Roket motoru geliştiren üniversite öğrencileri, TEKNOFEST’te birinci oldu

Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) öğrencilerinden oluşan 1,5 Adana Thrust Roket Takımı, iki yıllık çalışma sonucu tasarladıkları sıvı yakıtlı roket motoru ile TEKNOFEST kapsamındaki Roketsan yarışmasında birinci oldu. Ekip, ödüllerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden aldı.

Takım üyeleri, sıvı yakıtlı motorların çoklu ateşleme kabiliyeti ve daha yüksek kontrol yeteneği nedeniyle tercih edildiğini, bu tip motorların model uydu sistemlerinden yörünge manevralarına, Ay ve Mars gibi derin uzay görevlerine kadar geniş bir uygulama alanı olabileceğini vurguladı.

Roketsan’ın sağladığı teknik eğitim ve denetimin projenin ilerlemesinde katkı sağladığı ifade edildi. Takımın bir sonraki hedefi, test standı düzeyindeki motoru bir roket gövdesine entegre ederek gerçek bir uçuş gerçekleştirmek. Bu aşama için sistemin küçültülmesi, ağırlığın azaltılması ve bileşenlerin daha kompakt hale getirilmesi üzerinde çalışılıyor.

TANRISEVEN: DAHA ÖNCE HİÇ ÖĞRENCİLER TARAFINDAN SIVI YAKITLI ROKET MOTORU YAPILAMAMIŞTI

Çukurova Üniversitesi Makine Mühendisliği öğrencisi Eray Tanrıseven proje hakkında bilgi vererek “Türkiye’de roket motorları katı, hibrit ve sıvı olmak üzere 3’e ayrılır. Daha önce Türkiye’de hibrit ve katı motor yapıldı. Ama daha önce hiç öğrenciler tarafından sıvı yakıtlı roket motoru yapılamamıştı. Biz 2 yıllık bu süreçte sıvı yakıtlı roket motoru yaparak Türkiye’de şampiyon olduk. Cumhurbaşkanımız tarafından birincilik ödülümüzü aldık. Ülkemize faydalı olmak için çok daha verimli şekilde bu sistemi nasıl iyi yerlere getirebiliriz diye düşünüyoruz. Bunun için çalışmalarımız ve destek amacımız devam ediyor. TEKNOFEST bunun için harika bir ortam. Buradaki şirketlerle görüşerek onlardan destek alarak sistemi çok daha güçlendireceğiz. Projemizin desteklenmesini çok istiyoruz” dedi.

YILDIRIM: BU MOTORLARI UZAY SİSTEMLERİNDE KULLANMAYI HEDEFLİYORUZ

Teknik bilgilere değinen takım kaptanı Osman Göktan Yıldırım da “Sistemimiz, Roketsan’ın belirlediği şartlara göre çalışmaktadır. Sistemimiz jet yakıtı ve gaz oksijen kullanıyor. Aynı zamanda geliştirdiğimiz özgün debimetre ve motor sistemiyle verimli bir yanma süreci gerçekleştiriyoruz. Proje, Türkiye’nin öğrenci düzeyinde geliştirildiğini belirttiğimiz ilk sıvı yakıtlı roket motoru olması nedeniyle, benzeri katı yakıtlı roket motorlarına kıyasla birden çok ateşleme imkanı sağlıyor. Bununla birlikte biz bu motorları uzay sistemlerinde kullanmayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.

Yıldırım, “Amacımız bir motoru bir kez ateşleyip sonsuz şekilde çalıştırmak değil, bir motoru birden çok kez ateşleyerek örneğin uzayda roket-uydu sistemlerinin birden çok ateşlenmesini sağlayarak bu ekosisteme giriş yapmaktı. Bu nedenle sıvı yakıtlı roket motorunu seçtik. Bu sistemde bir boyutlu simülasyonlar gerçekleştirdik. MATLAB üzerinden tüm sistem mimarisini aynı anda kontrol ettiğimiz, yanma odasının yanma analizleri ile balistik analizleri tarafımızca yapıldı. Kullanım sürecinde ilk olarak katı yakıtlı roket motoru ürettik. Sonrasında “bu motoru nasıl geliştirebiliriz, nasıl daha iyi motorlar yaparız?” sorusuyla, sıvı yakıtlı roket motorlarının yanma sürecinin daha verimli olduğunu gördük ve sıvı yakıtlı roket motoru çalışmalarına başladık. Motivasyonumuz buydu” dedi.

‘PROJEYİ ARTIK BİR ROKETE ENTEGRE EDİP UÇUŞ GERÇEKLEŞTİRMEK İSTİYORUZ’

Yıldırım, “Projeyi artık bir rokete entegre edip gerçekten sıvı yakıtlı bir uçuş gerçekleştirmek istiyoruz. Bu amaçla çalışmalara başladık. Şampiyon olduğumuz günden itibaren tüm ekip arkadaşlarımız, bu motoru bir roketle nasıl entegre edebileceğimiz ve gerçek bir uçuşunu nasıl sağlayacağımız üzerine yoğunlaşıyor. Sistemimiz şu anda test standı düzeyinde, motor performans kriterlerini sağlıyor ve itkimizi doğru ölçüyoruz. Bir sonraki aşamada roket entegrasyonunu gerçekleştireceğiz ve gerçek bir uçuş sağlamayı hedefliyoruz. Bunun için sistemimizin biraz daha küçültülmesi, ağırlığının azaltılması ve bileşenlerin daha kompakt hale getirilmesi gerekiyor. Bu hedeflerle ilerliyoruz” diye konuştu.

ONGÜN: DİSİPLİNLER ARASI BİR ÇALIŞMA YÜRÜTTÜK VE SONUNDA BAŞARIYA ULAŞTIK

Çukuroava Üniversitesi Makine Mühendisliği öğrencilerinden Orkun Ongün ise “Toplam 14 kişiyle bu projeye devam ettik ve tamamladık. Makine Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği ve Bilgisayar Mühendislerinden oluşan disiplinler arası bir çalışma yürüttük ve sonunda başarıya ulaştık. Yaklaşık 2 yıl süren bu proje, TEKNOFEST kapsamında gerçekleştirilen ve Roketsan heyeti tarafından denetlenen bir yarışmanın B3 kategorisinde sıvı yakıtlı roket motoru geliştirilmesinde yer aldı. Bu kategoride projeyi başarıyla tamamlayan ilk ve tek öğrenci takımı olmanın gururunu yaşıyoruz. 1.5 Adana ismi, yaklaşık 13 yıl önce kurulan bir topluluğun koyduğu bir isim. Sonraki hedefimiz, milli teknolojide önümüzü açacak ve yeni nesillere yol gösterecek bir yol haritası oluşturmak, bu yolda da kararlılıkla ilerlemek" ifadelerini kullandı.