Sosyal medya suç makinesi oldu

Sosyal medya dolandırıcıların ekmek kapısı haline geldi. Vatandaşlar, her gün sosyal medya platformlarında yeni bir dijital tuzakla karşı karşıya kalıyor. Maddi ve manevi kayba neden olan sahte reklam kampanyalarından oltalama e-postalarına, mobil uygulamalara sızan zararlı uygulamalardan yapay zeka desteğiyle ünlülerin seslerini kopyalayarak üretilen sahte yatırım tavsiyelerine kadar pek çok yöntem kullanılıyor. Son dönemde ise iş dünyasının ünlü simaları üzerinden yeni bir dolandırıcılık dalgası başladı. "Bankalar batıyor", "Ünlü iş insanı sonunda açıkladı", "Doların kaç lira olacağını ağzından kaçırdı, canlı yayın kesildi" gibi çarpıcı başlıklarla servis edilen sahte içerikler, gerçek haber sitesi görünümünde hazırlanan sahte sayfalarda sunuluyor. Kullanıcılar, bu sahte siteleri gerçek haber kaynakları olarak görüp dolandırıcıların tuzağına düşebiliyor. Üstelik, içerikler sponsorlu olarak milyonlarca kişiye ulaştırılıyor. Hem panik yaratıyor hem de link tıklandığında kullanıcının kişisel bilgileri dolandırıcıların eline geçmiş oluyor.

MUSK, ÜLKER, ECZACIBAŞI…
Sosyal medyada gezinirken önünüze ünlü iş insanlarının resimleri ve isimleriyle bazı haberler düştüğünü farketmişsinizdir. Murat Ülker'den Bülent Eczacıbaşı'na, Elon Musk'tan Jeff Bezos'a kadar pek çok ünlü iş insanının resmiyle sunulan sahte profiller, sponsorlu içerikler, güvenilir bir kaynak izlenimi verilerek vatandaşın önüne çıkarılıyor. Site bağlantısına tıkladığınızda, gerçek bir haber sitesi gibi algılıyorsunuz. Haber sitesinin tasarımını dahi taklit eden dolandırıcılar, logodan yazı tipine kadar her detayı özenle kopyalıyor. Sahte içeriklerde acil harekete geçmeyi teşvik eden bir mesaj oluyor. Paylaşımların altında da sizi sahte yatırım platformlarına yönlendiren linkler bulunuyor. Burada amaç, kullanıcıların kişisel bilgilerini, banka hesaplarını veya kripto cüzdanlarını ele geçirmek.

YAPAY ZEKA TUZAĞI
Çevrimiçi dolandırıcıların en sık kullandığı stratejilerinden biri de iş insanlarının seslerinin ve yüzlerinin taklit edildiği videolar hazırlayıp, sözde yatırım tavsiyesi vermek. İlk bakışta gerçek gibi göründüğü için büyük tehlike taşıyan, ünlüler tarafından desteklendiği iddia edilen bu içerikler, vatandaşı o linklere para yatırmaya ikna etmeyi amaçlanıyor. Dolandırıcılar, ünlü kişilerin yapay zeka aracılığıyla oluşturulan sahte görüntülerini kullanarak, bu isimlerin büyük kazançlar sağladığı ve bunu belirli bir kripto para yatırım şirketi aracılığıyla elde ettikleri iddiasıyla sosyal medya kullanıcılarına para kazanma vaatleri de sunuyor. Sosyal medyada karşınıza çıkan "acil yatırım fırsatı" veya "şok açıklama" içeriklerin arkasında yapay zekâ destekli otomatik bir dolandırıcılık ağı var. Bu ağ, yurt dışı merkezli sunucular üzerinden çalışan bot yazılımlarıyla yönetiliyor. Yapay zekayla yapılan montajlarda Selçuk Bayraktar'dan Güler Sabancı'ya birçok ismin sahte videoları hazırlanmıştı. Her iki isim bu içeriklere itibar etmemeleri konusunda birçok kez vatandaşları uyarmıştı.

OLTALAMA TAKTİĞİ
Oltalama taktiği (phishing) internet kullanıcılarının kişisel bilgilerini ele geçirmek için tasarlanmış e-postalar, web siteleri veya mesaj gibi yöntemler kullanılarak kimlik avı yapılmasına deniliyor. Phishing, genelde bir kişinin şifresini veya kredi kartı bilgilerini öğrenmek amacıyla kullanılıyor. Dolandırıcılar, phishing saldırıları için bankalar, sosyal paylaşım siteleri, e-posta servisleri, online oyunlar, sahte web sayfaları hazırlıyor. Kullanıcının kimlik bilgileri, kart numarası, şifresini istiyor ve tüm bilgilerini ele geçiriyor.

MİLYONLARCA LİRALIK VURGUN
Siber güvenlik şirketlerinin raporlarına göre, bu dolandırıcılık yöntemleriyle yalnızca Türkiye'de 2023 ve 2024 yıllarında 100 milyon lirayı aşkın para farklı bireylerden toplandı. Ancak iz sürüldüğünde, paraların çok büyük kısmının yurt dışı kaynaklı kripto para cüzdanlarına aktarıldığı görülüyor. Bazı paralar ise sanal ödeme sistemleri veya ön ödemeli kartlar aracılığıyla Avrupa ve Asya'daki merkeziyetsiz ağlara taşınıyor.

VATANDAŞ NE YAPMALI?
Sosyal medyada tanımadığınız linklere tıklamayın.
Resmi kurum açıklamalarını bekleyin.
Banka ve yatırım işlemlerinizi sadece güvenilir kanallar üzerinden yürütün.
Şüpheli içerikleri BTK ve sosyal medya platformlarına bildirin.