Taşındıktan sonra hayatı kâbusa döndü: ‘Yeni evim beni yavaş yavaş öldürüyordu’ Bu belirtiler varsa, hemen kontrol edin…

Florida’nın Tampa Körfezi bölgesinde yaşayan emlakçı Grace Cronkright ve eşi, yaklaşık bir yıl önce yeni evlerine taşındıklarında başlarına geleceklerden habersizdi. Taşınmanın ardından kısa sürede Cronkright’ın vücudu bir dizi gizemli belirti vermeye başladı.

Başta yalnızca hafif bir baş ağrısı ve eklemlerinde döküntüler şeklinde ortaya çıkan bu belirtiler, zamanla dayanılmaz bir hal aldı. Burun tıkanıklığı, boğazda kaşıntı, gözlerde şişlik ve migren atakları kronikleşti. Üstelik beyin sisi o kadar yoğundu ki, yaptığı konuşmaları hatırlayamayacak hale geldi.

‘ÖLÜYORMUŞUM GİBİ HİSSETTİM’

TikTok’ta paylaştığı videolarda yaşadıklarını anlatan Cronkright, “Hiçbir şekilde doğru düzgün düşünemiyordum, sanki ölüyormuşum gibi hissediyordum” ifadelerini kullandı. Başlangıçta bu semptomları hafife alan çift, zamanla sağlık sorunlarının hayatlarını altüst ettiğini fark etti.

DUVARLARIN ARDINDAKİ TEHLİKE ORTAYA ÇIKTI
Haziran ayında evde yapılan tadilat sırasında tesisatçılar duvarı açtığında, Cronkright aniden şiddetli bir migren geçirdi. Aynı anda eşi de göz kaşıntısı ve tahriş belirtileri yaşamaya başladı. Durumun ciddiyetini anlayan çift, evde bir asbest veya kurşun bazlı boya olup olmadığını öğrenmek amacıyla çevre uzmanlarını çağırdı.

Yapılan kapsamlı çalışmaların ardından gerçek kısa sürede gün yüzüne çıktı: Tüm sorunların kaynağı küftü. Evlerinin duvarlarında, havalandırma sistemlerinde ve tavan boşluklarında tespit edilen yoğun küf oluşumu, ciddi bir sağlık tehdidi oluşturuyordu.

ÇOK TEHLİKELİ BİR MANTAR TÜRÜ

Küf, sıcak ve nemli ortamlarda kolayca yayılabilen ve havaya karışan bir mantar türü. Uzmanlara göre tüm küfler zararlı olmasa da bazı türleri toksik bileşikler (mikotoksinler) üreterek ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Harvard Tıp Fakültesi’nden Dr. Nicholas Nassikas, New York Post’a yaptığı açıklamada “Küf maruziyeti solunum yollarının herhangi bir yerinde iltihaplanmaya neden olabilir” diyerek özellikle astım ve alerjisi olan kişilerin risk altında olduğuna dikkat çekti. Küf, grip benzeri semptomlardan akciğer enfeksiyonlarına, anafilaksi gibi yaşamı tehdit eden reaksiyonlara kadar birçok sağlık sorununu da tetikleyebiliyor.

TEMİZLİK SÜRECİ HİÇ KOLAY GEÇMEDİ, SAĞLIK SORUNLARI KISA SÜREDE YİNE ŞİDDETLENDİ
Küf tespiti sonrası Cronkright ve eşi, profesyonel bir temizlik ekibi ile çalışmaya başladı. Evde etkilenen alanlar karantinaya alındı, hava temizleyiciler çalıştırıldı, kirli yüzeyler söküldü ve kalıcı olarak tedavi edilemeyen malzemeler değiştirildi. Hava testlerinin temiz çıkması için işlem üç kez tekrarlandı. Cronkright, ilk temizleme işleminden sonra bile büyük bir rahatlama hissettiğini ifade etti.
Ancak temizlik süreci kolay geçmedi. Küf temizlenirken, havaya daha fazla virüs karıştı ve Cronkright’ın sağlık sorunları kısa süreli olarak daha da şiddetlendi. Cronkright, “Nefes darlığı çekmeye başladım, yüzüm ve kollarım uyuştu. Gözlerimin altı mosmor oldu. Ruh sağlığım çöktü” diyerek sürecin ne kadar yıpratıcı olduğunu anlattı.
KÜF SADECE GÖRÜNÜRDE DEĞİL: EVİNİZ TEHLİKE ALTINDA OLABİLİR

