Orta Asya yı ahtapot gibi sardılar 15 Temmuz Darbe Girişimi Haberleri

1992 yılında Orta Asya Türk cumhuriyetlerinde yapılanmaya başlayan FETÖ bazı ülkelerde darbe girişimine girişebilecek kadar güçlendi. Ancak 15 Temmuz’dan sonra tüm kazanımlarını kaybeden örgüt, son kalesi Kırgızistan’da da kan kaybına uğradı. Örgütün tüm eğitim kurumları bu yıl başında Maarif Vakfı’na devredildi.

FETÖ Orta Asya’ya 1992 yılında adım attı. Tıpkı Türkiye’de olduğu gibi açtığı eğitim kurumları, yurtlar ve dernekler eliyle örgüt kısa sürede tüm Orta Asya’ya yayıldı. Ancak 15 Temmuz sonrasında FETÖ için Orta Asya’da da çember daraldı.

ÖZBEKLER GEÇİT VERMEDİ

FETÖ ile mücadele konusunda en bilinçli ve etkili adımlar atan Orta Asya ülkesi Özbekistan oldu. 1992’den itibaren Özbekistan’da eğitim kurumları açmaya başlayan FETÖ, bir yandan da bölgede faaliyet gösteren iş insanları aracılığıyla büyük bir ağ kurmaya çalıştı. Ancak Özbekistan devleti mesafeli davranarak örgütün yayılmasına izin vermedi. 15 Temmuz sonrasında FETÖ’ün ipini çeken ilk Orta Asya ülkesi de Özbekistan oldu.

NAZARBAYEV ÖRGÜTÜN İPİNİ ÇEKTİ

Kazakistan’da kendine geniş bir alan bulan örgüt, bu ülkede “Kazak Türk Eğitim Vakfı” çatısı altında 37 eğitim merkezi bulunuyordu. 15 Temmuz’dan sonra Kazakistan’daki FETÖ için geri sayım başladı. 15 Temmuz’dan sonra Türkiye’yi ziyaret eden ilk devlet başkanı olan Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, örgütün ipini çekti. FETÖ iltisaklı 27 okulun malvarlığı Bilim ve İnovasyon Vakfı’na devredildi. Türkiye ile gerçekleştirilen temaslar sonucu FETÖ okullarının Maarif Vakfı bünyesine alınmasına karar verildi.

HALA ETKİN KONUMDALAR

Eğitim ayağının ardından devlet kademelerinde tespit edilen örgüt mensupları da görevden alındı. Örgüte finans sağlayan iş adamlarının oturum izinleri sonlandırılıp çoğu sınır dışı edildi. Ancak ülkede hala çok sayıda FETÖ’cü iş insanı ve devlet görevlisi bulunuyor. Ülkede son yıllarda çok sayıda ABD destekli sivil toplum kuruluşu da açıldı. Ülkede hala FETÖ’nün darbe yapabilecek gücü olduğu belirtiliyor. Orta Asya’da FETÖ’nün en güçlü olduğu devlet Kırgızistan. Ülkede “SEBAT Eğitim Kurumları” adı altında Milli Eğitim Bakanlığı’nın izniyle faaliyet yürüten FETÖ, 7 bölgede okullar ve yurtlar açarak ağını genişletti. İlerleyen yıllarda kurumun adını “SAPAT” olarak değiştiren örgüt ilkokul, ortaokul, lise ve üniversiteden oluşan 30’a yakın eğitim kurumu vardı. Buna ek olarak FETÖ, kendi okullarından mezun olan örgüt mensuplarından müteşekkil Genç İş Adamları Derneği aracılığıyla ekonomiye de dahil oldu. Bu ülke de devlet kademelerine yüzlerce FETÖ’cü sızdırdıldı.

ATAMBAYEV ÖNLERİNİ AÇTI

Eski Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, FETÖ’ye yakınlığı ve desteği ile biliniyor. Atambayev’den aldığı cesaretle 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Türkiye’den kaçan FETÖ’cülerin çoğu Kırgızistan’a sığındı. Atambayev, Ankara’nın “FETÖ Kırgızistan’da da darbe girişimine hazırlanıyor” uyarılarına “Açıkça söylüyorum, okulları kapatmayacağız. Onları güçlendireceğiz” cevabını verdi. Ülkedeki FETÖ’cülerin iade talepleri de reddedildi.

