Pancarın tadı kaçtı: Elde var sıfır

Yozgat'ta pancar hasadı buruk başladı. Kuraklık nedeniyle sulama yapamayan, pahalı olması nedeniyle zamanında yeterli gübre atamayan pancar üreticisi, kuruyan, hastalık belirtisi görülen pancarını erken sökmeye başladı. Bölge çiftçilerinden Yakup Yüksel, “Pancar tarlada kuruyor, yaş yaş sökelim de bir yere yığalım istiyorlar” diye konuştu.

Ancak yeterli sulama yapılamaması, zamanında gübre verilememesi nedeniyle pancarın şeker oranın da düşük olacağı, bunun da üreticilerin gelir beklentisini olumsuz etkileyeceği kaydedildi.

“Çiftçilik yapmak için bir gübre bir mazot, daha da hiçbir şey istemiyoruz kimseden”

Bölge çiftçilerinden Yakup Yüksel, devletten mazot ve gübre desteği beklediklerini belirterek, şöyle konuştu:

“Pancar tarlada kuruyor, yaş yaş sökelim de bir yere yığalım istiyorlar. Dün değil öteki gün sulandı bu pancar, yine kurumasın diye erkenden söküp de bir yere yığacak çiftçi. Bizim derdimiz hiçbir şey değil bir gübre bir mazot. Pancarı hiçbir zaman bu zamanda sökmeyiz. Ne zaman alım yaparlarsa o zamana kadar duracak. Benim tarlalar hep boş. Gübreyi sordum, kaç lira diyorum, almadım, alamadım. Bin 700 lira diyorlar diamonyum gübreye. Nasıl atacaksın, nasıl yapacağım, nasıl edeceğim. Bunun için de kaç senedir de tarlalarımız hep boş.”

Çiftçi Enver Özkan, çiftçilikten elde edilen gelirin maliyetleri dahi karşılamadığını, bu nedenle gençlerin çiftçilik yapmadığına dikkat çekerek, şöyle dedi:

“Ufak oluyor, susuzluktan, gübresizlikten, daha doğrusu gübre atamıyoruz. Devletin verdiği gübreler bize yaramıyor. Biz de imkanımız olmadığı için alamıyoruz, imkan yok. 60 yaşındayım, gençleri bana gösterin kim kalmış askerliğini yapan evleniyor, çekip gidiyor. Çiftçilik bitti, çiftçiliğin bir şeyi kalmadı ki. Geçimimiz bu pancar. Buğday ekiyoruz, buğday üst üste oluyor mu? Olmuyor. Devlet diyor ki; bir daha ektiğin yere ekemeyeceksin diyor. Ben ne ekeceğim? Kimseye sesimizi duyuramıyoruz."

Akdağmadeni ilçesinin Ağacakoyun köyünden Talip Koçak ise şunları söyledi:

“Gübre sorunumuz, mazot sorunumuz... Eskisi gibi su yok. Salma su atıyorduk o da yok. Pancar işte de ortada, vaziyet belli. 11’inci ayın bilmem ne kaçına da söküm veriyor? 11’inci ayda kar yağıyor. Çoluğumuz, çocuğumuz, karımız, kızımız o yağmuru yiyor. Devletimizi biz çok seviyoruz, devletimize bağlı insanız, devletimiz de biraz olsun bizi sevsin. Gübremizde de mazotumuzda da yardımcı olsun. Biz de devletimiz için çalışıyoruz, helalinden istiyoruz, temizliğinden istiyoruz. Devletimize bir şey olsun, bir katkı olsun diyoruz. Benim arazim var, 20’sine pancar ektim 20’sine de hububat ektim. Devlet diyor ki, ben belirlerim, sen belirleyemezsin. Benimle arazim belli zaten, bırak da kendi arazimi ben belirleyeyim. Ben ekeyim istediğim yere ekeyim. Devletimizden doğru olanı bekliyoruz.”

Pancar üreticisi Ümit Çakal, artan girdi maliyetlerinden şikâyet ederek, çiftçinin zor durumda olduğunu söyledi. Çakal, 98-100 dönüm pancar ektiğini belirterek, sadece ilaç için 200 milyon, tarla kirasına 130 milyon, gübreye 110 milyon lira harcadığını dile getirdi. Mazot fiyatlarının da üreticiyi zorladığını söyleyen Çakal, “Mazotun litresi 55-56 lira oldu. Günlük 2 bin lira mazot yakıyorum, buna gücüm yetmiyor. Evdeki eski eşyaları bile satıp mazot parası ettik” dedi.

Avans ödemelerinin düşürüldüğünü belirten Çakal, “100 milyar almam gerekirken 30 bin lira verdiler. Bizim yaşadığımız zorlukları yetkililer görsün” diye konuştu.

Taban fiyatın en az 4-5 bin lira olması gerektiğini vurgulayan Çakal, “Geçen yıl fiyat 2 bin 375 liraydı. Bu şartlarda üretim yapmamız mümkün değil. Devletimize güveniyoruz ama yöneticilerimizin de çiftçiye sahip çıkmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Pancar üreticisi Zeki Yılmaz da kazancının tamamını söküm ve sevkiyat masraflarına harcadığını belirterek, yaşadığı sıkıntıları anlattı. Yılmaz, “Geçen yıl 47 dönüm pancar ektim. Sökme makinası ve kamyonlar için sürekli ek ödeme yapıyoruz. Devletin belirlediği tonajın üstüne çıkınca kamyoncular para istiyor. Sadece sevkiyata 4 milyar lira verdim” dedi.

Aylarca çadırda kalarak üretim yaptığını söyleyen Yılmaz, “Altı ay gece gündüz çalıştım, uykusuzluğa katlandım. Ama kazandığım her şey sökme makinası ve sevkiyata gitti. Elde var sıfır” ifadelerini kullandı.