Öncü gösterge 8 ayın en düşüğünde

İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanan Türkiye İmalat PMI verileri, Haziran 2025’te 46,7’ye gerileyerek son sekiz ayın en düşük seviyesine indi.

Eşik değer olan 50’nin altında gerçekleşen bu sonuç, imalat sanayisinde daralma sinyallerinin güçlendiğini gösteriyor.

İSO Türkiye İmalat PMI anketi, ekonomik büyümenin öncü göstergelerinden biri olarak kabul ediliyor. Haziran ayında manşet PMI, Mayıs’taki 47,2 seviyesinden 46,7’ye düşerek sektörün faaliyet koşullarındaki bozulmanın Nisan 2024’ten beri kesintisiz devam ettiğini ortaya koydu.

Talepte zayıf kalınca, yeni siparişler azaldı. Bu sonuç iki senedir bu şekilde gerçekleşiyor. Yani düşüş trendi sürüyor. Yeni ihracat siparişlerinde de daralma yaşanması, sektörün önümüzdeki dönemde de zorluklarla karşılaşabileceğine işaret ediyor. Yeni siparişler düşük kaldı, üretim hacmi de bu nedenle Haziran’da geçen yılın Ekim ayından bu yana en yüksek oranda geriledi.

Üretimdeki daralmaya paralel olarak, istihdam ve satın alma faaliyetlerinde de azalma hızlandı. Açıklanana göre, sektörde istihdam kaybı büyük. Son dokuz ayın en yüksek istihdam kaybı yaşanırken, satın alma faaliyetleri de Eylül 2024’ten bu yana en sert gerilemeyei yaşadı.

Verilere göre girdi stoklarında azalma kaydedildi, nihai ürün stoklarında ise Haziran’da son üç ayın ilk artışı kaydedildi. Girdi maliyetleri ise enflasyonist baskılarla hafif yükseldi. Lira’daki değer kaybı ve İran’daki gelişmeler, girdi fiyatlarındaki artışın temel nedenleri olarak öne çıktı. Ancak, talepteki zayıflık nedeniyle firmaların satış fiyatlarını artırma gücü sınırlı kaldı. Tedarikçilerin teslimat süreleri ise son dört ayın ardından ilk kez uzadı; gecikmelerin kaynağı ise ham madde yetersizlikleri olarak bildirildi.

İSO’nun Sektörel PMI raporu, Haziran’da takip edilen 10 sektörün tamamında üretimin azaldığını gösterdi. Giyim, deri ürünleri ve metalik olmayan mineral ürünler sektörlerinde ise üretim yeniden düşüşe geçti.

Yeni siparişlerde ise bazı iyileşme işaretleri görüldü. Makine ve metal ürünleri sektörü, yeni siparişlerde sınırlı bir artış kaydederek genel trendin dışında kaldı. Yeni ihracat siparişleri ise dört sektörde toparlandı; makine ve metal ürünlerinde ise son bir yılın en yüksek büyüme hızı yaşandı.

Haziran’da sadece ana metal sanayi ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörleri istihdam artışı sağladı. Buna karşılık makine ve metal ürünlerinde personel sayısı Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda düştü. Bu sektör aynı zamanda girdi fiyatlarındaki en keskin artışları da yaşadı.

Genel olarak girdi maliyetlerindeki artış belirgin olmakla birlikte, en düşük fiyat artışı giyim ve deri ürünlerinde gözlemlendi. Tekstil dışındaki sektörler ürün fiyatlarını yükseltirken, çoğunda enflasyon mayısa göre geriledi. Ana metallerde fiyat artışları en hızlı seviyeye ulaştı.

Tedarik sürelerindeki aksaklıklar da Haziran’da artış gösterdi. Mayıs’ta 10 sektörden yedisinde kısalan teslimat süreleri, Haziran’da yalnızca ikisinde kısalırken bu durum tedarik zincirlerinde yaşanan sorunlara işaret etti.