‘Okul çağındaki çocuklarda göz tembelliği başarıyı etkiliyor’

Healthcare Bulletin’de 2025 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, 18 yaş altı okul çağı çocuklarının göz muayeneleri değerlendirildi ve ambliyopi (göz tembelliği) prevalansı yüzde 2,5 olarak belirlendi. Yapılan araştırmayı değerlendiren Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Baş, “Araştırmada dikkat çeken bulgulardan biri, çocukların büyük kısmının görme kusurlarını fark etmediği ve herhangi bir şikayette bulunmadığıdır. Elde edilen veriler, rutin göz muayenelerinin erken yaşta yapılmasının, kalıcı görme kaybını önlemede önemli rol oynadığını ortaya koymaktadır. Özellikle 7 yaşından önce başlanan tedavilerde başarı oranının çok daha yüksek olduğu vurgulanmaktadır” ifadelerini kullandı.

Sektörde bu gelişmeler hakkında değerlendirmede bulunan Op. Dr. Berna Baş, şu ifadeleri kullandı:

“Göz tembelliği çok sık rastlanan ancak gözden kaçabilen bir sorundur. Erken müdahale ile neredeyse yüksek oranda tedavi başarısı mümkündür. Teknolojinin göz sağlığına entegrasyonu sayesinde artık çok daha hızlı ve etkili çözümler sunabiliyoruz. Veni Vidi Göz Hastanesi olarak ailelere ‘bir muayene her şeyi değiştirebilir ’mesajını veriyoruz.”

‘TARAMA VE FARKINDALIK ARTIYOR’

Rapora göre, okul çağındaki çocuklarda göz tembelliği farklı oranlarda görülmektedir. Bazı çalışmalarda bu oran yüzde 2,5 iken, benzer yaş grubunda yapılan başka araştırmalarda oran yüzde 8,07’ye kadar çıkmıştır. Bu farklılık, sosyoekonomik koşulların ve sağlık hizmetlerine erişimin göz sağlığı üzerindeki etkisini göstermektedir. Erken teşhis edilen vakalarda yalnızca gözlük ya da göz kapama tedavisiyle oldukça başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir. Son yıllarda CAM tedavisi ve bilgisayar destekli göz egzersizleri gibi ileri teknolojiler de tedaviye dâhil edilmiştir. Bu gelişmeler, okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklarda rutin göz taramalarının hayati önem taşıdığını bir kez daha ortaya koymaktadır.

Op. Dr. Berna Baş, bu verilerin okul temelli tarama programlarının yaygınlaştırılması gerektiğini söyledi: “Bu konudaki işbirliklerine önem veriyor, bilinçlendirme çalışmalarına aktif olarak destek veriyoruz. Göz sağlığında erken teşhisin yaygınlaşması için yalnızca hastaneler değil, eğitim kurumları ve ebeveynler de sürece dâhil olmalı. Bizler yalnızca tedavi değil, farkındalık yaratma noktasında da sorumluluk aldığımızın bilincindeyiz.”

‘TARAMA FARKINDALIĞI YÜKSELİYOR’

Op. Dr. Baş, "Okul başlangıcı, çocuklarda görme sorunlarının tespit edilmesi için kritik bir dönem olarak değerlendirilmektedir. Görme bozuklukları, akademik performans ve dikkat üzerinde doğrudan etkilidir. Dünya Sağlık Örgütü ve Amerikan Pediatri Derneği gibi otoriteler, 3–5 yaş arasında görme taramasının yapılmasını önermektedir. Görme testleri ve basit tarama yöntemleri ile çocuklarda göz tembelliği erken fark edilip, kalıcı görme kayıplarının önüne geçilebilmektedir. Bu gelişmeler, toplum sağlığı açısından çocuk taramalarını stratejik bir noktaya taşımaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde okul temelli sağlık kontrolleri büyük önem arz etmektedir" diye konuştu.

Op. Dr. Baş, "Horvat - Gitsels ve arkadaşlarının 2023 yılında yayımladığı 'The association between childhood amblyopia and educational outcomes' başlıklı çalışmaya göre, göz tembelliği tedavisi almış çocukların eğitim hayatında yaşıtlarına kıyasla dezavantaj yaşamadıkları gösterilmiştir. Ders başarısı, sınav sonuçları ve üniversiteye gitme niyeti gibi alanlarda ambliyopinin anlamlı bir etkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır" ifadelerini kullandı.

‘TEDAVİ BAŞARISINI ARTIRACAĞIZ’

Op. Dr. Baş, "Çocuklarda ambliyopi taramalarını artırıyoruz. Özellikle göz kapama tedavisi, özel göz egzersiz programları ve bilgisayar destekli CAM ile Neurovision gibi ileri tedavi yöntemleri kullanıyoruz. Bu sayede erken dönem vakalarda görme fonksiyonunu büyük ölçüde geri kazandırabiliyoruz" dedi.