Süryani dağlarının esintisiyle üç kadının emeğinden: İzla Cafe Agos

İzla Cafe, Turabdin’de Süryani kadınlarının üretkenliğini, köklü yemek kültürünü ve dayanışmasını yaşatan üç Süryani kız kardeşin emeğiyle Haziran ayında açıldı. Kafeye emek veren kardeşlerden Songül Özgün Gürkan, “Bu kafe, kadın dayanışmasının kalbinden doğdu. Bir yandan bu toprakların kadim dağlarından biri olan İzla Dağı'na bir gönderme yaparken, diğer yandan ablamızın adını, anısını, mücadelesini ve insanlara kattığı umudu bu isimle yaşatıyoruz. Midyat’ta bir halkın ruhunu, kokusunu ve tatlarını hissetmek isteyen herkesi İzla Cafe’ye bekliyoruz” diyor.

Turabdin’in (Mardin ve çevre iller) tarih kokan taş sokaklarında, Süryani kültürünün köklerinden beslenen yeni bir kültür ve dayanışma alanı oluşturuldu: İzla Cafe.

Midyat’ın Merkez Gümüşçüler Çarşısı’nda bulunan bu mekan, Süryani (Asuri-Arami-Keldani) halkının binlerce yıllık tarihi ve kültürünü bugüne taşıyan Songül Özgün Gürkan, Meryem Özgün Gülten ve Nahrin Özgün Gökinan kardeşlerin emeğiyle hayata geçti. Adını, Süryaniler için kutsal kabul edilen ve tarih boyunca çok sayıda keşişe ev sahipliği yapmış olan İzla Dağı’ndan alan kafe, Süryani mutfağının lezzet ve kültür noktası olarak kapılarını açtı.

Üç kardeş, kafenin ismini, ablaları İzla’ya (Neriman Özgün) ithafen koyuyor. Bethnahrin Kadınlar Birliği - Huyodo d’Neshe d’Bethnahrin (HNB) kurucusu, Süryani halkı ve kadınların hakları ve özgürlüğü için yaşamı boyunca çalışan Süryani aktivist İzla, 6 Mart’ta, savaştığı kansere yenik düşerek yaşamını yitirdi.

İzla’nın anısını yaşatan üç kardeş, Süryani kadınlara bir dayanışma ağı oluşturması amacıyla bu kafeyi açtı. Hayalleri, İzla’yı yalnızca bir kafe değil, Süryani kadınlarının üretkenliğini, köklü yemek kültürünü ve dayanışmasını yaşatacak bir mekana dönüştürmek. Kafede, Süryani mutfağına ait özel çörekler ve tatlar, özgün tariflerle hazırlanan sıcak ve soğuk içecekler, el yapımı dondurmalar ve yöresel lezzetler kadınlar tarafından dayanışma ağı ile sunuluyor.
Songül, Meryem ve Nahrin’in bir araya gelerek kurduğu İzla Cafe, hem Süryani toplumunun kültürel belleğini yaşatıyor hem de genç kadınlara ilham olacak bir başarı hikayesi sunuyor. Kafeyi açan kardeşlerden Songül Özgün Gürkan ile İzla’nın hikayesini ve kadınlara dokunuşunu konuştuk.

Öncelikle İzla Cafe'yi açma hikayeniz nasıl oluştu?

İzla Cafe'yi açma fikri, hem kendi ayaklarımızın üzerinde durmak hem de yaşadığımız topraklara, kültürümüze katkı sunmak isteğiyle başladı. Bu süreçte özellikle ablamız İzla’dan aldığımız ilham çok büyük. O, hayatını kadınlar ve Süryani halkı için mücadeleye adamış güçlü bir kadındı. Biz de onun hayallerini ve değerlerini yaşatmak istedik. Bu mekan, onun izinden giden bir adım oldu.
"İzla" isminin anlamı nedir?

İzla ismi bizim için çok özel. Bir yandan bu toprakların kadim dağlarından biri olan İzla Dağı'na bir gönderme yaparken, diğer yandan ablamızın adını yaşatmak istedik. Onun anısını, mücadelesini ve insanlara kattığı umudu bu isimle yaşatıyoruz.
Kafe, Süryani kültürü ve mutfağına dair neler sunuyor?

İzla Cafe olarak Süryani kültürünü yaşatmaya ve lezzetleriyle buluşturmaya özel bir özen gösteriyoruz. Menümüzde Süryani kahvesi ve geleneksel Süryani çöreğimiz gibi otantik tatların yanı sıra bize özgü dokunuşlarla hazırladığımız özel lezzetler de yer alıyor. Örneğin Süryani çörekli dondurmamız, gelenek ile moderni buluşturan çok sevilen bir tat. Ayrıca İzla Special kahvemiz, içinde 10 çeşit özel baharatla hazırlanıyor. Sadece bize ait, çok beğenilen bir içecek olan bu kahve, Süryani mutfağını da yansıtıyor.

Turabdin'de kafeye ilgi nasıl?

Kafemiz Haziran ayında açıldı. Turabdin bölgesinden çok güzel geri dönüşler alıyoruz. Hem yöre halkı hem de dışarıdan gelen misafirler, mekânın sıcaklığına ve sunduğu değerlere ilgi gösteriyor. Burası sadece kahve içilecek bir yer değil, aynı zamanda bir buluşma ve paylaşım alanı oldu. Menümüzde bunlara ek olarak çeşitli dondurmalar (Süryani çörekli, İzla Special, Badem Special gibi), çikolatalı kurabiyeler, Süryani çörekleri, waffle çeşitleri (İzla special waffle, sütlü çikolatalı, çıtır krokanlı, tuzlu vs.), soğuk içecekler ve kahveler, sıcak kahveler ve Süryani kahvesi de bulunuyor. Kısacası İzla Cafe, sadece geçmişin tatlarını sunmakla kalmıyor, bu tatlara kendi özel yorumumuzu katarak misafirlerimize özgün bir deneyim sunuyor.

Kafe, kadınlar için nasıl bir dayanışma alanı oluşturuyor?

En büyük hayallerimizden biri de İzla Cafe'yi kadınların bir araya geldiği, birbirini desteklediği bir alana dönüştürmek. Kadın emeğini görünür kılmak, kadınların hikâyelerine alan açmak ve yerel üreticilere destek vermek bizim için çok önemli. Bu kafe, kadın dayanışmasının kalbinden doğdu. Bu vesileyle de kadınlar, İzla Cafe’de oluşturulan dayanışma ile üretim sağlayabilecek.

İzla Cafe bir mekândan çok daha fazlası. Bu topraklara, Süryani kültürümüze, geçmişimize ve özellikle de kadınların gücüne dair bir anma ve kutlama yeri. Her gelenin burada bir parça kendini bulmasını, bir nefeslik huzur ve ilham almasını diliyoruz. Hep birlikte daha güzel günleri inşa edebileceğimize inanıyoruz. Midyat’ta sadece bir kahve içmek değil; bir halkın ruhunu, kokusunu ve tatlarını hissetmek isteyen herkesi İzla Cafe’ye bekliyoruz.