O dili öğrenemedikleri için yok oldular Sözcü Gazetesi

Bilim insanları, dil benzeri iletişimin Homo sapiens'in Neandertaller ve Denisovalılardan ayrılmasından önce ortaya çıktığını kabul ediyor. Bu da Neandertallerin muhtemelen konuşabildiğine işaret ediyor. Fakat hakem onayından geçmemiş yeni bir araştırmaya göre, Neandertallerin sapiens dillerini yeterince öğrenememesi, topluluklara tam anlamıyla katılmalarını engellemiş ve bu durum yok oluşlarına katkıda bulunmuş olabilir.

Araştırmacılar, insan dilini "ergodiklik" adı verilen bir özellik üzerinden tanımlıyor. Ergodiklik, farklı topluluklarda çeşitli lehçelerin oluşmasını ve bireylerin bu lehçeleri öğrenebilmesini ifade ediyor. Bu kapsamda, Neandertallerin bu özelliğe sahip olup olmadığını anlamak için "polifili" kavramı incelendi. Polifili, grupların kimliğini belirlemek amacıyla gelenekleri çeşitlendirme eğilimini yansıtır ve "biz" ile "onlar" ayrımını pekiştirir.

Polifili; sanat, giyim, beslenme ve yaşam biçimleri gibi alanlarda kendini gösterebilir. Ancak dil, bunun en güçlü aracı kabul edilir; çünkü yetişkinlerin yabancı bir dili aksansız öğrenmesi neredeyse imkânsızdır. Buna karşılık çocuklar, hangi dile maruz kalırlarsa kalsınlar anadil seviyesinde öğrenebilir. Bu durum, insanların doğuştan farklı kültürleri benimseme kapasitesine sahip olduğunu kanıtlar.

Mevcut bulgulara göre polifili yaklaşık 50.000 yıl önce ortaya çıkmış olabilir. Bu dönemde Aurignacian kültürü Avrasya’ya yayılmış, bölgesel süs eşyası çeşitliliği grup kimliğinin işareti hâline gelmişti. Neandertal eserlerinde ise bu çeşitliliğin izine rastlanmıyor. Bu durum, onların grup-özel kültür yaratma yetisinden yoksun olabileceğini düşündürüyor. Ayrıca Homo sapiens ile Neandertallerin prefrontal kortekslerindeki yapısal farklılıklar, sapienslerin yaratıcılık ve polifili kapasitesinin daha yüksek olduğunu destekliyor.

Genel olarak çalışma, ergodikliğin Homo sapiens ve Neandertaller ayrıldıktan çok sonra ortaya çıktığını ve Neandertallerin bu özelliği paylaşmadığını ortaya koyuyor. Araştırmacılar, Neandertallerin sapiens dillerini akıcı şekilde öğrenememelerinin onları daima “yabancı” konumunda bıraktığını belirtiyor.