Rengârenk tehlike: 2 yaşındaki çocuk ölümden döndü, onlarca çocuğu hastanelik etti! Çocukların favori yaz içeceğindeki gizli risk!

İngiltere’de geçtiğimiz günlerde aromalı bir dondurulmuş içecek nedeniyle bir çocuk ölümden döndü. Aslında bu ilk vaka da değil. Mart ayından beri 21 çocuk aynı nedenle hastaneye kaldırılmıştı."Gliserol" adlı madde, bu içeceklerin dokusunu korumak için kullanılıyor; ancak fazla miktarda tüketildiğinde çocuklarda baş dönmesi, mide bulantısı ve hatta bilinç kaybına neden olabiliyor. Uzmanlar, ebeveynleri bu içecekler konusunda dikkatli olmaları için uyarıyor.

Gıda Standartları Ajansı (FSA), ebeveynlerin yedi yaşından küçük çocuklara gliserol içeren sulu buzlu içecekler vermemeleri gerektiğini söylüyor. Ancak FSA güncellenmiş tavsiyesinde 7-10 yaş arasındaki çocukların günde bir kutu gazlı içecek ile aynı büyüklükte olan 350 ml'den fazla sulu buzlu içecek içmemesi gerektiği konusunda uyardı.

FSA Baş Bilimsel Danışmanı Profesör Robin May, Daily Mail’e yaptığı açıklamada "Yaz tatilinde, ebeveynlerin gliserol içeren sulu buzlu içeceklerle ilgili potansiyel risklerin farkında olmalarını istiyoruz. Bu içecekler zararsız gibi görünse ve yan etkileri genellikle hafif olsa da, özellikle kısa sürede çok miktarda tüketildiklerinde küçük çocuklar için ciddi sağlık riskleri oluşturabilirler.” dedi. 

Yeni uyarı, bu içecekleri tükettikten sonra fenalaşan çocuklara ilişkin dehşet verici haberlerin arttığı bir dönemde geldi.

Çocukların ilgisini çeksin diye özellikle parlak ve renkli olarak tasarlanan bu içeceklere, katılaşıp buzlu bir görünüm elde etmek için şeker yerine doğal olarak oluşan tatlandırıcı gliserol ekleniyor.

Gliserol, sıvının katı halde donmasını önleyerek buzlu içeceklerin dokusunu korumasına yardımcı olan doğal bir alkol ve şeker ikamesidir.Bazı etiketlerde E422 veya gliserin olarak da adlandırılan gliserol yutulduktan sonra karaciğer ve böbrekler tarafından parçalanmadan önce kan dolaşımından büyük miktarda su ve şeker emiyor bu da çocuklarda ciddi ve potansiyel olarak hayatı tehdit eden reaksiyona yol açabiliyor.

Uzmanlar, küçük çocuklar kısa bir süre içinde bu içecekten birkaç porsiyon tükettiklerinde gliserolün vücudun şoka girmesine neden olabileceği ve gliserol zehirlenmesi olarak bilinen bilinç kaybıyla sonuçlanabileceği için ebeveynlerin bu konuda çok dikkatli olmaları gerektiği konusunda uyarıyor.

Archives of Disease in Childhood dergisinde bu konuda bir inceleme yayımlanandı. University College Dublin'deki araştırmacılar, İngiltere ve İrlanda'da buzlu içecek tükettikten sonra hastalanan 21 çocuğun tıbbi notlarını inceledi.

Vakaların çoğu 2018-2024 yılları arasında gerçekleşirken, çocukların yaşları 2-7 arasında değişiyordu ve çocuklar acil servislere getirildiklerinde ilk olarak hipoglisemi yani kan şekeri düşüklüğü teşhisi konuldu.

Geçtiğimiz günlerde İngiltere’de yaşanan olay ile gliserol zehirlenmesi tehlikesi tekrar gündeme geldi.

Büyükannesine göre, iki yaşındaki bir kız çocuğu arkadaşının doğum günü partisinde slushy içtikten sonra ölümle burun buruna geldi.

2 yaşındaki Arla Agnew, geçen yıl düzenlenen doğum günü etkinliğinde içeceğin yarısını yudumladıktan sadece yarım saat sonra bilincini kaybetti.

Büyükanne Stacey Agnew, yürümeye başlayan torununda bir terslik olduğunu anladığını ve aniden cansız gibi göründüğü için dehşete düştüğünü söyledi.

Çocuğu Gollaway Devlet Hastanesi'ne götüren sağlık görevlileri, çocuğun hipoglisemik şoka girdiğini ve suçlunun buzlu içecek olabileceğini tespit etti.

