Netanyahu Yahudilere savaş ilan etti: Harediler açıkladı

İsrail'de, Ultra-Ortodoks Yahudilerin (Haredi) askerlikten muafiyetini sağlayacak yasa tasarısının meclise sunulmaması krize neden oldu.

Asker kaçağı iki Haredinin tutuklanması Netanyahu hükümeti ile Haredileri karşı karşıya getirirken hükümetten çekilme kararı alan Degel HaTorah Partisi'nin dini liderlerinden Haham Dov Lando, olay yaratacak açıklamayı yaptı.

Haham Lando yaptığı açıklamada, Başbakan Binyamin Netanayhu liderliğindeki hükümeti Haredilere savaş açmakla suçladı.

Lando, "İsrail devleti, Yeşiva (Tevrat Okulu) öğrencilerine savaş ilan etti. Haredi Yahudiliği, daha önce hiç olmadığı kadar küresel bir mücadeleye girişecek." ifadelerini kullandı.

Haredi nüfusun yoğun yaşadığı Bnei Brak kentinde geçen hafta düzenlenen bir konferansta konuşan Lando, İsrailli yetkililerin asker kaçağı oldukları gerekçesiyle Yeşiva öğrencilerini tutuklamaya başlaması durumunda Haredi cemaatinin "bütün gücü ve yüreğiyle dünyayı titreteceği" ve hükümetin "birleşik, küresel Haredi Yahudiliği" ile karşı karşıya kalacağı tehdidinde bulunmuştu.

Haredi Şas Partisi ile Degel HaTorah ve Agudat Israel partilerinin oluşturduğu Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakı, Haredileri askerlikten muaf tutacak yasa tasarısının meclis gündemine getirilmemesi nedeniyle geçen ay hükümetten çekilmişti.

Bu kararla, Netanyahu hükümeti, 120 sandalyeli Mecliste 50 milletvekilinin desteklediği azınlık hükümeti konumuna düşmüştü.

İsrail yasalarına göre 18 yaşını geçen herkesin zorunlu askerlik hizmetini yapması gerekirken Haredilerin askerlikten muaf tutulması yıllardır ülkede tartışılıyordu.

İsrail'in başta Gazze Şeridi olmak üzere 7 Ekim 2023'ten itibaren bölgede yükselen saldırganlığı nedeniyle asker ihtiyacının artmaya başlamasıyla Haredilerin askere alınması konusu gündeme gelmişti.

İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024'te Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine karar vermişti.

Hükümetin askere alınmaya uygun yaklaşık 80 bin Haredi erkekten yaklaşık 24 binine askerlik celbi gönderdiği, temmuz itibarıyla 2025-2026 askerlik yılı için "havuz" olarak tanımlanan grubun geri kalanına emir göndereceği kaydedilmişti.

Haredilerin askerlikten muaf tutulmasını sağlayacak bir yasanın çıkarılmaması nedeniyle Netanyahu'nun Haredi koalisyon ortakları Meclisi boykot etmeye başlamış ve Meclisin fesih oylamasına kadar varan bir siyasi krize neden olmuştu.

Sorunun çözülememiş olmasına rağmen fesih oylamasında yeterli çoğunluk sağlanamamıştı.