SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Resmi Gazete kararları 3 Temmuz 2025: Resmi Gazete yayımlandı mı, alınan kararları neler?

DMM: Özgür Özel in ifadeleri, yargı mensuplarının bağımsızlığına yönelik kabul edilemez bir saldırıdır

İran da kalan uçaklar geri getiriliyor İş Yaşam Haberleri

Milaslı muhtarlardan maden düzenlemesine destek açıklaması

Depremde zarar gören 3 asırlık Kilis Çalık Camisi yarın ibadete açılacak Ankara Haberleri

ABD Dışişleri Bakanı Rubio, Suriyeli mevkidaşı Şeybani ile telefonda görüştü Dünya haberleri Dış Haberler

Bir kene vakası daha: 77 yaşındaki kadın hayatını kaybetti

İzmir yanıyor: Gökan Zeybek ten acil yardım çağrısı

Son dakika haberi... Erdoğan tarih verip duyurdu: Bir başka olacak!

Marketler bu ürün için sıraya girdi: 7 kadın üretip Türkiye ye satıyor Sözcü Gazetesi

Osimhen transferinde Galatasaray a kötü sürpriz! Beklediği teklifi aldı

Son dakika Naci Görür den Bursa depremi için çok kritik açıklama

Batı medyasında soykırım nöbeti! İsrail için akılalmaz yayın politikası

Zonguldak’ta 18 yavru domuz görüldü: O anlar sürücünün kamerasına yansıdı

Onuachu, Trabzonspor için geldi! İşte ilk sözleri...

Diyarbakır Barosu’ndan Nevzat Bahtiyar’a verilen cezanın az olduğu gerekçesiyle temyiz başvurusu

Bakan Güler: Dost Japonya nın etkin ve barışçıl rolünü takdirle takip ediyoruz

CHP’li Yavuzyılmaz AKP’den dev kampanya diyerek duyurdu: AKP döneminde İBB araba fiyatına helikopter satmış!

Alevlerin arasından aracıyla geçti: Buca daki orman yangını yerleşim yerine ulaştı VİDEO İZLE

OGM yüreklere su serpti: Yangın tedbirlerini her yıl artırıyoruz

Profesör Duman: Çerkes göçünde 500 bin insan Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybetti Samsun Haberleri

Profesör Duman: Çerkes göçünde 500 bin insan Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybetti Samsun Haberleri

Haberturk sayfasından alınan verilere dayanarak, SonTurkHaber.com haber yayımlıyor.

SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Tarih Bölümü Uzmanı Prof. Dr. Önder Duman, “Çerkesler Osmanlı'ya yaptığı göç sırasında pek çok gemi ve tekne ile ya batmış ya da kapasitelerinin çok üzerinde insan taşıyarak sefere çıkmıştır. Bu da beraberinde çok büyük can kayıplarını getirmiştir. Arşiv kayıtları, bu göç sürecinde 500 bin insanın daha Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybettiğini göstermektedir” dedi.

Samsun Büyükşehir Belediyesi Sanat Merkezi'nde 'Çerkes Soykırımı ve Sürgünü' konulu bir söyleşi düzenlendi. Etkinlikte ilk olarak Tarih Bölümü uzmanı Prof. Dr. Önder Duman, 'Sürgün Günlerinde Çerkesler ve Samsun' başlıklı sunumuyla tarihsel süreci anlattı. Ardından sanatçı ve modacı Zeki Beştepe, 'Diaspora Çerkeslerinin Kültür, Sanat ve Edebiyatı'nda Sürgün' başlıklı konuşmasında, toplumsal hafıza ve sanatın travmalar üzerindeki etkisini vurguladı. Osmanlı’ya yapılan göç hareketinde Çerkeslerin büyük bir çoğunluğunun denizden geldiklerini söyleyen Prof. Dr. Önder Duman, “Bu yolculuk çok ciddi sorunları da beraberinde getirmiştir. 1859'dan itibaren bu insanlar, Rusya tarafından adeta belli kıyı bölgelerine sürülmüşlerdir. Osmanlı Devleti’nin deniz vasıtalarıyla bu insanları kısa sürede taşıma imkânı oldukça sınırlıydı. Bu da çok dar alanlarda çok yüksek sayıda insanın uzun süre bir arada beklemek zorunda kalmasına neden oldu. Bu durum ise beraberinde pek çok salgın hastalığı getirmiştir” diye konuştu.