Ancak bu vaka, buzlu içecek tükettikten sonra hastalanan küçük çocuklardan sadece biriydi.Bu yılın başlarında, başka bir anne de iki küçük oğlunun bu içeceklere karşı tehlikeli bir reaksiyon göstermesinin ardından popüler slushy içeceklerin tehlikeleri konusunda uyarıda bulunmuştu.

Cambridgeshire'dan Roxy Wallis, oğullarının bahsi geçen içecekten 300 ml tükettikten dakikalar sonra kusmaya başladığını, onları ölümcül derecede solgun ve cansız görünürken şok olduğunu söyledi.

36 yaşındaki anne, çocuklarının gliserol toksisitesinden dolayı bunları yaşadığına inanıyor.

Aynı ay içinde bir başka anne de 4 yaşındaki çocuğunun bir çocuk oyun merkezinde slushy içtikten sonra nasıl ‘halsiz ve bilinçsiz’ kaldığını ve hastaneye kaldırıldığını paylaştı.

Lancashire'dan Marnie Moore, gliserol toksisitesi nedeniyle acil tedavi gördüğü hastaneye kaldırıldı.

Annesi 35 yaşındaki Kim Moore, 'Eğer onu hastaneye götürmeseydim, sonucu farklı olabilirdi' dedi ve şimdi 12 yaşından küçükler için içeceklerin yasaklanması çağrısında bulundu.

Slushy’ler geleneksel olarak sıvı bileşenlerin tamamen donmasını önlemek için 100 ml başına yaklaşık 12 g şeker içeren bir şeker çözeltisi ile yapılır ancak gliserol kullanılan formüllerde aynı sonucu elde etmek için 100 ml'de sadece 5 gr gerekir.

Yetkililer daha önce sadece 350 ml'lik bir içeceğin yaklaşık 17,5 g gliserol (yaklaşık üç çay kaşığı) içerdiği ve dört yaşından küçük çocukların teorik olarak ‘güvenli’ eşiği aşabileceği uyarısında bulunmuştu.Ancak uzmanlar daha büyük çocukların da E422 yüklü birden fazla içeceği arka arkaya tüketmeleri halinde gliserol zehirlenmesi riski altında olabilecekleri konusunda uyarıyor.

Bununla birlikte, üreticilerin yasal olarak uymak zorunda oldukları maksimum gliserol miktarı yoktur ve çoğu marka her bir slushy’lerde ne kadar gliserol olduğunu belirtmiyor.

Çocuk Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Meryem Keçeli, içeriğindeki yoğun şeker, yapay aroma, tatlandırıcı ve katkı maddesi slushy’lerin çocuklar için zararlı olduğunu vurguladı ve neden küçük çocuklar için riskli olduğunu şu sözlerle anlattı:

“7 yaş altı çocukların karaciğer ve böbreklerinin kapasitesi toksinlerin temizlenmesinde yeterli gelmeyebilir. Isı regülasyonu çocuklarda tam olarak gelişmemiştir. Katkı maddeleri kolayca alerjik reaksiyona sebep olabilir. Bağırsak florasını da etkileyerek gastroenterit problemler yapabilir. Küçük çocuklarda daha yoğun toksine maruz kalınacağı için büyük çocuklara göre zararlı etkiler daha fazla ortaya çıkar.”

Doç. Dr. Meryem Keçeli, çocuklar bir şeyler yiyip içtikten sonra ortaya çıkan hangi belirtileri dikkate almamız gerektiği konusunda şunları söyledi:

- Deri döküntüsü, 

- Kaşıntı, 

- Ani karın ağrısı,

- İshal, kusma,

- Baş dönmesi, 

- Göz kararması, 

- Huzursuzluk, 

- Hiperaktivite, 

- Ani ruh hali değişimi, 

- Boğazda yanma, 

- Öksürük, nefes almada zorluk, 

- Dudakta morarma (ciddi alerji belirtisi olabilir), titreme ve üşüme gibi belirtiler aileler için uyarıcı olmalıdır.

Evde yapılabilecek daha güvenli ve sağlıklı yaz içecekleri nelerdir?

Dışarıda satılan bu ürünler yerine evde meyve, yoğurt, kefir kullanılarak yapılan içeceklerin tercih edilebileceğini, böylece daha güvenli ve sağlıklı bir alternatif oluşabileceğini belirten Doç. Dr. Meryem Keçeli, ev yapımı meyveli yoğurtlu buzlu içecek ve doğal limonata için gerekli malzemeleri sıraladı:

Meyveli buzlu içecek:

• Yoğurt + muz + çilek + az bal → blender → buzla servis

Doğal limonata:

• Limon suyu + az bal + su + nane → gerekirse biraz rendelenmiş elma