Trump ın devrimci Orta Doğu ziyareti

Başkan Trump, ikinci başkanlık dönemindeki ilk dış ziyaretini Orta Doğu’ya yaptı. Suudi Arabistan’dan başlayıp Katar’a, ardından Birleşik Arap Emirlikleri’ne uzanan temaslar, yüzeyde ticaret, perde arkasında ise yeni bir düzenin ipuçlarını taşıyordu.

Yalnızca 3,2 trilyon dolarlık anlaşmalardan bahsetmiyoruz. Bu, Çin'in bölgedeki yükselişine verilen ekonomik bir yanıt, İran'a karşı zayıflatılmış bir ittifakın yeniden inşası ve belki de en önemlisi, Amerikan diplomasisinin “Esed sonrası Suriye” için sahaya sürdüğü yeni planın açılışıydı.

KÖRFEZ’LE TİCARET, ŞAM’A AF, İSRAİL’E MESAJ

Trump Riyad’da indiğinde ona yalnızca savaş uçakları değil, bekleyen yeni görevler de eşlik ediyordu. ABD-Suudi Arabistan arasında imzalanan anlaşmalar, yapay zekadan füze savunmasına kadar geniş bir paketti.

Katar’dan Boeing’e verilen 200 milyar dolarlık sipariş, Trump’ın “ABD’ye yatırım getirdim” söylemini destekledi. BAE’de ise enerji ve savunma ağırlıklı dev ortaklıklar duyuruldu. Ama bu yalnızca bir ekonomi meselesi değildi, aynı zamanda Çin’in yükselişine karşı Washington’un verdiği cevaptı. ABD’nin bölgeye “ben hâlâ buradayım” deme biçimiydi.
Trump ayrıca Suudi Arabistan’daki forumda yaptığı konuşmada Suriye’ye uygulanan tüm Amerikan yaptırımlarını kaldıracağını açıkladı. Bunu yaparken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüştüğünü de söyleyerek Türkiye’ye saygısını sundu.

Trump’ın programında İsrail yoktu. Bu durum, Tel Aviv'de rahatsızlık yarattı. Netanyahu günden güne yalnızlaşırken, en büyük darbeyi belki en güçlü müttefiki ABD’den aldı. İsrail bütün gücüyle Filistin’e yönelik saldırılarını sürdürürken, dünyadan yükselen ses her gün daha da gürleşiyor.

GAZZE BİLMECESİ

Filistin’le ilgili ilginç bir iddia geçtiğimiz gün ortaya atıldı. NBC News’a konuşan beş kaynak, ABD Başkanı Donald Trump’ın dondurulmuş milyarlarca dolarlık Libya fonlarını serbest bırakma karşılığında Gazze’deki yaklaşık 1 milyon insanı kalıcı olarak Libya’ya yerleştirmeyi planladığını söyledi.

Bu iddia haliyle büyük tepki topladı ve yetkililer yine aynı kanala haberin doğru olmadığını bildirdi. Hamas’tan da “konuyla ilgili bilgimiz bulunmuyor” açıklaması yapıldı.
Libya’da geçtiğimiz günlerde başlayan ve şimdilerde son bulan çatışmaların bu konuyla alakalı olup olmadığınıysa zaman gösterecek.

YENİ BİR DÜZEN KURULURKEN FİLİSTİN TANINMALI

ABD Başkanı Trump barış istiyor. Bunda bir şüphe yok artık. Hatta bu barış için uzun süreli müttefiki olan İsrail’le ilişkilerin gerilmesine karşı çıkmıyor. Sahada yıllardır çatışan Şara yönetimine bağlı güçlerle SDG’nin bir araya getirilmesinde Beyaz Saray’ın rolü büyük.

Elbette geçmişi unutmuyoruz. Filistin, Irak, Afganistan, Yemen, Suriye ve diğer coğrafyalarda olan bombardımanlar hatrımızda. Ancak bütün bunların altına imzayı atan isim Trump değil, önceki, savaş çağrısı yapan ve halkını korkutan liderlerdi.

Orta Doğu’da yeni bir düzen kuruluyor ve bu süreçte savaş arayan değil barış ve istikrar için çabalayanlar kazanacak.

Bartu Eken / Haber7