Öfkeden deliren denizcinin icadı, her ülkede çok satılan bir lezzete dönüştü Sözcü Gazetesi

Bir anlık öfke… Bir tutam deniz… Ve tam ortasından delinmiş bir hamur topu. Evet, bugün kahve eşlikçisi olarak tüketilen ve dünyanın dört bir yanında kutlamalara, ofis partilerine ve sabah rutinlerine dahil edilen “donut”un hikayesi aslında şaşırtıcı bir öfke patlamasıyla başladı.

Yıl 1847. Amerika’nın Maine eyaletinde doğan Hanson Crockett Gregory, genç yaşta denize açıldı. Henüz 16 yaşındayken kaptanlığa kadar yükselen bu deniz kurdu, günümüzün donut’ına ilham veren o meşhur hareketi öfkeyle karışık bir anda yaptı.

Gregory ve mürettebatı, uzun bir yolculuk sırasında annesinin yaptığı yağda kızartılmış hamur toplarını yemeye çalışıyordu. Dışı çıtır, ama içi sürekli hamur kalıyordu. Kaptan Gregory sinirlendi, bir tanesini aldı ve gemi dümeninin ortasındaki çubuğa sapladı. “İçinin pişmesini istiyorsan ortasını çıkar!” diye bağırdığı da rivayetler arasında.

O hamur parçası Gregory'nin sadece öfkesini değil, mutfak tarihini de şekillendirdi. Ortası delik bırakılan bu yeni form sayesinde hamur daha eşit pişmeye başladı. İlk zamanlar “fried cake” (kızarmış kek) ya da “dough cake” gibi isimlerle anılsa da, zamanla bugünkü adı olan “donut” (dough + nut) kullanılmaya başlandı.

İlk donut tarifleri Amerika’da 19. yüzyılın sonunda kitaplara girdi. II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan askerlerine moral vermek için Kızılhaç tarafından dağıtılmaya başlanan donut, savaş sonrası dönemde büyük bir patlama yaşadı. O günden bu yana da her yaştan insanın sevgilisi oldu.

Bugün donut, sadece bir tatlı değil, kültürel bir fenomen. Amerika’dan Japonya’ya, Türkiye’den Arjantin’e kadar dünya genelinde tüketiliyor. Renkli süslemeleri, çikolatalı dolguları, hatta vegan ve glütensiz versiyonlarıyla donut, neredeyse her damak zevkine hitap eder hale geldi.

Uluslararası donut zincirleri milyonlarca adet satış yaparken, sosyal medyada “donut challenge”lar düzenleniyor, hatta donut temalı düğün pastaları bile tasarlanıyor.