Trump’tan Putin’e 50 günlük ültimatom: Kiev’e silah Rusya’ya yaptırım

Ocak ayında göreve geldikten sonra selefi Joe Biden’ın aksine Ukrayna savaşı bağlamında Rusya’ya karşı yumuşak bir politika izleyen Donald Trump, Moskova’ya sırtını dönüyor. Rusya lideri Vladimir Putin’den ateşkes ve kapsamlı barış anlaşması girişimlerine beklediği yanıtı alamayan Trump, Cumhuriyetçilerin şahin kanadının kulağına fısıldadığı “Moskova’ya baskıyı arttıralım” yaklaşımına yeşil ışık yaktı. Dün gece Rusya hakkında merakla beklenen açıklamalarını NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile birlikte Oval Ofis’ten yapan ABD Başkanı, Ukrayna’ya silah tedariki konusunda tutumunu değiştirerek, Kiev’e yeni silah  göndereceklerini duyurdu. Trump ayrıca Cumhuriyetçilerin bir bölümünün “Rusya’ya caydırıcı yaptırım” yaklaşımına yeşil ışık yaktı. Kremlin’e savaşı bitirmek için 50 günlük süre veren ABD Başkanı, aksi takdirde Rusya ve ticari ortaklarına yüzde yüzlük ek gümrük vergisi uygulayacaklarını açıkladı.

HEDEF RUSYA’NIN TİCARETİ

Trump yönetiminin rota değişikliği Avrupa-ABD arasında büyük bir görüşme trafiğine de yol açtı. ABD Başkanı, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile Oval Ofis’te kameraların karşısına geçti. Rusya’ya ağır gümrük vergisi tehdidinde bulunan  Trump, 50 gün içinde anlaşma olmazsa ikincil gümrük vergileri uygulanacağını ve oranın yüzde 100’e çıkacağını söyledi. İkincil vergiler kapsamında Rusya’nın ticaret ortaklarını hedef alacaklarını söyleyen Trump, ikincil vergilerin uygulanması için Kongre onayının gerekmediğini belirtti. Analistlere göre, Ukrayna savaşının ardından Rus doğal kaynaklarının en büyük alıcısı olan Çin, Hindistan ve Brezilya gibi ticaret ortakları vergi tehdidi nedeniyle Rusya ile ticareti keserse, ülkenin Ukrayna işgali için ayıracağı maddi kaynakları büyük bir darbe alacak. Rutte de ABD’nin Ukrayna’ya yoğun silah desteğinde bulunacağını belirtti. Öte yandan Trump’ın Ukrayna Temsilcisi Keith Kellogg da dün Kiev’e giderek temaslarda bulundu.

10 MİLYAR DOLARLIK SİLAH

Trump, Ukrayna’ya verilecek silahlarla ilgili ise ABD’nin para ödemeyeceğini ve maliyetin tamamen anlaşmaya dahil olan NATO üyesi ülkeler tarafından karşılanacağını söyledi. Patriot bataryaları ve hava savunma füzelerinin ilk siparişlerinin önümüzdeki günlerde ilgili Avrupalı ülkelere teslim edileceğini söyleyen Trump, bu ülkelerin de kendi envanterlerindeki bataryaları Ukrayna’ya göndereceğini aktardı. Trump ismini vermediği bir ülkenin 17 Patriot sistemi için sipariş verdiğini söyledi. Öte yandan Amerikan Axios’a konuşan güvenlik kaynakları Ukrayna’ya verilecek silahların ilk sipariş dalgasının 10 milyar dolar değerinde olduğunu söyledi. Kaynaklar ayırca anlaşmanın Patriot bataryaları ve füzelerinin yanı sıra Rusya’nın “derinliklerini vurabilecek uzun menzilli füzeleri içereceğini” iddia etti. 

‘PUTİN SÖZÜNDE DURMADI’

Trump’ın politika değişikliğinde Putin’in yaklaşımının etkili olduğu değerlendiriliyor. Trump önceki gün, “Putin beni hayal kırıklığına uğrattı. Onun sözünün arkasında duran biri olduğunu sanmıştım. Benimle güzel konuşuyor ama sonra geceleri insanları bombalamaya devam ediyor. Bu biraz problemli bir durum ve hoşuma gitmiyor” demişti. Trump dün akşam da, “Dört kere anlaşmaya vardığımızı düşünmüştüm. Ancak sonra bombalar yağmaya devam etti” ifadelerini kullandı. Öte yandan Ukrayna Başkanı Volodimir Zelenski, duyuruların ardından Trump’ı arayarak teşekkür ettiğini söyledi. 

MOSKOVA REST ÇEKTİ

ABD’de Donald Trump yönetiminin Ukrayna’ya yeni silahlar tedarik edeceğini açıklamasına Rusya’dan da yanıt geldi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov bunun mevcut durumu değiştirmeyeceğini belirterek, “Ukrayna’ya silah vermeyi zaten hiçbir zaman durdurmadınız. Şimdi neden korkalım” dedi. Trump’ın Özel Temsilci Keith Kellogg’un Kiev ziyaretini de değerlendiren Peskov, “Rusya için önemli olan, Kellogg’un Kiev’de ateşe benzin dökmek yerine ABD’nin savaşı bitirmek için arabulucu görevini devam ettirmesidir” ifadesini kullandı.

KİM’DEN KREMLİN’E DESTEK

ABD ve Avrupa Ukrayna konusunda safları tekrar sıklaştırırken, Rusya da müttefiki Kuzey Kore ile temaslarını yoğunlaştırdı. Önceki gün Kuzey Kore’ye sürpriz ziyaret gerçekleştiren Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ülke lideri Kim Jong-un ile görüşerek Kuzey Kore’nin savaşın sonuna kadar Rusya’nın yanında yer alacağı sözünü aldı. Kuzey Kore’nin 2025 yılı başlarından itibaren Rusya’ya 12 milyon 152 mm top mermisi, yüzlerce taktik balistik füze ve 30 bine yakın asker gönderdiği biliniyor. Kim, Lavrov’a gerekirse askeri yardımı arttıracakları sözü verdi.