Takvimler 19 Ocak 2038 i gösterdiğinde, zaman 1901 e geri akacak! Sözcü Gazetesi

Uzmanlar 19 Ocak 2038'de 32-bit sistemlerdeki zaman sayacının taşmasıyla, eski nesil bankacılık, sağlık ve ulaşım sistemlerinin çökebileceği veya 1901 yılına dönebileceği uyarısında bulunuyor. 

"2000 yılı sorunu" olarak bilinen Y2K'ye benzetilen bu hata için önlem alınmazsa, dünya genelinde dijital aksaklıklar yaşanabilir.

Bilgisayar sistemlerini, 2000 yılındaki Y2K sorununa benzer yeni bir tehlikenin beklediği dile getiriliyor. 

"2038 problemi" olarak adlandırılan bu yazılımsal hata, dünya genelinde hala kullanımda olan milyonlarca 32-bit tabanlı cihazı ve sistemi, belirlenen bir tarihte çalışamaz hale getirme riski taşıyor.

Wion News'in haberine göre, sorunun temelinde Unix tabanlı işletim sistemlerinin zamanı hesaplama yöntemi yatıyor. Bu sistemlerde zaman, 1 Ocak 1970 tarihini başlangıç noktası (epoch) kabul eden ve saniye bazında ilerleyen bir sayaçla ölçülüyor. 

32-bit mimariye sahip sistemlerde bu saniye sayacı, 19 Ocak 2038 Salı günü, Greenwich Saati ile 03:14:07'de maksimum kapasitesine ulaşacak.

Bu sınıra ulaşıldığında, sayaç "taşacak" ve kendini sıfırlayarak negatif bir değere dönecek. Bunun sonucunda, etkilenen sistemler tarihi doğru hesaplayamayacak ve takvimlerini 13 Aralık 1901'e geri saracak.

Hangi sistemler risk altında?

2038 probleminin özellikle kritik altyapılarda kullanılan eski nesil sistemleri etkilemesi bekleniyor. Risk altındaki sistemler arasında şunlar bulunuyor:

Eski nesil bankacılık ve finans yazılımları Bazı sağlık cihazları (kalp pilleri, monitörler vb.) Uçuş kontrol sistemleri ve havacılık altyapıları Fabrikalarda, enerji santrallerinde ve ulaşım ağlarında kullanılan gömülü sistemler Eski model otomobillerin elektronik sistemleri

Günümüzde hala milyonlarca cihazın bu eski mimariyle çalıştığı göz önünde bulundurulduğunda, riskin ciddiyeti artıyor. Uzmanlar, paniğe gerek olmadığını ancak rehavete de kapılmamak gerektiğini belirtiyor.

Sorunun çözümü mevcut:

Yeni nesil 64-bit mimariyle çalışan sistemler, bu problemden hiç etkilenmeyecek. Çünkü bu sistemlerin zaman sayacının dolması için milyarlarca yıl gerekiyor.

Risk altındaki 32-bit sistemlerin ise ya tamamen 64-bit altyapıya geçirilmesi ya da özel yazılım güncellemeleriyle bu hataya karşı yamalanması gerekiyor.

Ancak özellikle kritik altyapılarda yer alan milyonlarca cihazı tespit etme, test etme ve güncelleme süreci uzun ve maliyetli olabileceğinden, uzmanlar kurumların şimdiden önlem almaya başlaması gerektiği konusunda uyarıyor. Aksi takdirde, 2038'de dünya genelinde ciddi dijital aksaklıklar yaşanması kaçınılmaz olabilir.