SonTurkHaber.com
close
up
Menu

WhatsApp çeviri özelliği çıktı: iOS ve Android’de nasıl kullanılır? WhatsApp’ın çeviri özelliği nedir, nasıl çalışır? İşte detaylar Teknoloji Haberleri

Son Dakika İhracatçılar Meclisi Başkanı Gültepe nin evine şafak baskını

Suriye Cumhurbaşkanı Şara’dan SDG’ye son uyarı: Türkiye’nin askeri operasyonu gündemde Bülent Orakoğlu

AK Parti seçimin iptali için dava açtı! Gerekçeler belli oldu! Böylesi daha önce görülmedi

Trump İslam ülkeleri ve Trump Avrupalılar! İki fotoğrafta büyük fark

Karşıyakalı futbolculara prim dopingi Futbol Haberleri

Almanya’dan gelen öğrenciler Demirören Medya ve Teknoloji MTAL i ziyaret etti

Fenerbahçe Seçiminde Lokma Dağıtımı

AB, Apple, Google ve Microsoft a finansal dolandırıcılığı sordu

Ahmed Şara ile Volodimir Zelenskiy bir araya geldi Dış Haberler

EMEKLİ PROMOSYON KAMPANYASI GÜNCELLENDİ! Eylül 2025 emekli promosyon veren bankalar hangisi ve ne kadar veriyor? İşte bankaların güncel promosyon ödemeleri

İran: İsrail ve ABD nin saldırılarında hasar gören nükleer tesisler yeniden inşa edilecek

Mahmut Tanal KYK krizi için 4 maddelik çözümü açıkladı

Eskişehir haberleri Eskişehir de 5 kişiyi bıçaklayan 18 yaşındaki saldırganın cezası belli oldu 24 Eylül 2025

Gariban emekçiye bu yapılır mı? Feryatları bütün mahalleyi inletti

Ragasa alarmı! Çok sayıda kişi hayatını kaybetti

Türkiye Yüzyılı Buluşmaları AK Parti İstanbul İl Başkanlığı nda yapıldı

Etikette 72 kasada 169 lira: Müşteri fark ederse

Patronların kararı yeni yıla ertelendi Sözcü Gazetesi

Van da dehşet: Anne ve iki oğlu kavgada yaşamını yitirdi

Profesör Duman: Çerkes göçünde 500 bin insan Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybetti Samsun Haberleri

Profesör Duman: Çerkes göçünde 500 bin insan Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybetti Samsun Haberleri

Haberturk sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com haber yayımlıyor.

SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Tarih Bölümü Uzmanı Prof. Dr. Önder Duman, “Çerkesler Osmanlı'ya yaptığı göç sırasında pek çok gemi ve tekne ile ya batmış ya da kapasitelerinin çok üzerinde insan taşıyarak sefere çıkmıştır. Bu da beraberinde çok büyük can kayıplarını getirmiştir. Arşiv kayıtları, bu göç sürecinde 500 bin insanın daha Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybettiğini göstermektedir” dedi.

Samsun Büyükşehir Belediyesi Sanat Merkezi'nde 'Çerkes Soykırımı ve Sürgünü' konulu bir söyleşi düzenlendi. Etkinlikte ilk olarak Tarih Bölümü uzmanı Prof. Dr. Önder Duman, 'Sürgün Günlerinde Çerkesler ve Samsun' başlıklı sunumuyla tarihsel süreci anlattı. Ardından sanatçı ve modacı Zeki Beştepe, 'Diaspora Çerkeslerinin Kültür, Sanat ve Edebiyatı'nda Sürgün' başlıklı konuşmasında, toplumsal hafıza ve sanatın travmalar üzerindeki etkisini vurguladı. Osmanlı’ya yapılan göç hareketinde Çerkeslerin büyük bir çoğunluğunun denizden geldiklerini söyleyen Prof. Dr. Önder Duman, “Bu yolculuk çok ciddi sorunları da beraberinde getirmiştir. 1859'dan itibaren bu insanlar, Rusya tarafından adeta belli kıyı bölgelerine sürülmüşlerdir. Osmanlı Devleti’nin deniz vasıtalarıyla bu insanları kısa sürede taşıma imkânı oldukça sınırlıydı. Bu da çok dar alanlarda çok yüksek sayıda insanın uzun süre bir arada beklemek zorunda kalmasına neden oldu. Bu durum ise beraberinde pek çok salgın hastalığı getirmiştir” diye konuştu.

