Tarladan rafa 5 kat fiyat farkı: Parayı kim kazanıyor?

Niğde'de fasulye tarlalarını gezen ve üreticilerle bir araya gelen CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, hasadın başında iyi bir fiyat beklentisi içinde olan çiftçinin, son günlerde yaşanan fiyat düşüşüyle hayal kırıklığına uğradığını ifade etti. Gürer, "Fasulye üreticisi ilk başta fiyatın iyi olacağını düşündü ve ilk günler maliyetine yakın bir fiyatla ürününü sattı. Ama şu anda fasulyede fiyatlarda bir düşme var. Onun için de üretici kaygılı. Ürettiğim ürün için diyor girdi maliyeti, ilacı, tohumu, sulaması, işçiliği karşılansın. Makul bir kar olsun. Fazla da bir şey istemiyor" dedi.

Ziyaret sırasında söz alan bir fasulye üreticisi, girdi maliyetlerindeki artışa karşın ürün fiyatlarının gerilemesinden şikayet etti. Üretici, yaşadıkları zorlukları şu sözlerle dile getirdi:

"Girdiler çok yükseldi ama çıktılar çok ucuz. Barbunyanın kilosu şu anda bize göre 100 lira olması lazım ama 70 lira. Beyaz fasulyenin şu anki maliyeti bize zaten 40 lira. Onda da kilo alamazsak tamamen gidiyor. Şu anda 35-38 lira arasına düştü. Sezonda 19 lira olan ÜRE gübre şu anda 33 lira. Mazot desen aynı."

Üretici, çocuklarının okula gitmek yerine tarlada çalışmak zorunda kaldığını belirterek, artan maliyetler yüzünden üretimden çekilme noktasına geldiklerini vurguladı. Tarladaki fiyat ile market rafı arasındaki uçuruma da dikkat çeken çiftçi, "Markette fasulyenin kilosu 175 lira. Bizden geçen yıl 48 liraya aldıkları ürünü bu yıl 175 liraya yazmışlar. Şu anda fasulye geçen yıldan daha aşağı fiyata satılıyor. Sadece üretici ezilmiyor, tüketici de rafta pahalıya alıyor. Çünkü aracılar parayı kazanıyor" diye konuştu.

Bölgede hem üretim hem de alım satım yapan bir başka vatandaş ise fiyatlardaki ani düşüşün nedenini ithalat olarak gösterdi. Tüccar, "Şu anda 45 lirayken fasulye, ani bir düşüş oldu. Şu anda 37–38 bandında çiftçiden alınıyor ve fabrikalar da almıyor. İklim şartlarından dolayı verim düşük. Mazot olmuş 55 lira, gübre olmuş 30 lira. Fasulyedeki fiyat düşmesinin sebebi ithalat. Şu anda Özbekistan’dan barbunya geliyor. Bugün barbunya 70 lira, 15 gün sonra 55 liraya düşecek" ifadelerini kullandı.

Çiftçinin fiyat çıkmazı: Hasat başladı sessizlik sürüyor

Milletvekili Ömer Fethi Gürer, sorunun çözümünün planlı bir tarım politikasından geçtiğini belirterek somut bir öneri sundu. Gürer, "Aslında bu işin çözümü var. Tarım Kredi Kooperatifimiz, Toprak Mahsulleri Ofisimiz var. Girdi maliyetleri hesaplanacak, üzerine makul bir kar konulacak ve çiftçiye denecek ki ‘senin ürünün şunun altına düşerse ben kefilim, o ürünü ben alacağım.’ Yıllardır anlatıyoruz. Yetkilileri uyarıyoruz, çiftçimize sahip çıkın, desteğini verin. Yabancı çiftçiyi destekleyeceğinize kendi çiftçimizi destekleyin" çağrısında bulundu.

Fasulyenin "milli yemek" olduğunu belirten Gürer, üretimdeki plansızlığın ülkeyi ithalata mahkum ettiğini söyledi. Gürer, "Üretici kazanmayınca ekim azalırsa ithalat artar. Bu işteki en önemli eksiklik planlama, öngörü, ithalat–ihracat dengesinin sağlanmaması ve çiftçiye yeterli desteğin verilmemesidir" dedi. Gürer, TÜİK verilerine göre 2024 yılında 8,4 milyon dolarlık, 2025 yılında ise 3,6 milyon dolarlık beyaz fasulye ithalatı yapıldığına dikkat çekti ve planlı bir üretimle ithalata gerek kalmayacağını sözlerine ekledi.