‘BU GÖÇ SIRASINDA 500 BİN KİŞİ, OSMANLI TOPRAKLARINA ULAŞAMADAN HAYATLARINI KAYBETTİ’

Çerkeslerin Osmanlı’ya yaptıkları göç hikayesini anlatan Prof. Dr. Duman, “1859'dan itibaren çok ciddi bir Çerkes nüfusunun Osmanlı coğrafyasına gelmeye başladığını görüyoruz. Bu göçler çoğunlukla deniz yoluyla gerçekleşiyor. İncelediğimizde, Çerkeslerin sahil bölgelerinden Osmanlı topraklarına ulaşmaya çalıştıklarını görmekteyiz. Buna karşılık, Osetler ve Kabartaylar arasında ise daha çok kara yoluyla, Batum ve Kars üzerinden Osmanlı topraklarına ulaşıldığını arşiv kayıtlarından anlıyoruz. Dolayısıyla gelenlerin tamamının deniz yolunu kullandığını söylemek mümkün değil. Tabii, deniz yolculuğunun kolay bir yolculuk olmadığını da özellikle vurgulamak gerekir. Bu tablo karşısında Osmanlı Devleti, 1862, 1863 ve 1864 yıllarında bazı vapur şirketleriyle anlaşarak Karadeniz sahillerine gemiler gönderme yoluna gitmiştir. Ancak bu gemiler ne yazık ki yetersiz kalmıştır. Vapur şirketleri ve gemi sahipleri çok yüksek ücretler talep etmiş, insanlar bu paraları ödemekte büyük zorluklar yaşamıştır. Durumu gören bazı yerel görevliler ya da aracılar, örneğin Trabzon ve Rize taraflarında, Karadeniz sahillerine giderek oradaki Çerkesleri Anadolu'nun iç bölgelerine taşımak üzere bir kazanç kapısı olarak bu işe yönelmişlerdir. Fakat bu yolculuk, yine kolay bir yolculuk değildir. Kış şartları, Karadeniz'in sert dalgaları, gemi ve teknelerin yetersizliği gibi pek çok faktör bu süreci zorlaştırmıştır. Osmanlıya yapılan göç sırasında pek çok gemi ve tekne ile ya batmış ya da kapasitelerinin çok üzerinde insan taşıyarak sefere çıkmıştır. Bu da beraberinde çok büyük can kayıplarını getirmiştir. Arşiv kayıtları, bu göç sürecinde 500 bin insanın daha Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybettiğini göstermektedir. Bu göçü anlatırken gerçek anlamda bir trajediden söz ediyoruz” ifadelerini kullandı.

‘İLK GÖÇTE SAMSUN'A 11 BİN ÇERKES GELMİŞTİR’

Çerkeslerin Samsun’daki ilk yerleşme hikayesinden bahseden Prof. Dr. Önder Duman, “Samsun özelinde bakacak olursak, Osmanlı kayıtlarına göre Eylül 1860 ile Şubat 1861 arasında, yani beş aylık bir dönemde Samsun'a 11 bin Çerkes gelmiştir. Bunların 516'sı Ankara'ya, 590'ı Konya'ya, 976’sı ise Sivas'a gönderilirken, geri kalanları Samsun ve Amasya taraflarına yerleştirilmiştir. Bir başka kayıtta ise, 15 Mayıs 1864 tarihinde Samsun merkezdeki Çerkes muhacir sayısının 60 bin olduğu belirtilmektedir. Aynı dönemde Samsun merkezdeki yerli nüfus ise yaklaşık 10 bin civarındadır. Yani yerli nüfusun en az altı katı kadar bir Çerkes nüfusu Samsun merkezde beklemektedir. Bu insanlar iç bölgelere sevk edilmeyi beklemekte ya da karaya çıkanlar ölülerini gömebilmek için burada kalmaktadır” dedi.