FETÖ’CÜ EĞİTİM BAKANI

Türkiye’nin dediği gibi oldu. FETÖ, Kırgızistan’da defalarca darbe girişimine kalkıştı. 4 Ekim 2020’deki seçimlerin ardından başlayan sokak gösterileri, Cumhurbaşkanı ve hükümetin istifası ile sonuçlandı. Bu gelişmelerde FETÖ’nün etkisi büyüktü. 4 Ekim seçimlerinin ardından Atambayev destekçilerinden oluşan grup, ilk günden itibaren sokak olaylarının içinde yer aldı. Gösterilerin ikinci gününde hapisten çıkarılan Atambayev, iktidara geçmeye talip olduğu izlenimi verdi ama Sadır Caparov ve onun hükümeti kabul edildi. Ancak FETÖ, Caparov hükümetinden de kendilerini en çok ilgilendiren bakanlığı aldı. Yeni kabinenin Eğitim ve Bilim Bakanı, FETÖ okullarından mezun, FETÖ’nün kurduğu Kırgızistan Genç İşadamları Derneği’nin 2007-2010 yılları arasında başkanlığını yapan Almazbek Beyşenaliyev oldu.“ Haziran 2023’te ise Bişkek’te güvenlik güçleri, yönetime silah zoruyla el koymak suretiyle darbe planı yapan bir yapılanmayı çökertti. Ülke genelindeki operasyonlarda 30’dan fazla kişi gözaltına alındı. Bu girişimin altında da ülkedeki FETÖ’cüler ve uzantıları çıktı.

GEÇ DE OLSA ANLADILAR

Tüm bu gelişmelerin ardından Kırgızistan da örgütün gerçek yüzünü anlayarak ilk adımı 31 Aralık 2024’te attı, FETÖ’nün ülkedeki tüm eğitim kurumları Maarif Vakfı’na devredildi. Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Edil Baysalov, ülkedeki SAPAT eğitim kurumları ağının Maarif Vakfı yönetimine devredilmesi kararını duyurarak bu kararın, öğrencilerinin çıkarlarının en iyi şekilde sağlanması ve Vakfın eğitim alanında güvenilir bir ortak olarak haklı itibarı nedeniyle alındığını belirtti.

MAARİF VAKFI’NA ÖVGÜ

Maarif Vakfının, Kırgızistan’daki beş yıllık çalışma süresi boyunca hem ulusal hem de uluslararası gereklilikleri karşılayarak eğitim standartlarında en üst düzeyde kaliteyi ortaya koyduğunu vurgulayan Baysalov, SAPAT ağının yönetiminin devredilmesinin öğrencilerin ve ebeveynlerinin çıkarlarını en iyi şekilde karşılayacağından ve onların eğitim koşullarını ve kapsamlı gelişim olanaklarını önemli ölçüde iyileştireceğinden emin olduklarını ifade etti. Baysalov, yeni yönetime geçiş sürecinde yasalara sıkı sıkıya bağlı kalarak okul çalışanlarının haklarının korunması ve eğitim sürecinin sürekliliğinin güvence altına alınmasının önemine işaret etti.

ÖRGÜT O ÜLKEDE YERELLEŞTİ

Örgüt Türkmenistan’a “Başkent Eğitim Şirketi” adı altında açtığı okullar ile sızmaya başladı. Bu okullardan mezun olan öğrenciler aracılığıyla ülkede etkinlik kurulması hedefledi. Ülkedeki FETÖ tehdidini fark eden dönemin Cumhurbaşkanı Gurbangulu Berdimuhammedov oldu. Örgüt etkisi sonlandırıldı. Ardından yürüttüğü faaliyetler nedeniyle 2011’de FETÖ okulları kapatıldı. Türkiye’deki FETÖ soruşturmalarında, örgütün Türkmenistan’daki faaliyetleri hakkında yeni bilgiler ortaya çıktı. Bir gizli tanığın verdiği bilgiler, örgütün Türkmenistan’da yerelleştiğini, yani faaliyetlerini Türkmen vatandaşları üzerinden yürüttüğünü ortaya koydu.