Trump kankalarla yollarını ayırıyor: Önce Musk şimdi Putin

ABD Başkanı Donald Trump son zamanlarda yakın dostlarıyla iplerini koparmaya başladı nedense. İşadamı Elon Musk’la, aslında sürpriz olmayan büyük kapışma sonrası yollarını ayırdıktan sonra, pek bir flörtleştiği Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le de arasındaki bahar havasının sonu gelmiş görünüyor. Uzun bir zaman önce değil daha geçen ay Putin’den “çok nazik bir adam” diye söz ediyordu.

Karar alırken kendisinden başka kimsenin ne dediğine hiç de itibar etmeyen Trump’ın kişiler hakkındaki görüşleri de hızla değişiyor bilindiği gibi. İlk başkanlık dönemindeki ekip arkadaşlarından neredeyse hiç kimsenin şimdi yanında olmadığı anımsanırsa bunu çok sık yapıyor demek ki.

Biliniyor, Trump seçim vaadleri arasında, göreve gelişinin ilk 24 saati içinde Rusya-Ukrayna savaşını bitireceğini de söylemişti. Başkanlık koltuğuna oturalı yedi ayı geçti oysa, savaş zaman zaman hızını kesse de sürüyor. Putin’e kızmasının nedeni Ukrayna’dan askerlerini çekeceğine ilişkin herhangi bir planının olmadığını farketmesi muhtemelen. “Hayal kırıklığına uğradım” derken kastettiği bu olmalı. “Putin gerçekten pek çok insanı şaşırttı. İyi konuşuyor ama akşam herkesi bombalıyor" dedi geçtiğimiz Pazar günü.

Nedeni ne olursa olsun bu Trump’ın büyük U dönüşlerinden biri tabii ki. Putin’i kayırdığını, hatta Ukrayna’ya saldırısının gerekçelerine destek verdiğini de biliyoruz. Hatta bu yılın Nisan ayında Volodomir Zelenksy’i suçlayarak “sizden 20 kat büyük bir ülkeye karşı savaş başlatıp sonra da insanların size füze vermesini umamazsınız” demişti.

Bu tutumunun yerinde yeller esiyor şimdi. “Bize hep saçmalıklar sunuyor” dediği Putin’e olan kızgınlığı Pazar günü Kiev'e Patriot hava savunma sistemleri gönderme sözüyle zirve yaptı. Dahası Rusya’ya yönelik yeni yaptırımların ipuçlarını verdi.

Zamanlama önemli. Trump’ın Ukrayna'ya silah yardımında bulunacağını açıklaması, ABD özel temsilcisinin Ukrayna'ya son ziyaretini gerçekleştirdiği, kendisinin de NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile Washington'da bir araya geldiği güne (Pazartesi) denk geldi.

Gelinen nokta şu; Trump, sınırsız bir ekonomik savaş başlatma tehdidiyle Putin’i ikna edeceğini düşünüyor belli ki. Ocak ayında yaptığı bir açıklamada “bunu kolay ya da zor yoldan yapabiliriz” demişti. Beş ay önce de Putin’in savaşı sona erdirmek için müzakere etmemesi halinde, Rusya'ya gümrük vergileri uygulamaya, hatta daha fazla yaptırım getirmeye hazır olduğunu da duyurmuştu.

Bu tehdid dili İşe yarar mı? Pek yarar gibi görünmüyor. Putin, artık geri dönüşü olmayan bir yolda. Savaşı durdurması için bir neden de yok ABD’den gelen bir teşvik de. Üstelik, savaş Putin’i daha da kararlı yaptı. Kim ne derse desin ülkesinin hem dış politikasını hem de ekonomisini Batı’ya karşı koyacak duruma getirdi. Yıllardır uygulanan yaptırımların işe yaramadığı ortada.

Tamam, enflasyon yüksek, işgücü sıkıntısı yaşıyor Rusya ama Çin başta olmak üzere Asya pazarları sayesinde yaptırımları deldiği gibi ithal ikamesi sayesinde ekonomik olarak sıkıntılarını da kolay atlattı.

İçeride Musk’ı, dışarıda Putin’i kaybeden Trump dilediği kadar kızıp dursun.

“Atı alan Üsküdar’ı çoktan geçti”