ÖTV düzenlemesi Meclis te kabul edildi: Hibrit ve fosil yakıtlı araçlara yeni oranlar Ekonomi Haberleri

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan geçen düzenlemeyle, fosil yakıtlı ve bazı hibrit otomobillerin ÖTV matrah ve oranları yeniden belirlendi. Yeni sistemde vergi oranları motor hacmi ve elektrik motor gücüne göre yüzde 80 ile 220 arasında değişecek. Öte yandan düzenlemeye göre dağıtıcılar, herhangi bir dağıtıcıdan toptan LPG ticareti kapsamında LPG satın alabilecek ancak bu LPG'yi başka bir dağıtıcıya satamayacak.

Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifiyle bazı fosil yakıtla çalışan binek otomobiller ile hem fosil yakıt kullanan hem de elektrik motoru bulunan bazı hibrit otomobillerin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrah eşiklerinde ve oranlarında değişikliğe gidiliyor.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor.

AR-GE, tasarım ve destek personeline vergi istisnası

Buna göre, 31 Aralık 2028'e kadar bölgede çalışan AR-GE, tasarım ve destek personelinin, bu görevleriyle ilgili ücretlerinin brüt asgari ücretin 40 katını aşmayan kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, Gelir Vergisi Kanunu'nun ilgili hükmünde düzenlenen asgari ücret istisnasına isabet eden vergi düşüldükten sonra kalan vergi tutarı, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilerek terkin edilecek. Bu kapsamdaki ücretlere ilişkin düzenlenen kağıtların brüt asgari ücretin 40 katını aşmayan kısmı damga vergisinden istisna olacak. Bu hüküm, düzenlemenin yayımını izleyen ayın başında yürürlüğe girecek.

Endüstri Bölgeleri Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, endüstri bölgelerine yeni alanların ilave edilmesi ya da endüstri bölgelerinden alanların çıkarılmasına Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı karar verecek, buna ilişkin karar Resmi Gazete'de yayımlanacak.

Yeni ÖTV düzenlemesi

Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nda yapılan düzenlemeye göre, Kanun'un II sayılı listesinde yer alan ve yerli katkı oranı en az yüzde 40 olan binek otomobiller ile kamyon, kamyonet, kamyonet grubunda yer alan arazi taşıtları ve motosikletlerin, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı tarafından münhasıran milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçlarında kullanılmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den müstesna tutulacak.

Komisyonda kabul edilen önergeyle ilgili kuruluşların ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte yerli üretimi bulunmayan hafif ticari taşıtlar da hüküm kapsamına alındı.

Kanun'un II sayılı listesindeki mallar için oranlar ile bu oranlara esas Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrahlarının alt ve üst sınırlarını 3 katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, bu sınırlar içinde kalmak şartıyla binek otomobiller ve esas itibarıyla insan taşımak üzere imal edilmiş steyşın vagon ve yarış arabaları dahil diğer motorlu taşıtların motor silindir hacmi, menzilleri ve batarya kapasiteleri için de farklı oranlar belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

ÖTV oranları, yüzde 80 ile yüzde 220 arasında değişecek

Bazı fosil yakıtla çalışan binek otomobiller ile hem fosil yakıt kullanan hem de elektrik motoru bulunan bazı hibrit otomobillerin ÖTV matrah eşiklerinde ve oranlarında değişikliğe gidiliyor. Buna göre, motor silindir hacmi ve elektrik motor gücüne göre alınacak ÖTV oranları, yüzde 80 ile yüzde 220 arasında değişecek.

Kamyonet cinsi araçlardan arazi taşıtı sınıfında olan ve azami yük kütlesi 3 bin 500 kilogramı geçmeyen arazi taşıtları için ÖTV oranı yüzde 50 olarak uygulanacak.

Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da yapılan değişiklik kapsamında ise dağıtıcılar, herhangi bir dağıtıcıdan toptan LPG ticareti kapsamında LPG satın alabilecek ancak bu LPG'yi başka bir dağıtıcıya satamayacak.

Yatırım teşvikleri

Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, verimli yatırımların teşvik edilmesi amacıyla indirimli kurumlar vergisi, indirim hakkının kullanılabileceği ilk hesap döneminden itibaren en fazla 10 hesap dönemi boyunca ve yüzde 60 oranında uygulanacak ancak kazanç bulunmasına rağmen yararlanılmayan yatırıma katkı tutarları müteakip dönemlerde dikkate alınmayacak.

Hükmün uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanarak tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade edecek. Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanarak yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacak.