‘BU GÖÇ SIRASINDA 500 BİN KİŞİ, OSMANLI TOPRAKLARINA ULAŞAMADAN HAYATLARINI KAYBETTİ’

Çerkeslerin Osmanlı’ya yaptıkları göç hikayesini anlatan Prof. Dr. Duman, “1859'dan itibaren çok ciddi bir Çerkes nüfusunun Osmanlı coğrafyasına gelmeye başladığını görüyoruz. Bu göçler çoğunlukla deniz yoluyla gerçekleşiyor. İncelediğimizde, Çerkeslerin sahil bölgelerinden Osmanlı topraklarına ulaşmaya çalıştıklarını görmekteyiz. Buna karşılık, Osetler ve Kabartaylar arasında ise daha çok kara yoluyla, Batum ve Kars üzerinden Osmanlı topraklarına ulaşıldığını arşiv kayıtlarından anlıyoruz. Dolayısıyla gelenlerin tamamının deniz yolunu kullandığını söylemek mümkün değil. Tabii, deniz yolculuğunun kolay bir yolculuk olmadığını da özellikle vurgulamak gerekir. Bu tablo karşısında Osmanlı Devleti, 1862, 1863 ve 1864 yıllarında bazı vapur şirketleriyle anlaşarak Karadeniz sahillerine gemiler gönderme yoluna gitmiştir. Ancak bu gemiler ne yazık ki yetersiz kalmıştır. Vapur şirketleri ve gemi sahipleri çok yüksek ücretler talep etmiş, insanlar bu paraları ödemekte büyük zorluklar yaşamıştır. Durumu gören bazı yerel görevliler ya da aracılar, örneğin Trabzon ve Rize taraflarında, Karadeniz sahillerine giderek oradaki Çerkesleri Anadolu'nun iç bölgelerine taşımak üzere bir kazanç kapısı olarak bu işe yönelmişlerdir. Fakat bu yolculuk, yine kolay bir yolculuk değildir. Kış şartları, Karadeniz'in sert dalgaları, gemi ve teknelerin yetersizliği gibi pek çok faktör bu süreci zorlaştırmıştır. Osmanlıya yapılan göç sırasında pek çok gemi ve tekne ile ya batmış ya da kapasitelerinin çok üzerinde insan taşıyarak sefere çıkmıştır. Bu da beraberinde çok büyük can kayıplarını getirmiştir. Arşiv kayıtları, bu göç sürecinde 500 bin insanın daha Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybettiğini göstermektedir. Bu göçü anlatırken gerçek anlamda bir trajediden söz ediyoruz” ifadelerini kullandı.

‘İLK GÖÇTE SAMSUN'A 11 BİN ÇERKES GELMİŞTİR’

Çerkeslerin Samsun’daki ilk yerleşme hikayesinden bahseden Prof. Dr. Önder Duman, “Samsun özelinde bakacak olursak, Osmanlı kayıtlarına göre Eylül 1860 ile Şubat 1861 arasında, yani beş aylık bir dönemde Samsun'a 11 bin Çerkes gelmiştir. Bunların 516'sı Ankara'ya, 590'ı Konya'ya, 976’sı ise Sivas'a gönderilirken, geri kalanları Samsun ve Amasya taraflarına yerleştirilmiştir. Bir başka kayıtta ise, 15 Mayıs 1864 tarihinde Samsun merkezdeki Çerkes muhacir sayısının 60 bin olduğu belirtilmektedir. Aynı dönemde Samsun merkezdeki yerli nüfus ise yaklaşık 10 bin civarındadır. Yani yerli nüfusun en az altı katı kadar bir Çerkes nüfusu Samsun merkezde beklemektedir. Bu insanlar iç bölgelere sevk edilmeyi beklemekte ya da karaya çıkanlar ölülerini gömebilmek için burada kalmaktadır” dedi.

