Prof. Dr. Erol Kam: Nükleer sızıntı herkesi vurur

İran ile İsrail arasındaki çatışma ABD’nin önceki gün İran’daki üç nükleer tesisi vurmasıyla yeni bir boyut kazandı. Gerilim artarak devam ederken, Fordo, Natanz ve İsfahan’daki tesislerin vurulması radyoaktif sızıntı endişesini de artırdı. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) bölgede radyoaktif sızıntı olmadığını açıkladı. Peki radyoaktif sızıntının olmaması orada uranyum olmadığı veya varsa da uranyum stoklarının zarar görmediği anlamına mı gelir? İTÜ’den nükleer enerji uzmanı Prof. Dr. Erol Kam yanıtladı:

RADYASYON ARTIŞI YOK

“ABD’nin son saldırıları neticesinde nükleer bir patlama, sızıntı olmadığı söyleniyor. İnşallah öyledir. Atom Enerjisi Kurumu’nun bütün tesislerde dedektörleri var. Anlık ölçümler yapıyorlar. O yüzden onların açıklama ve analizlerine güvenmek zorundayız. ‘Radyasyon seviyesinde artış yok’ demek herhangi bir nükleer serpintinin olmadığının göstergesi. Bu durum oradaki uranyum stoklarının vurulmadığı ve uranyum işleme ortamının zarar görmediği anlamına gelmez. Çünkü tesis ve stokların yerin seviyesinin en az 100 metre altında olduğu söyleniyor. Bu derinlikte Çernobil veya Fukuşima tipi bir serpinti, sızıntı olmaz. Zaten güvenlik olarak sıkı tedbirler altında olduğu anlaşılıyor. İran zaten bunu daha önce açıklamıştı.

İSFAHAN DAHA RİSKLİ

Bir nükleer reaktör hedef alındığında radyoaktif salınım reaktör tipine bağlı olmak kaydıyla nükleer yakıtın türüne ve zenginleştirme oranına bağlı olarak da değişmektedir. Vurulan tesislerden Fordo ve Natanz uranyum zenginleştirme tesisleri, İsfahan ise uranyum dönüştürme tesisi. Üçünün de riski birbirine yakındır ama dönüştürme sızıntı konusunda daha riskli. Bu nedenle İsfahan’daki riskin daha büyük olduğunu söyleyebiliriz.

ABD’YE KADAR ULAŞIR

Nükleer sızıntı hava koşullarına göre değişir. Menzil sınırı yok. ABD’ye kadar gidebilir. Rüzgâra göre bu sızıntı uçar gider. Yağmurla birlikte yağar, tarım alanlarını mahveder. Sadece İran’ın, batı sınırındaki Türkiye’nin veya körfez ülkelerinin sorunu değil. Nükleer bir patlama durumunda ilk olarak 250 kilometre çapındaki alan acilen boşaltılmalı.”