yüzde 60’ını oluşturuyor. Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre, narenciye ihracatı 2024’te Türkiye’ye 1 milyar 46 milyon 128 bin dolar getiri sağlamıştı.

İLK TESPİTLERE GÖRE KAYIP YÜZDE 20-25

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şubesi Başkanı Ahencan Tayakısı, hasarlı ürünlerin iç ve dış piyasada satışa sunulamayacağını ve bu nedenle üreticilerin de zor durumda kaldığının altını çizerek, “Şubatta yaşanan zirai donun ardından gelen 50-52 derecelik sıcaklıklar kalan ürünleri de yok etti. İlk tespitlere göre, yüzde 20-25 oranında bir kayıp var. Ağacın güneşe maruz kalan dallarındaki meyveler hasarlı. Üreticiler meyveler yetişme aşamasındayken susuzlukla mücadele ediyordu. Bu durum meyvelerin sulanmasını da engelliyordu. Şimdiki durumda ise meyveler daha sulanmadan yanmış hale geldi” dedi. “Çiftçinin bu durumda yapabileceği bir şey yok” diyen Tayakısı, “Gölge tülleriyle mücadele yapılabilirdi fakat büyük alanlarda bu imkansız. Ayrıca şu anki meyvelerde maliyeti yüksek olan güneş koruyucu kimyasallar da kullanılmıştı. Hasar buna rağmen oluştu” ifadelerini kullandı.

YOL HARİTASI BELİRLENMELİ

İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (İYMSİB)​​ Başkanı Melisa Tokgöz Mutlu, konuyu Hürriyet’e değerlendirdi. Tokgöz, meyve ve sebzede yaşanan kayıpların arz-talep dengesinde de sorunlara neden olacağını kaydederek, “Bundan sonraki senelerde ağacın verimliliğinin, devamlılığının sağlanması önemli bir nokta. Gerekli hasar tespit çalışmaları tamamlandıktan sonra köylüye ihracatçıya destek olacak, kimsenin yaptığı işten vazgeçmemesini sağlayacak yol haritası belirlenmeli” dedi.

‘TİCARİ DEĞERİ AZ MEYVELERİ VURDU’

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru ise bahçelerdeki zararın tüketimi, ihracatı ve rekolteyi etkileyecek büyüklükte olmadığı görüşünde. Mutlu, şu yorumu yaptı: “Bazı limon ve mandalina çeşitlerinin dış meyvelerinde sıcaklık nedeniyle zararlar var. Bunlar genelde görüntü olarak da ticari değeri az olan meyveler olduğu için tüketiciyi etkileyecek büyük bir kayıp görmüyorum.” Doğru ayrıca, sıcaklardan birkaç gün önce uygulanan, çiftçilerin haşerelere karşı kullandığı kükürt gibi bazı kimyasalların zararı daha da artırdığına işaret ederek, “Zararlıları daha da olumsuz etkiledi” ifadelerini kullandı.

MISIR HASADI ERKEN BAŞLADI

Adana’daki bir diğerli önemli ürünlerden biri de mısır. Ancak mısır da sıcaklıklar nedeniyle bu yıl erken hasat edilmeye başlandı. Tayakısı, mısır hasadındaki son durumu şöyle anlattı: “Normalde hasat ağustos ayının 20’sinden sonra yapılması gerekirken ay başında yapılmaya başlandı. Zamanından önce hasat edilmesinden dolayı verim kaybı da yaşanıyor. Ova genelinde bin 500-bin 600 kilo verim alınırken bu rakam bin 200’lere düştü.”