Orta Doğu daki gerilim küresel piyasaları vurdu: Endeksler düşüşte Sözcü Gazetesi

Küresel piyasalarda, Orta Doğu'da jeopolitik gerilimin tırmanması, ABD-Çin görüşmelerinin sağladığı iyimserliği gölgede bırakırken, gerilimin daha da artacağına yönelik endişeler risk algısını yükseltti.

ABD'nin en önemli ticaret ortağı Çin ile kalıcı bir anlaşma sürecine girmesi ve diğer ülkelerle uzlaşma sağlanacağına yönelik artan beklentiler pay piyasalarını desteklerken, İsrail'in İran'a yönelik saldırısı sonrasında yatırımcılar jeopolitik risklere odaklandı.

İsrail ordusu, gece saatlerinde İran'ın nükleer programını vurmak için önleyici, hassas ve kombine bir saldırı başlattıklarını duyurdu.

Başlattıkları saldırılarla "geri dönüşü olmayan bir noktada" olduklarını aktaran İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, İran'a saldırmak dışında seçenekleri olmadığını öne sürdü. İran Lideri Ali Hamaney, İsrail'in saldırılarında bazı komutan ve bilim insanlarının hayatını kaybettiğini belirterek, İsrail'e sert karşılık vereceklerini açıkladı.

İRAN: SERT KARŞILIK VERECEĞİZ

İran Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü Tuğgeneral Ebulfazl Şikarçi, İsrail'in saldırıları ABD'nin yardımıyla gerçekleştirdiğini belirterek, "Ağır bir bedel ödeyecekler. İran silahlı kuvvetlerinin sert karşılığını beklesinler." dedi. İran devlet televizyonu, İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri'nin saldırılarda öldüğünü duyurdu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise İran'a yönelik saldırılara dahil olmadıklarını ifade etti.

Saldırının ardından Brent petrolde sert hareketler görüldü. Arz endişeleriyle Brent petrolün varil fiyatı şubattan bu yana en yüksek seviyesi olan 76,3 dolara yükseldi. Brent petrolün varil fiyatı şu sıralarda yüzde 7,7 artışla 74,9 dolardan işlem görüyor.

TRUMP'IN HEDEFİNDE YİNE POWELL VAR

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da düzenlenen etkinlikte, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı hedef aldı.

Kısa vadeli borç ödemeleri nedeniyle faiz oranlarının düşürülmesini istediklerini belirten Trump, faiz oranlarında bir puanlık düşüşle yılda 300 milyar dolar tasarruf edileceğini savundu. Trump, Powell'ı faiz indirimi yapmaya ikna edemediklerini bildirdi.

Ayrıca ABD Temsilciler Meclisi, Donald Trump yönetiminin bütçede tasarruf amacıyla talep ettiği ve dış yardımlarla bazı medya kuruluşlarının bütçelerini kapsayan 9,4 milyar dolarlık harcama kesintisi paketini onayladı.

Makroekonomik veri tarafında, ABD'de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), mayısta aylık bazda yüzde 0,1 ile beklentilerin altında, yıllık bazda ise yüzde 2,6 ile beklentilere paralel arttı. Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı geçen hafta bir önceki haftaya kıyasla değişim göstermeyerek 248 bin olurken, piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.

Devam eden işsizlik maaşı başvuru sayısı ise bir önceki hafta 54 bin artışla 1 milyon 956 bine çıkarak Kasım 2021'den bu yana en yüksek değeri gördü.

ABD'NİN 10 YILLIK TAHVİL PİYASASI DÜŞTÜ

Orta Doğu'da artan gerilimlerin İran'ın karşılık vermesiyle daha da tırmanabileceğine yönelik endişeler, tahvil ve altın gibi güvenli liman varlıklara olan talebi güçlendirdi. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi gerilemesini son 5 iş gününe taşıyarak yüzde 4,34'e kadar indi.

Altının ons fiyatı son 3 iş gününde de yükselirken, yeni günde tarihi rekoru olan 3 bin 500 dolara yaklaştı. Altının ons fiyatı 3 bin 445 dolara kadar yükselmesinin ardından yüzde 1,1 artışla 3 bin 425 dolarda dengelendi.

Dolar endeksi ise yüzde 0,5 yükselişle 98,2 seviyesinde bulunuyor.

New York Borsası saldırılar öncesinde günü tamamlarken, artan risk algısını spot piyasalara yansımadı. S&P 500 endeksi yüzde 0,38, Nasdaq endeksi ve Dow Jones endeksi yüzde 0,24 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise negatif başladı.

AVRUPA'DA VADELİ ENDEKSLER DÜŞTÜ

Avrupa borsalarında dün İngiltere hariç satış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken, Orta Doğu'da artan gerilimlerin etkileri ile Euro Bölgesi'nde açıklanacak sanayi üretimi ve Almanya'nın enflasyon verileri yatırımcıların odağında yer alıyor.

Avrupa'da endeks vadeli kontratlar artan savaş endişeleriyle yeni güne negatif başladı. İngiltere'de FTSE 100 vadeli endeksi yüzde 0,3, Fransa'da CAC 40 ve Almanya'da DAX 40 vadeli endeksleri yüzde 1,6 ve İtalya'da FTSE MIB 30 vadeli endeksi yüzde 0,7 değer kaybetti.

Almanya'nın önde gelen ekonomik düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo), ülkeye dair bu yıla ilişkin büyüme tahminini bu yıl için yüzde 0,2'den yüzde 0,3'e, 2026 için de yüzde 0,8'den yüzde 1,6'ya yükseltti.

Makroekonomik veri tarafında, İngiltere ekonomisi nisanda yüzde 0,3 ile beklentilerin üzerinde küçüldü.

Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,23 değer kazanırken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,14, Almanya'da DAX 40 yüzde 0,74 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,58 düştü.

ASYA BORSALARI SAVAŞ ENDİŞESİYLE SATIŞ AĞIRLIKLI

Asya tarafında ise Çin ve Japonya ekonomisine ilişkin soru işaretleri devam ederken, artan savaş endişeleri bölge pay piyasalarında da öne çıktı.

Bölgede bugün açıklanan verilere göre, Japonya'da nisan ayında sanayi üretimi aylık bazda yüzde 1,1 ile beklentilerin altında azalma gösterdi. Ülkede kapasite kullanım oranı ise nisanda yüzde 1,3 arttı.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,2, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,3, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 düştü.

TÜRKİYE'DE BORSA İSTANBUL NEGATİF SEYRETTİ

Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,71 değer kaybederek 9.520,22 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışının yüzde 0,2 altında 10.672,00 puanda işlem gördü.

Dolar/TL, dün yüzde 0,5 yükselişle 39,3530'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 39,4290'dan işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise Almanya'da enflasyon, Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi ile ABD'de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin takip edileceğini belirtti.

Orta Doğu'dan gelen haberlerin yatırımcıların odağından olacağını ifade eden analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.500 ve 9.400 seviyelerinin destek, 9.600 ve 9.700 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 Almanya, mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)

12.00 Euro Bölgesi, nisan ayı sanayi üretimi

12.00 Euro Bölgesi, nisan ayı dış ticaret dengesi

14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri

17.00 ABD, haziran ayı Michigan Üniversitesi tüketici beklentileri