Ruslar boruyu döşemekten vazgeçtiler: Hem de Putin e rağmen

Avrupa'nın en büyük doğal gaz tedarikçisi konumunda bulunan Gazprom, Ukrayna savaşı öncesinde yaklaşık 50 yıl süren boru hattı yatırımlarıyla kıtadaki pazar payını yüzde 40'a kadar çıkarmıştı.

Savaşın başlamasının ardından AB yaptırımları ile karşı karşıya kalınca gaz restini çeken Rusya, 2022'ye kadar taşıdığı pazar liderliğini kaybetmiş alternatif plan olarak Türkiye'de enerji merkezi oluşturma projesini hayata geçirmek için adım atmıştı.

Ukrayna'nın işgali sonrası Almanya’ya uzanan Nord Stream hatlarının devre dışı kalması ve Ukrayna üzerinden gaz geçişinin 2024’te sona ermesi, Gazprom'un Avrupa pazarındaki etkinliğini sarsıcı şekilde zayıflattı.

Kayıpları telafi etmek için alternatifleri değerlendiren Gazprom, Türkiye'de yapılması planlanan enerji merkezi projesi ile yeniden AB'ye gaz satışının yolunu açmayı planladı. Bloomberg’e konuşan ve isminin gizli kalmasını isteyen bazı kaynaklara göre, Gazprom aylar süren fizibilite çalışmaları sonrasında projenin sürdürülebilir olmadığını değerlendirdi.

Özellikle Türkiye'nin Bulgaristan ve Yunanistan’a mevcut boru hattı kapasitesinin yetersizliği, planın uygulanabilirliğini sekteye uğrattı. Şirket içinden bazı yetkililer ise projenin en başından itibaren başarı şansının düşük olduğu görüşündeydi.

Haberde yer alan bilgilere göre, Türkiye’de gaz merkezi kurma fikri doğrudan Gazprom’a değil, Kremlin’e yakın siyasi çevrelere aitti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ekim 2024’te projeyi kamuoyu ile paylaşması, Gazprom yöneticileri arasında şaşkınlık yaratmıştı.

Şirketin bu açıklamaya hazırlıksız yakalandığı ve planın iç dinamiklerde karşılık bulmadığı belirtiliyor.

Avrupa’ya doğalgaz ihracatından aylık yaklaşık 8 milyar dolar gelir sağlayan Gazprom için Türkiye üzerinden kurulacak bir gaz merkezi, bu kaybın telafisi açısından kritik öneme sahipti. Ancak projenin rafa kaldırılmasıyla, şirket için bu stratejik geri dönüş planı da büyük ölçüde sona ermiş oldu.