Papa nın Kayserili İddiası Şaşırttı

Katolik Kilisesi'nin yeni lideri olarak seçilen Papa 14. Leo'nun geçmişinin Kayseri'nin Develi ilçesinden olduğu iddiası ilçe sakinlerini şaşırtırken, mahalle muhtarı Yusuf Çelik; "Hayırlısı olsun' diyoruz" dedi.

Katolik Kilisesi'nin yeni lideri olarak seçilen Papa 14. Leo'nun büyük dedesi Setrak Parsehyan'ın 1915'li yıllarda Kayseri'nin Develi ilçesinden Arjantin'e göç ettiği iddia edildi. 14. Leo'nun aile geçmişiyle Kayserili olduğu iddia edilirken, bu haber Develileri şaşırttı. Develi ilçesinde eski Ermeni evlerinin bulunduğu Reşadiye Mahallesi Muhtarı Yusuf Çelik, "Bizde Papa'nın Develili olduğunu sosyal medyadan öğrendik ve şaşırdık. Katolik Kilisesinin ruhani lideri 14. Leo'nun dedelerinin bu mahallede yaşadığı söyleniyor. Biz de "hayırlısı olsun" diyoruz" ifadelerini kullandı.

Papa 14. Leo

20. yüzyılda Develi ve çevresindeki en önemli hadise Ermeni hadisesi ve buna bağlı olarak Haçin olayıdır. 1878 Osmanlı-Rus savaşı sonunda Rusların teşvik ve himayeleri ile kurulan Ermeni cemiyet ve komiteleri Osmanlı Devleti'ni içten yıkmak üzere görevlendirilmişlerdir. Bunların Anadolu'daki merkezlerinden bir tanesi de Develi'dir. Bunun sebebi Develi'nin hem Doğu Anadolu'ya hem de Güney Anadolu'ya yakın bir merkez olmasıdır. Ermeni ihtilal komitelerinden Hınçak ve Taşnak cemiyetleri, ileride Türklerle yapılacak çarpışmalarda kullanmak üzere büyük ihtiyaç duydukları bombaların üretimini Develi'de yapmayı uygun görmüşlerdir. Birkaç yıllığına Develi Ermenilerinden Amerika'ya bomba tahsiline gönderilen Kevork Elekçıyan, 1913 yılında Everek'e dönmüştür. Everek'te Kevork'un evinde bulunan imalathanede bomba üretimi esnasında Kevork'un yaptığı bir bomba elinde patlamış, bu hadisenin Kayseri'de duyulmasından sonra Ermeni evlerinde arama yapılmış ve birçok bomba ve bomba yapımında kullanılan teçhizat ele geçirilmiştir.

Fakat Ermeniler böyle bir aramayı önceden tahmin ettikleri için birçok bombayı evlerinin gizli bölmelerine saklamayı başarmışlardır. Ermeniler Fransızlarla ortak hareket ediyorlardı. Fransız işgal kuvvetlerinin Develi'nin 20 km. kadar yakınına gelerek Zamantı suyunu sınır olarak ilan etmeleri Atatürk'ün dikkatini çekmişti. M. Kemal Paşa, Kılıç Ali Bey'i bu lüzum üzerine Develi'ye, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyet-i Heyeti Temsilcisi olarak göndermiştir. Develi'ye gelen Kılıç Ali Bey, Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararları anlatarak, Mustafa Kemal'in pek yakında bölgeye büyük bir askeri kuvvet yollayacağını bildirmiş, halktan bu harekete destek vermesini istemiştir. Develi Kaymakamı'nın yardımları ile Kılıç Ali Bey halkı Ermenilere karşı teşkilatlandırmaya başlamıştır. Bu arada Ermeniler Haçin'de yedi Develiliyi boğazlarını keserek katletmişlerdir.

Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti daha fazla beklemenin oluşturacağı tehlike ve sakıncaları tahmin ederek Kilikya Kuva-i Milliye Kumandanı Doğan Bey'i harekete geçirme kararını almıştır. Gerekli asker ve silah toplandıktan sonra, Haçin'e taarruz emri 6 Nisan 1920 de verildi. Kayseri İntikam Alayı'nın da bölgeye gelmesi ile Haçın ele geçirildi. Haçın'de sağ kalan Ermeniler, Develi'ye gönderilmişler ve bunların korunmasını bizzat Develi Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üstlenmiştir. Bu uygulamayla Türk milleti bir kez daha ne kadar aziz bir millet olduğunu ispatlamıştır. Develi'de Ermeniler dışında Rum azınlıklar da yer almaktaydı, fakat onlar Ermenilere karşı Türkleri desteklemişlerdir. Rumlar, 1920'de yapılan nüfus mübadeleleri ile Trakya Türkleriyle değiştirilerek Develi'den ayrılmışlardır. Develi'de bulunan Ermeni azınlık ise Halep, Suriye ve Şam'a gönderilmiştir.