Ölüm saçıyor: En cesur arkeologlar bile bu mezarı açmayı reddediyor! Sözcü Gazetesi

Çin’in ilk imparatoru Qin Shi Huang’ın 2.200 yıllık mezarı, Shaanxi eyaletinin Xi’an kentindeki Lintong Bölgesi’nde, ikonik Terracotta Ordusu’nun gölgesinde saklı duruyor.

Binlerce pişmiş toprak savaşçıyla korunan bu nekropolün “kalbi” olan mezar, yüzyıllardır arkeologların en büyük merakı olduğu kadar en büyük korkusu da…

Eski Çin tarihçisi Sima Qian’ın aktardığına göre, imparatorun mezarına giren herkesi yay ve ok fırlatan mekanizmalar bekliyordu. Mezarın içindeki nehirleri, gölleri ve denizi temsil eden kanallar, akan cıvayla dolu olacak şekilde tasarlanmış; böylece bütün ibadethaneler ölümcül tuzaklara dönüşüyor.

2015’te yayımlanan bir araştırma, mezar çevresindeki toprak ve su örneklerinde normalin çok üzerinde cıva tespit edildiğini ortaya koydu. Uzmanlar, bu yüksek cıva yoğunluğunun tarihî efsanelerdeki tuzak anlatılarını haklı çıkarabileceğini, mezar ocağında biriken zehrin arkeologlar için hayati risk taşıdığını söylüyor.

UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan mezar kompleksi ve Terracotta Ordusu, hem kültürel hem de arkeolojik açıdan büyük bir değer taşıyor. Açılması durumunda hem benzersiz eserlerin zarar görme ihtimali hem de uzmanların yaşam güvenliği kaygısı, bu keşif için hâlâ “yeşil ışığın” yakılmasını engelliyor.

Bugüne dek mezar odalarına inilmemesinin en büyük gerekçesi, içerideki “bubi tuzakları”nın yanı sıra kazı çalışmasının mezarın yapısal bütünlüğüne vereceği zararlardan kaynaklanıyor. Çin ve uluslararası arkeoloji camiası, mezar odalarının açılmasını ancak hem güvenlik hem koruma tedbirlerinin eksiksiz sağlanmasının ardından gündeme almayı planlıyor. Böylece, tarihin en büyük sırlarından biri—Qin Shi Huang’ın ebedî uykusu—belki de sadece en sağlam teknoloji ve en titiz koruma önlemleriyle aydınlanabilecek.