Netanyahu hükümeti azınlığa düştü: Ekim ayında iktidar el değiştirebilir Ortadoğu Haberleri

İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun koalisyonunda yer alan Ultra-Ortodoks Yahudi (Haredi) partilerden Şas, askerlik muafiyeti tartışmalarındaki görüş ayrılıkları sonrası hükümetten istifa etti. Böylece, Netanyahu hükümeti, 120 sandalyeli Mecliste 50 milletvekiliyle azınlık konumuna düştü. Gazze Kasabı'nın 27 Temmuz'da Meclisin tatile girmesiyle en az Ekim 2025'e kadar iktidarda kalabileceği belirtiliyor.

İsrail basınına göre, Mecliste 11 milletvekiline sahip Şas Partisi'nin dini otoritesi Hahamlar Konseyi, Haredi cemaatin askerlik muafiyetini sağlayacak yasada yaşanan anlaşmazlık nedeniyle partinin hükümetten istifasına karar verdi.

Bu kararla, yakın zamanda diğer bir Haredi koalisyon ortağını kaybeden Netanyahu hükümeti, 120 sandalyeli Mecliste 50 milletvekilinin desteklediği azınlık hükümeti konumuna düştü. Buna karşın, Şas Partisi'nin koalisyondan çekilmesine rağmen muhalefetin hükümeti devirme girişimlerini desteklemeyeceği açıklandı.

Meclis tatile gireceği için birkaç ay eli rahatladı

İsrail Meclisinin 27 Temmuz'da tatile girmesiyle Netanyahu, rahat bir nefes alabilecek.

İsrail muhalefeti, Meclisin lağvedilmesi için haziranda bir teklif getirmiş ancak yeterli çoğunluğu sağlayamamıştı. İsrail yasalarına göre, muhalefet, Meclisin feshi yasasını 6 ayda bir oylamaya sunabiliyor.

Netanyahu liderliğindeki koalisyonun, azınlık hükümeti konumuna düşmesine rağmen mevcut tabloda Meclisin yeniden açılacağı Ekim 2025'e kadar iktidarda kalacağı değerlendiriliyor.

Ana muhalefet liderinden "seçim" çağrısı

Öte yandan, İsrail ana muhalefeti Gelecek Var Partisi Lideri Yair Lapid, yayınladığı görüntülü mesajında, "Netanyahu hükümetinin azınlık hükümeti konumuna düşmesiyle, askerleri savaşa gönderemeyeceğini, kimin yaşayıp kimin öleceğine karar veremeyeceğini" söyledi.

Netanyahu hükümetinin Gazze'nin geleceğini belirleyemeyeceğini belirten Lapid, Suriye veya Suudi Arabistan ile anlaşma imzalayamayacağını, Netanyahu hükümetinin "iktidar, hakkının kalmadığını ve gayrimeşru bir hükümet olduğunu" dile getirdi.

İsrail ana muhalefet lideri, "Şimdi seçimlerin vakti geldi." ifadesini kullandı.

Haredilerin askere alınması tartışması

İsrail yasalarına göre 18 yaşını geçen herkesin zorunlu askerlik hizmetini yapması gerekirken Haredilerin askerlikten muaf tutulması yıllardır ülkede tartışılıyordu.

İsrail'in başta Gazze Şeridi olmak üzere 7 Ekim 2023'ten bu yana bölgede yükselen saldırganlığı nedeniyle asker ihtiyacının artmaya başlamasıyla Haredilerin askere alınması konusu gündeme gelmişti.

İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024'te Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine karar vermişti.

Hükümetin askere alınmaya uygun yaklaşık 80 bin Haredi erkekten yaklaşık 24 binine askerlik celbi gönderdiği, temmuz itibarıyla 2025-2026 askerlik yılı için "havuz" olarak tanımlanan grubun geri kalanına emir göndereceği kaydedilmişti.

Haredilerin askerlikten muaf tutulmasını sağlayacak bir yasanın çıkarılmaması nedeniyle Netanyahu'nun Haredi koalisyon ortakları Meclisi boykot etmeye başlamış ve Meclisin fesih oylamasına kadar varan bir siyasi krize neden olmuştu.

Sorunun çözülememiş olmasına rağmen fesih oylamasında yeterli çoğunluk sağlanamamıştı.

İsrail Meclisi Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein'in son hazırladığı taslağın taleplerini karşılamadığını belirten "Degel HaTorah" ve "Agudat Israel" partilerinin oluşturduğu Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakı, 7 milletvekiliyle hükümetten istifalarını açıklamış, böylece Netanyahu hükümetini 61 milletvekiliyle bırakmıştı.