ABD Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü’ne göre, ülkedeki evlerin yaklaşık yarısında bir tür küf veya nem sorunu bulunuyor. Küfler yalnızca gözle görülebilen duvarlarda değil pek çok yerde oluşabiliyor. Yani küf, yalnızca eski veya ihmal edilen evlerin değil, düzenli kullanılan modern evlerin de sorunu olabiliyor.
Yoğun bakım uzmanı Dr. Lamia Ibrahim, “Evlerin ve diğer binaların içinde küf, bodrum katları ve duşlar gibi yüksek nemli yerlerde büyür. Özellikle de havalandırmanın yetersiz olduğu yerlerde” diyerek küf oluşumuna karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
EVDE KÜFÜ ÖNLEMENİN YOLLARI: NELERE VEDA ETMELİYİZ?
Küfü önlemek veya etkisini azaltmak için evde alınabilecek basit ama etkili önlemler mevcut. Dr. Sandeep Gupta’ya göre, bazı günlük alışkanlıklar ve eşyalar küf oluşumunu tetikleyebiliyor:
Kâğıt ve kitaplar: Gözenekli yapıları nedeniyle küf ve bakterileri hapseder. Gereksiz evrak ve kitap birikintilerinden kaçınılmalı.
İç mekân bitkileri: Gerçek bitkiler toprakta aşırı nem birikmesine neden olur. Yapay bitkiler tercih edilmeli.
Kumaş oyuncaklar: Küfe en yatkın olanlardır. Plastik ve metal oyuncaklar daha sağlıklıdır.
Kıyafetler: Islak çamaşırlar günlerce sepette bekletilmemeli. Küflü giysiler atılmalı. Kıyafetler askıda ve hava alan alanlarda saklanmalı.
Akvaryumlar ve halılar: Sürekli nem kaynağı olan bu eşyalar evin nem dengesini bozabilir. Halılar düzenli kontrol edilmeli, akvaryumların bulunduğu odalar ise nemölçer ile izlenmeli.
Sunta mobilyalar ve kumaş sepetler: Gözenekli malzemeler küf için ideal yaşam alanı. Yerine plastik veya metal eşyalar tercih edilmeli.
Split klima sistemleri: Düzenli temizlik yapılmazsa, küf virüsleri yayılabilir. Filtreler düzenli olarak kontrol edilmeli.

KÜFE MARUZ KALMANIN BELİRTİLERİ NELER?
Washington Post’a konuşan Dallas’taki Çevre Sağlığı Merkezi tıbbi direktörü Elizabeth Seymour, yaygın semptomların burun akıntısı, gözlerde sulanma, hapşırma ve öksürük olduğunu söyledi. Bazılarında boğazda kaşıntı veya deri döküntüsü de görülebilir. Uzmanlar, diğer semptomlar arasında yorgunluk, beyin sisi, mide bulantısı ve baş ağrılarının yer aldığını söyledi.

İç Hastalıkları Uzmanı Aytaç Karadağ, daha önce Hurriyet.com.tr’den Sedef Batı’ya yaptığı açıklamada küfün önce sarı, sonra yeşil, sonra da siyah renkle kendini belli edebileceğini, fakat bazen renk değişimi olmadan da küf gelişebileceğine dikkat çekmişti.
Washington Post’a konuşan Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı’nda Epidemiyolog Mark Mendell ise eviniz nemliyse veya su hasarı belirtileri varsa, küf sorununuz olabileceğini, çünkü küfün büyümek için neme ihtiyacı olduğunu, böyle bir durumda evin küf kokacağına dikkat çekiyor.
Yale Üniversitesi’nde kimya ve çevre mühendisliği bölümü başkanı Profesör Jordan Peccia ise iyi bir küf ekspertizin su ve havanın evde nasıl hareket ettiğini anladığını ve küf için farklı alanları kontrol edeceğinin altını çiziyor.

KÜFLE İLGİLİ SAĞLIK SORUNLARI AÇISINDAN KİMLER DAHA BÜYÜK RİSK ALTINDA?
Florida Sağlık Bakanlığı İletişim Direktörü Jae Williams, küfe karşı alerjisi olan, astım gibi mevcut akciğer rahatsızlıkları olan ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerin küfle ilgili sağlık sorunları açısından daha yüksek risk altında olduğunu, bu faktörlerin dışında, bazı insanların küfe karşı daha hassas göründüğünü ve bunun nedeninin belirsiz olduğunu söyledi. Williams, “Kısa cevap, herkesin risk altında olduğudur. Hepimiz bunu oldukça ciddiye almalıyız” dedi.
KARANFİL YAĞI VE SİRKE KÜFÜ YOK EDER Mİ?
Dr. Sandeep Gupta’ya göre, birçok kişi temizlik yaparken karanfil yağı veya sirke gibi doğal ürünlerle küfü “öldürmeye” çalışıyor ancak bu yöntemler, küfün havaya karışmasına ve sorunun daha da yayılmasına neden olabilir. En doğru yöntem, küfün oluştuğu bölgenin nem kaynağını ortadan kaldırmak ve yüzeyleri dikkatli bir şekilde, tek hamlede temizlemek.

New York Post’un ‘My new house was slowly killing me-the hidden threat that led to memory loss, numbness, migraines and worse’ ve ‘Common household items that make mold growth in your home even worse’ başlıklı haberleri ile Washington Post’un ‘Mold exposure is a health risk. Here’s how to deal with it.’ haberlerinden derlenmiştir.