Cumhurbaşkanı, istatistiki bölge birimleri sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeyleri dikkate alınarak illeri ve ilçeleri gruplandırmaya ve bu gruplar, Gökçeada ve Bozcaada'da yapılan yatırımlar, sektörler, teknoloji alanları, AR-GE veya tasarım faaliyetleri, sanayi bölgeleri, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri veya oluşturulacak teşvik programları itibarıyla teşvik edilecek yatırım konularına ilişkin yatırım ve istihdam büyüklüklerini ve bu yatırımlar için yatırıma katkı oranını yüzde 50'yi geçmemek üzere belirlemeye yetkili olacak.

Yatırım teşvik belgesi kapsamında bu hükme göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının yüzde 50'sini ve hak edilen yatırıma katkı tutarını geçmemek üzere; indirim hakkının kullanılabileceği ilk hesap dönemi dahil dördüncü hesap döneminin sonuna kadar kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırma, bu oranı sıfıra kadar indirme; yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve "know-how" bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırma yetkisi Cumhurbaşkanı'na veriliyor. Ayrıca Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamındaki proje bazlı yatırımlar için süreleri ve oranı artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

Bu hüküm, bu düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren alınan yatırım teşvik belgelerine uygulanmak üzere, kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

AR-GE ve destek personeline yönelik istisna tutarları

Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun'da yer alan gelir vergisi stopajı teşvikine yönelik hükümde değişikliğe gidiliyor. Buna göre, Kanun kapsamındaki AR-GE ve destek personeli ile belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde çalışan tasarım ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin, brüt asgari ücretin 40 katını aşmayan kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, doktoralı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 95'i, yüksek lisanslı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 90'ı ve diğerleri için yüzde 80'i verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilerek terkin edilecek.

Ayrıca Kanun kapsamındaki her türlü AR-GE ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin düzenlenen kağıtlardan alınan damga vergisine yönelik istisna tutarı, brüt asgari ücretin 40 katını aşmayacak.

Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun'daki değişiklikle ise kamu personeli hariç olmak üzere araştırma altyapılarında çalışan AR-GE ve destek personelinin bu görevleriyle ilgili ücretleri için gelir vergisine ve bu kapsamda düzenlenen kağıtların damga vergisine yönelik istisna tutarı, brüt asgari ücretin 40 katını aşmayacak.

AR-GE ve destek personeline yönelik istisnalara ilişkin hükümler, düzenlemenin yayımını izleyen ayın başında yürürlüğe girecek.

Teklife 3 madde ihdas edildi

Komisyonda kabul edilen önergelerle teklife 3 yeni madde ihdas edildi.

Katma Değer Vergisi Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığının münhasıran milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için alacakları ve bu amaçla kullanacakları hafif ticari taşıtlar, kamyon, kamyonet, kamyonet grubunda bulunan arazi taşıtları ve motosikletlerin teslimi KDV'den istisna olacak.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Araştırma, Geliştirme, Yenilikçilik ve Girişimcilik Faaliyetlerinin Karşılanması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen hükme göre, Türkiye Uzay Ajansı Başkanlığına uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri faaliyetlerine ilişkin görevleri kapsamında yürüttüğü çalışmalara yönelik bütçe ile tahsis edilen ödeneklerden 31 Aralık 2025'e kadar ilgili hizmetleri gerçekleştirmek üzere Savunma Sanayii Destekleme Fonu'na ödeme yapmaya Sanayi ve Teknoloji Bakanı yetkili olacak.

Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da yapılan değişikliğe göre, dağıtıcıların, "herhangi bir dağıtıcıdan toptan LPG ticareti kapsamında LPG satın alabilmesi ancak bu LPG'yi başka bir dağıtıcıya satamaması" hükmüne aykırı davranmaları halinde idari para cezası uygulanacak. Aynı hükümlere aykırılığın, lisans sahibi tarafından 2 yıl içerisinde tekrar edilmesi halinde ise dağıtıcı lisansı iptal edilecek.

Görüşmelerden

Kanun teklifinin görüşmeleri sırasında milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Gelir İdaresi Başkanı ​​​​​​​Bekir Bayrakdar, Hazine ve Maliye Bakanlığı personelinin, kayıt dışılıkla samimi bir mücadele yürüttüğünü söyledi.

Hasılat denetimlerine ilişkin bilgi veren Bayrakdar, "1 Ocak-22 Haziran 2025 arasında 139 bin 317 işletmede hasılat denetimi yapılmış ve 689 milyonluk bir ceza kesilmiş. Denetimlerde cezadan daha ziyade, beyanların hasılat tespitlerine uyumlu hale gelmesini bekliyoruz. Onları takip ediyoruz. Hasılat tespiti daha çok restoranlarda, doktorlarda, nispeten kuyumcularda, biraz da göz önünde olan ve daha çok gelir elde etme potansiyeli olan firmalarda, kayıt dışı riskinin yüksek olduğu sektörlerde oluyor." ifadelerini kullandı.