Sahte diploma skandalı göz göre göre büyümüş! CHP li Güzelmansur Meclis i uyarmıştı

Sahte diplomalar üzerinden yürütülen organize dolandırıcılık ağı, yıllar süren ihmaller zincirinin sonunda büyük bir skandala dönüştü. 1 Aralık 2022 tarihinde CHP Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verilen araştırma önergesi, o dönem gündeme alınmadı. Ancak aradan geçen üç yılda, Güzelmansur'un dile getirdiği tüm uyarılar, 2025’te açığa çıkan büyük soruşturma dosyalarıyla bir bir doğrulandı.

CHP, 2022 yılının sonunda sahte diplomalı doktor, öğretmen, akademisyen ve bürokratların artması üzerine konunun Meclis tarafından araştırılması talebiyle TBMM Başkanlığı’na bir araştırma önergesi sundu. Önerge, CHP Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur tarafından hazırlandı.

Gerekçede şu tespitlere yer verildi:

"TÜBİTAK’a sahte diplomalı uzmanların, önemli kamu kuruluşlarına sahte diplomalı bürokratların, üniversitelere sahte diplomalı akademisyenlerin girebiliyor olması; hem okumak yerine emek hırsızlığıyla birkaç günde diploma sahibi olmak isteyenlerin hem de sahte diploma üretip satarak para kazanmak isteyen dolandırıcıların cesaretlerini artırmaktadır. Ülkemizde liyakatin yok edilmesi, nepotizmin yaygınlaşması, sahte diplomayla önemli yerlere gelinebilmesi, denetimsizlik ve cezaların yetersizliği sahte diploma satışının artmasına yol açmaktadır. Bu durum hem mağduriyetleri hem de toplumdaki adalet duygusunu örselemektedir."

Güzelmansur, sahte diploma dolandırıcılığının sosyal medya ve internet siteleri üzerinden aleni şekilde yapıldığını, ilkokuldan üniversiteye kadar tüm kademeler için diploma satış tarifelerinin ilan edildiğini ve buna rağmen denetim mekanizmalarının harekete geçmediğini vurgulamıştı. "İnternette iktidarı eleştiren bir yorum dahi anında tespit edilip işlem yapılırken, sahte diploma siteleri hiçbir engelle karşılaşmadan faaliyetlerine devam etmektedir" ifadeleri önergenin gerekçesinde yer aldı.

Güzelmansur ayrıca, sahte diplomalarla iş bulanlara yönelik cezaların yetersiz olduğuna dikkat çekti. Güzelmansur "Sahte diploma satanlar ya da kullananlar genellikle 2 yıl hapis cezasıyla cezalandırılmakta, çoğu durumda da hükmün açıklanması geri bırakılmaktadır. Bu ceza yetersizliği de sahte diplomalıları artırmaktadır" ifadeleriyle yasa boşluğuna işaret etti. Ancak tüm bu uyarılar, Meclis gündeminde bekletildi ve herhangi bir işlem yapılmadı.

Aradan geçen üç yılın ardından, 2025 yılında sahte diploma dolandırıcılığına ilişkin açılan soruşturma dosyalarında yer alan en dikkat çekici örneklerden biri, Adnan Taşdemir isimli şahsa ait. Adana’nın Çukurova ilçesinde anahtarcılık yapan Taşdemir, Ali Çiçekli isimli bir şahısla tanıştıktan sonra, kendisine üniversite diploması ayarlanabileceği vaadiyle karşılaştı. Yaklaşık bir buçuk ay sonra e-Devlet sistemine giriş yapan Taşdemir, Ege Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünden mezun olmuş gibi kayıtlı olduğunu fark etti. Oysa Taşdemir’in ne üniversiteye kaydı, ne ders almışlığı ne de diploma başvurusu vardı. Kayıt bilgisi tamamen dışarıdan sisteme işlenmişti. Ali Çiçekli hakkında sahtecilik suçlamasıyla soruşturma açıldı ve bu şahsın başka bir suçtan cezaevinde bulunduğu öğrenildi.