‘ÇERKESLER SOSYOLOJİK OLARAK ÇOK BÜYÜK BİR TRAVMA YAŞADILAR’

Çerkeslerin savaş ve göç sonrası yaşadıkları travmaları anlatan sanatçı ve modacı Zeki Beştepe, “Düşünün, tam 300 yıl boyunca savaşıyorsunuz ve bu travmayı kuşaktan kuşağa aktarmaya devam ediyorsunuz. Ardından hiçbir şey olmamış gibi, dünyanın diğer toplumları gibi normal bir hayat sürdürmeniz bekleniyor. Bu sanırım hiç de kolay değil. Çerkesler sosyolojik olarak çok büyük bir travma yaşadılar. Üstelik bu travmayı sadece yaşamakla kalmadılar, oğullarına kızlarına, onlar da torunlarına aktardılar. Bireylerin yaşadığı travmalar, onların yaşamlarının sona ermesiyle birlikte bitebilir. Ama toplumların yaşadığı travmalar hiçbir zaman tamamen sona ermez, yüzyıllarca nesilden nesle aktarılır. Belleklerde, hafızalarda canlı bir şekilde yaşamaya devam eder. Bu nedenle biz Çerkeslerin travmasından söz ederken, aslında bu hikâyenin en uzak geçmişine baktığımızda, Moğol istilalarından itibaren aktarılan derin acıların bugüne kadar miras kaldığını görürüz. Peki sanatçılar sanat yoluyla bu travmaları iyileştirebilir mi? Bir travmanın sağlıklı bir şekilde yönetilebilmesi, yönlendirilebilmesi için çeşitli sanat ve kültür etkinlikleri bir çıkış yolu olabilir. Ancak şunu da unutmamak gerekir ki bunlar çoğunlukla geçici çözümlerdir” diye konuştu.

Gelişmeleri kaçırmamak için SonTurkHaber.com'dan en güncel haberleri takip edin.
seeGörüntülenme:56
embedKaynak:https://www.haberturk.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 24 Mayıs 2025 18:26 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Resmi Gazete kararları 3 Temmuz 2025: Resmi Gazete yayımlandı mı, alınan kararları neler?

03 Temmuz 2025 01:02see176

DMM: Özgür Özel in ifadeleri, yargı mensuplarının bağımsızlığına yönelik kabul edilemez bir saldırıdır

03 Temmuz 2025 00:21see172

İran da kalan uçaklar geri getiriliyor İş Yaşam Haberleri

02 Temmuz 2025 14:20see168

Milaslı muhtarlardan maden düzenlemesine destek açıklaması

02 Temmuz 2025 13:53see167

Depremde zarar gören 3 asırlık Kilis Çalık Camisi yarın ibadete açılacak Ankara Haberleri

03 Temmuz 2025 16:36see167

ABD Dışişleri Bakanı Rubio, Suriyeli mevkidaşı Şeybani ile telefonda görüştü Dünya haberleri Dış Haberler

04 Temmuz 2025 03:12see167

Bir kene vakası daha: 77 yaşındaki kadın hayatını kaybetti

03 Temmuz 2025 13:46see167

İzmir yanıyor: Gökan Zeybek ten acil yardım çağrısı

04 Temmuz 2025 00:06see165

Son dakika haberi... Erdoğan tarih verip duyurdu: Bir başka olacak!

02 Temmuz 2025 18:17see164

Marketler bu ürün için sıraya girdi: 7 kadın üretip Türkiye ye satıyor Sözcü Gazetesi

03 Temmuz 2025 12:19see156

Osimhen transferinde Galatasaray a kötü sürpriz! Beklediği teklifi aldı

03 Temmuz 2025 09:25see156

Son dakika Naci Görür den Bursa depremi için çok kritik açıklama

02 Temmuz 2025 14:53see154

Batı medyasında soykırım nöbeti! İsrail için akılalmaz yayın politikası

02 Temmuz 2025 21:28see145

Zonguldak’ta 18 yavru domuz görüldü: O anlar sürücünün kamerasına yansıdı

03 Temmuz 2025 00:10see140

Onuachu, Trabzonspor için geldi! İşte ilk sözleri...

03 Temmuz 2025 00:01see137

Diyarbakır Barosu’ndan Nevzat Bahtiyar’a verilen cezanın az olduğu gerekçesiyle temyiz başvurusu

02 Temmuz 2025 15:13see137

Bakan Güler: Dost Japonya nın etkin ve barışçıl rolünü takdirle takip ediyoruz

03 Temmuz 2025 00:20see136

CHP’li Yavuzyılmaz AKP’den dev kampanya diyerek duyurdu: AKP döneminde İBB araba fiyatına helikopter satmış!

03 Temmuz 2025 00:40see135

Alevlerin arasından aracıyla geçti: Buca daki orman yangını yerleşim yerine ulaştı VİDEO İZLE

04 Temmuz 2025 03:04see133

OGM yüreklere su serpti: Yangın tedbirlerini her yıl artırıyoruz

04 Temmuz 2025 02:50see130
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları