Sayı sayan kargalar, toplama yapan maymunlar! Basit düzeyde işlem yapabilen bu dostlarımız sizi çok şaşırtacak!

Sayılara yalnızca insanlar mı kafa yorar? Son araştırmalar, kuşlardan balıklara, maymunlardan köpeklere kadar birçok hayvanın sayı kavramını bildiğini ve hatta temel aritmetiği uygulayabildiğini ortaya koyuyor. Görünüşe göre matematik, düşündüğümüzden çok daha evrensel bir dil.

Uzun süre boyunca matematiksel düşünmenin yalnızca insanlara özgü olduğu sanıldı. Oysa son yıllarda yapılan araştırmalar, bazı hayvanların sayıları ayırt edebildiğini ve temel aritmetik işlemlerini kavrayabildiğini gösteriyor. Bu durum, hayvanların çevrelerini algılama ve karar alma süreçlerinde matematiği aktif biçimde kullandıklarını ortaya koyuyor.

Karga, papağan ve güvercin gibi kuş türlerinin sayı sayabildiği artık bilinen bir gerçek. Örneğin, kargalar belli sayılara kadar olan nesneleri doğru biçimde ayırt edebiliyor. Güvercinler ise sembolleri sayılarla eşleştirme konusunda eğitim alabiliyor.

Hatta bazı balık türleri bile, daha büyük olan gruba katılmak için sayıları kullanıyor. Bu durum özellikle avcılardan korunma içgüdüsüyle ilişkilendiriliyor.

MAYMUNLARDA TEMEL ARİTMETİK

İnsanlara genetik olarak en yakın canlılardan olan şempanze ve rhesus maymunları da matematiksel beceriler sergiliyor. Rakamların miktarını kavrama, küçük toplama-çıkarma işlemleri yapabilme yetileri gözlemlenmiş durumda. Hatta bazı deneylerde, bu canlıların görsel simgeleri kullanarak doğru cevabı seçtikleri ve ödül kazandıkları kanıtlandı.

Hayvanların matematiksel yetenekleri, doğrudan eğitimin etkisiyle gelişebiliyor. Örneğin, köpekler sayı kavramını doğuştan getirmese de eğitimle 3’e kadar saymayı öğrenebiliyorlar. Aynı durum yunuslar, filler ve bazı kuş türleri için de geçerli. Bu durum, zekânın farklı türlerde nasıl evrimleştiği ve matematiksel düşünmenin evrenselliği üzerine yeni soruları gündeme getiriyor.

MATEMATİKSEL YETİ KALITSAL MI, ÇEVRESEL Mİ?

Hayvanların sayı sayma becerilerinin ne kadarının kalıtsal olduğu hâlâ tartışılıyor. Ancak doğada hayatta kalmanın büyük kısmı dikkatli gözlem ve seçim yapma becerilerine dayandığı için, sayılarla kurulan bu ilişki evrimsel bir avantaj olarak değerlendiriliyor. Özellikle kaynak paylaşımı, yön bulma ya da yavrularını koruma gibi durumlarda sayısal düşüncenin önemi artıyor.