Soruşturma kapsamında sanıklardan Abdullah Volkan Uçak’ın telefonundan Ege Üniversitesi logolu diploma görselleri, tezli yüksek lisans belgesi taslakları ve akademik unvan satışına ilişkin yazışmalar çıktı. Bu belgelerde bazen sahte isimler kullanıldığı, bazen ise gerçek kimlik bilgileriyle diploma düzenlendiği belirlendi. Uçak’ın sahibi olduğu Alfa Psikolojik Danışmanlık Limited Şirketi’nde resmi bir psikolojik danışmanlık faaliyeti yürütülmediği, bunun yerine hipnoz ve zihin kodlama gibi faaliyetlere yer verildiği ortaya çıktı.

Telefon incelemelerinde ayrıca doçentlik belgesi dahil olmak üzere 250 bin TL’ye kadar sahte akademik belge temin edilebileceğine dair pazarlık yazışmaları bulundu. Uçak’ın e-Devlet üzerinden kendi adına diploma sorguladığı ve sahte belgelerin ücret karşılığında temin edildiğine dair mesajlaşmalar soruşturma dosyasına yansıdı.

Benzer bir vaka Gerekul Kirova isimli şahsın dosyasında yer aldı. Kirova, lise diplomasını gönderdikten sonra bilgisi dışında Ege Üniversitesi Psikoloji ve Klinik Psikoloji bölümlerinden mezun gibi gösterildiğini belirtti. Kayıtların yapıldığı IP adresinin Kirova’nın internet hattına bağlı olduğu tespit edildi. Yani işlemler, kişinin bilgisi dışında ama doğrudan kendi hattı üzerinden yapılmıştı.

Güler Kahraman Büyükkelleş isimli şahıs ise Facebook’ta karşılaştığı "devlet onaylı yaşam koçluğu sertifikası" reklamına başvurarak 100 bin TL ödeme yaptı. Sadece T.C. kimlik numarası ve telefonuna gelen onay kodunu iletmesiyle, Atatürk Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümü mezunu olarak sisteme kaydedildi. Kendisinin mezuniyet sorgulaması yaptığı ve bunu telefonundan doğruladığı soruşturma dosyasına yansıdı. Büyükkelleş, diploma talebinde bulunmadığını iddia etse de e-Devlet sorgulaması, sahte kaydın aktif olarak kullanıldığını gösterdi.

Ferhat Uzun’un da Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği mezunu gibi gösterildiği ve ardından sosyal çevresine "Artık meslektaş olduk" mesajı gönderdiği tespit edildi. Dosyada Uzun'a ait diploma alımı ve ödeme mesajları, farklı kişilere ait kimlik ve öğrenci belgeleri ile diploma fotoğrafları bulundu. Uzun’un daha önce Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi mezunu olduğu ortaya çıktı. İnternet üzerinden sahte diploma bilgilerini defalarca sorguladığı da dosyaya yansıdı.

Soruşturma dosyasındaki en çarpıcı detaylardan biri, Ziya Kadiroğlu ve Yelda Boğa arasındaki mesajlaşmalarda ortaya çıktı. 6 Şubat 2023 depreminde hayatını kaybeden avukatların isimleri tespit edilerek, üniversite mezuniyet sistemlerinden bu kişilerin kayıtları silindi. Bu boş kontenjanlara dolandırıcıların müşterileri yazıldı. Tarafların birbirlerine “rahmet dilediği” ve dalga geçer biçimde mesajlar gönderdiği de emniyet fezlekesine yansıdı. Bu yöntem, mezuniyet kayıtlarının sadece sahte belgelerle değil, ölmüş kişilerin kayıtları üzerinden “boş kontenjan” açılarak yeniden yapılandırıldığını ortaya koydu.