Taban aylığa yapılan ilave zammın memur ve emekliler açısından sonuçları Ahmet Ünlü

Kamu Görevlileri Hakem Kurulundan milyonlarca memur ve memur emeklisini memnun etmeyen bir sonuç çıktı. Bunun yanında memurlar, sendika temsilcilerinin Kurul toplantısına katılmasını arzu etmemişti. Sendikaların Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna önce müracaat etmeyip daha sonra ise üye göndermeleri tepkilere sebep oldu. Bunun sebebi ise toplantı yeter sayısı sağlanamasın ve zam kararı için konu Meclise gitmesiydi. Sonuç istenildiği gibi olmayıp Kurula üye gönderilince memur sendikaları çok büyük tepki

Kamu Görevlileri Hakem Kurulundan milyonlarca memur ve memur emeklisini memnun etmeyen bir sonuç çıktı.

Bunun yanında memurlar, sendika temsilcilerinin Kurul toplantısına katılmasını arzu etmemişti. Sendikaların Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna önce müracaat etmeyip daha sonra ise üye göndermeleri tepkilere sebep oldu. Bunun sebebi ise toplantı yeter sayısı sağlanamasın ve zam kararı için konu Meclise gitmesiydi. Sonuç istenildiği gibi olmayıp Kurula üye gönderilince memur sendikaları çok büyük tepki aldı.

Bu yazımızda Kuruldan çıkan Kararda yer alan taban aylık katsayısına yapılan ilave zammı ve sonuçlarını izah etmeye çalışacağım.

Taban aylık göstergesi 375 sayılı KHK’de düzenlenmiştir

Taban aylık göstergesi 375 sayılı KHK’de düzenlenmiş olup buna göre;

1- Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu,

2- 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu,

3- 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu,

4- 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu,

2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa, göre almakta olan personele 1000 gösterge rakamının taban aylık katsayısı ile çarpımı üzerinden memuriyet taban aylığı ödenmektedir. Adı aylık olsa da memuriyet taban aylığı memur maaşının küçük bir kısmını oluşturmaktadır.

Taban aylık tutarından yapılan kesintiler

Taban aylık tutarı belirlenen gösterge ile toplu sözleşme metinlerinde yer alan taban aylık katsayısının çarpımı ile ortaya çıkmaktadır. Bu ödemeden SGK primi, gelir vergisi ve damga vergisi kesilmektedir.

Maaş katsayısındaki artış üst düzey görevlerde bulunanlar için daha fazla maaş artışı olurken taban aylık katsayısındaki artış ise her memura eşit tutarda yansımaktadır. Hatta bazı memurlar için taban aylık artışı daha fazla kesinti anlamına gelecek ve bazen de hiç maaş artışı olmayacaktır.

Özellikle 375 sayılı KHK’nin II sayılı Cetvelinde yer alan unvanlardaki personelin maaşlarını ücret göstergesi ile tazminat göstergesi belirlemektedir. Bu göstergeler ise maaş katsayısı ile ete kemiğe bürünmektedir. Bu nedenledir ki burada yer alan unvanlardaki personeller için taban aylık katsayısındaki artışın maaşa olumlu bir etkisi yok, aksine kesinti tutarını arttırmaktadır.

2026 yılında taban aylıktaki oransal artış maaş katsayısından daha fazla olacak

8. dönem toplu sözleşme düzenlemesinde 1/1/2026 - 30/6/2026 döneminde geçerli olmak üzere; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154’üncü maddesi uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı (1,298935), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı (20,330776), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,411936) olarak uygulanacağı belirtilmiştir.

Ayrıca toplu Sözleşmede Hazine ve Maliye Bakanlığının taban aylık katsayısına ilaveten 1/1/2026-30/6/2026 dönemine ilişkin belirlenen taban aylık katsayısına “1” katsayısı ilave ederek duyuracağı belirtilmiştir. Buna göre enflasyon farkı ilave edilmeksizin 21,330776 olarak uygulanacaktır.

Bazı kamu görevlilerine taban aylık artışının uygulanması

Toplu sözleşmenin 66’ncı maddesinde; Aylık veya ücretlerinde bu Kararın 4’üncü, 5’inci ve 6’ncı maddesi hükümlerine göre artış öngörülen kamu görevlilerinden (bir yıldan az süreli çalışanlar, ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar-, proje süreleriyle sınırlı olarak veya geçici mahiyetteki işlerde çalışanlar hariç) brüt aylık veya ücretlerinin hesabına 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesinin (A) bendinin birinci fıkrasında yer alan memuriyet taban aylığı ödemesi dahil edilmeyenlere, (1.000 TL) tutarının 7’nci madde dahil bu Karar hükümlerinin uygulanmasına bağlı olarak 1/1/2026 -30/6/2026 dönemine ilişkin Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen memur aylık katsayısına bölünmesi suretiyle bulunacak gösterge rakamının (küsurlar tama iblağ edilir) memur aylık katsayısıyla çarpımı suretiyle bulunacak tutarda ilave ödeme yapılacağı belirtilmiştir.

Taban aylık artışı ile emeklilerin maaş rahatsızlığı kısmen gideriliyor

2023 yılında 7456 sayılı Kanunla yapılan seyyanen maaş artışı düzenlemesi ile çalışan memurla emekli memur maaşı arasındaki makasın açılmasına sebep olunmuştur. Memur ve emekli maaşının hesabında kullanılan üç unsur bulunmaktadır. Bunlar; maaş katsayısı, taban aylık katsayısı ve yan ödeme katsayısıdır. Yapılan düzenleme ile bu durum farklılaştırılmıştır.

Düşük ücret alan memurun maaşını iyileştirmek için yapılan bu düzenleme sonuçları itibarıyla emeklilere olumsuz yansımıştır. Bu düzenleme ile 15.965 gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımından oluşacak tutar kadar olacak şekilde her memura bir artış yapılmış ve bu artış emeklilere yansıtılmamıştı. Böyle olunca da ilk defa uygulanan bu yöntemle emekli maaşı ile çalışanların maaşı arasındaki makas açılmaya başlamıştı.

Taban aylığa yapılacak ilave artışlar düşük emekli maaşı alan memurları biraz olsun rahatlatacaktır. Bu kaleme yapılan artışlar unvan ayrımı yapılmadan memur veya emeklilere aynı tutarda yansımaktadır. Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere bazen yüksek maaş alanlara olumsuz olarak yansımaktadır.

Maaş katsayısı artışları ise üst düzey memur ve emeklilere farklı tutarlarda yansımaktadır. Örneğin birisi 10 TL’nin yüzde 11’ini alırken başka birisi 50 TL’nin yüzde 11’ini almaktadır. Bu da emekli maaşlarına farklı tutarlarda yansımaktadır. Taban aylıkta yapılan artış ise kapsamda olan her emekliye eşit tutarda yansımaktadır.