‘ÇERKESLER SOSYOLOJİK OLARAK ÇOK BÜYÜK BİR TRAVMA YAŞADILAR’

Çerkeslerin savaş ve göç sonrası yaşadıkları travmaları anlatan sanatçı ve modacı Zeki Beştepe, “Düşünün, tam 300 yıl boyunca savaşıyorsunuz ve bu travmayı kuşaktan kuşağa aktarmaya devam ediyorsunuz. Ardından hiçbir şey olmamış gibi, dünyanın diğer toplumları gibi normal bir hayat sürdürmeniz bekleniyor. Bu sanırım hiç de kolay değil. Çerkesler sosyolojik olarak çok büyük bir travma yaşadılar. Üstelik bu travmayı sadece yaşamakla kalmadılar, oğullarına kızlarına, onlar da torunlarına aktardılar. Bireylerin yaşadığı travmalar, onların yaşamlarının sona ermesiyle birlikte bitebilir. Ama toplumların yaşadığı travmalar hiçbir zaman tamamen sona ermez, yüzyıllarca nesilden nesle aktarılır. Belleklerde, hafızalarda canlı bir şekilde yaşamaya devam eder. Bu nedenle biz Çerkeslerin travmasından söz ederken, aslında bu hikâyenin en uzak geçmişine baktığımızda, Moğol istilalarından itibaren aktarılan derin acıların bugüne kadar miras kaldığını görürüz. Peki sanatçılar sanat yoluyla bu travmaları iyileştirebilir mi? Bir travmanın sağlıklı bir şekilde yönetilebilmesi, yönlendirilebilmesi için çeşitli sanat ve kültür etkinlikleri bir çıkış yolu olabilir. Ancak şunu da unutmamak gerekir ki bunlar çoğunlukla geçici çözümlerdir” diye konuştu.

Gelişmeleri kaçırmamak için SonTurkHaber.com'dan en güncel haberleri takip edin.
seeGörüntülenme:73
embedKaynak:https://www.haberturk.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 24 Mayıs 2025 18:26 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

WhatsApp çeviri özelliği çıktı: iOS ve Android’de nasıl kullanılır? WhatsApp’ın çeviri özelliği nedir, nasıl çalışır? İşte detaylar Teknoloji Haberleri

24 Eylül 2025 21:35see179

Son Dakika İhracatçılar Meclisi Başkanı Gültepe nin evine şafak baskını

24 Eylül 2025 14:20see178

Suriye Cumhurbaşkanı Şara’dan SDG’ye son uyarı: Türkiye’nin askeri operasyonu gündemde Bülent Orakoğlu

24 Eylül 2025 04:04see168

AK Parti seçimin iptali için dava açtı! Gerekçeler belli oldu! Böylesi daha önce görülmedi

24 Eylül 2025 08:09see162

Trump İslam ülkeleri ve Trump Avrupalılar! İki fotoğrafta büyük fark

24 Eylül 2025 15:45see160

Karşıyakalı futbolculara prim dopingi Futbol Haberleri

24 Eylül 2025 11:56see157

Almanya’dan gelen öğrenciler Demirören Medya ve Teknoloji MTAL i ziyaret etti

24 Eylül 2025 15:02see157

Fenerbahçe Seçiminde Lokma Dağıtımı

24 Eylül 2025 18:03see156

AB, Apple, Google ve Microsoft a finansal dolandırıcılığı sordu

24 Eylül 2025 16:18see147

Ahmed Şara ile Volodimir Zelenskiy bir araya geldi Dış Haberler

25 Eylül 2025 01:18see142

EMEKLİ PROMOSYON KAMPANYASI GÜNCELLENDİ! Eylül 2025 emekli promosyon veren bankalar hangisi ve ne kadar veriyor? İşte bankaların güncel promosyon ödemeleri

24 Eylül 2025 15:24see126

İran: İsrail ve ABD nin saldırılarında hasar gören nükleer tesisler yeniden inşa edilecek

24 Eylül 2025 13:18see125

Mahmut Tanal KYK krizi için 4 maddelik çözümü açıkladı

25 Eylül 2025 09:13see123

Eskişehir haberleri Eskişehir de 5 kişiyi bıçaklayan 18 yaşındaki saldırganın cezası belli oldu 24 Eylül 2025

24 Eylül 2025 14:59see122

Gariban emekçiye bu yapılır mı? Feryatları bütün mahalleyi inletti

24 Eylül 2025 18:03see122

Ragasa alarmı! Çok sayıda kişi hayatını kaybetti

24 Eylül 2025 07:30see118

Türkiye Yüzyılı Buluşmaları AK Parti İstanbul İl Başkanlığı nda yapıldı

24 Eylül 2025 16:24see118

Etikette 72 kasada 169 lira: Müşteri fark ederse

25 Eylül 2025 00:02see117

Patronların kararı yeni yıla ertelendi Sözcü Gazetesi

24 Eylül 2025 04:49see115

Van da dehşet: Anne ve iki oğlu kavgada yaşamını yitirdi

24 Eylül 2025 23:56see114
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları