Trump Netanyahu krizi ne kadar gerçek?

Son günlerde ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun arasının açıldığına dair haberler yayınlanmaya başladı.

İddiaya göre İsrail Başbakanı tarafından manipüle edildiğini düşünen ve hayal kırıklığına uğrayan Trump, Netanyahu’nun üstünü çizdi.

İsrail medyasında yayınlanan haberlerde ABD Başkanı ve İsrail Başbakanı arasında iplerin koptuğu ve Trump’ın defterden sildiği Netanyahu’yla iletişimi kestiği öne sürülüyor.

Bu arada, ABD’nin İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee, Trump’ın Gazze Şeridi’ne insani yardım girişinin sağlanması için talimat verdiğini ve yardım dağıtım planının ateşkes anlaşmasına varılıp varılmamasına bağlı olmayacağını, yardım dağıtımına İsrail’in karışmayacağını ve ABD’nin yapacağı her şeyi İsrail’e haber vermek zorunda olmadığını söyledi.

Suudi Arabistan başta olmak üzere Arap ülkeleriyle İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için can atan Amerikalı Yahudi yazar Thomas Friedman da New York Times gazetesinde “Bu İsrail hükûmeti bizim müttefikimiz değil” başlığıyla yayınlanan makalesinde, Netanyahu’nun kendi çıkarlarını İsrail’in ve ABD’nin çıkarlarının önüne koyduğunu, Trump’ın da bu gerçeği anlamaya başladığını yazdı.

Trump’ın Körfez ülkelerine yapacağı ziyaretin hemen öncesine denk gelen bu tür haberler ve yorumlar nasıl okunmalı?

Trump ve Netanyahu arasında birçok konuda görüş ayrılığı bulunduğu, ABD’nin ve İsrail’in önceliklerinin farklı olduğu bir gerçek.

Ancak haberlerin Trump’ın Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar’ı kapsayan Körfez turunun hemen öncesine denk gelmesi dikkat çekici.

Gazze Şeridi’yle ilgili bir plan açıklaması beklenen Trump’ın “ABD’deki Yahudi lobisinin etkisi altında olmadığı”, “İsrail’i ve Netanyahu’yu takmadığı” mesajı verilmek isteniyor gibi.

ABD-İsrail ilişkilerinin liderlerin kişisel görüşlerinin ve yaklaşımlarının ötesinde olduğunu, Trump’ın ilk döneminde Kudüs’ü İsrail’in başkenti kabul ettiğini ve daha geçenlerde Gazze Şeridi sakinlerini tehcir planından bahsettiğini unutmamak gerekiyor.

Netanyahu’ya âdeta ateş püsküren Friedman, aynı köşe yazısında, “Hamas liderliği, esirleri serbest bırakmalı ve Gazze'den uzun zaman önce çekilmeliydi; böylece İsrail’in savaşı sürdürme bahanesi kalmazdı.” diyor.

Yapacakları her şeyi İsrail’e haber vermek zorunda olmadıklarını söyleyen Huckabee, isteyenlerin Gazze Şeridi’ni terk etmesine izin verilmesi fikrini desteklediklerini belirtiyor ve ateşkes anlaşmasının önündeki tek engelin Hamas olduğunu ileri sürüyor.

Dolayısıyla ABD Başkanı’nın açıklayacağı ve Katar dâhil Arap ülkeleri tarafından desteklenmesi beklenen planın Filistin halkının, haklı direnişinin ve Hamas’ın lehine olacağı düşünülmemeli.

Tüm suçu Netanyahu başkanlığındaki koalisyona yükleyen Friedman ve benzerleri, Orta Doğu’da Rusya ve İran’a karşı İsrail-ABD-Arap ülkeleri ittifakını ve iki devletli çözümü savunuyorlar.

Fakat kurulmasını istedikleri Filistin devleti Mahmud Abbas gibilerin yönetiminde silahlardan arındırılmış, kâğıt üzerinde kurulu uyduruktan bir devlet.

Kudüs’ün tamamını İsrail’in başkenti ilan eden Trump’ın Mescid-i Aksa’nın bulunduğu Doğu Kudüs’ü de içeren 1967 sınırlarında bir Filistin devletini desteklemesi beklenmemeli.

Diriliş Postası