TÜİK in ilk kez yayımladığı Sosyoekonomik Seviye raporunda dikkat çeken sonuçlar İş Yaşam Haberleri

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ilk kez "Sosyoekonomik Seviye 2023" bültenini yayımladı.

Bülten, hane halklarının sosyal ve ekonomik statüsünün birlikte ele alındığı bir ölçüm aracı olarak tanımlanırken raporda oldukça çarpıcı sonuçlar da ortaya çıktı. Çalışmada idari kayıtlar kullanılarak, ülkedeki 26 milyondan fazla hanenin tamamı için sosyoekonomik seviye skoru hesaplandı. Hesaplamalarda 2022, 2023 ve 2024 yılı verileri kullanılırken referans dönemi orta yıl olan 2023 olarak adlandırıldı.

TÜİK’ten metodolojiye yönelik yapılan açıklamada; hanenin Sosyoekonomik Seviye (SES) skoru hesaplanırken eğitim skorunun yüzde 50’si, gelir skorunun yüzde 30’u ve meslek skorunun yüzde 20’si alınarak hesaplandığı ve hanehalkı sosyoekonomik seviye skorunun "0" ile "300" arasında değer aldığı ifade edildi.

İdari kayıtlarda yer alan eğitim, meslek ve gelir bilgileri kullanılarak hanehalkı düzeyinde hesaplanan sosyoekonomik seviye skorları 7 grupta toplulaştırılırken bunlar A+ Grubu: En üst seviye, A Grubu: Üst seviye, B Grubu: Üst altı seviye, C1 Grubu: Üst orta seviye, C2 Grubu: Alt orta seviye, D Grubu: Alt seviye, E Grubu: En alt seviye olarak adlandırıldı.

İl düzeyinde en üst [A+] ve üst [A] sosyoekonomik seviye gruplarındaki hanehalkları, Türkiye içindeki oranlarına göre sıralandığında, bu seviyelerdeki hanehalklarının en fazla olduğu iller yüzde 28,6 ile İstanbul, yüzde 11,5 ile Ankara, yüzde 6,7 ile İzmir, yüzde 3,9 ile Bursa ve yüzde 3,3 ile Antalya oldu.

Araştırma kapsamında, sosyoekonomik seviye gruplarına bakıldığında, A+ grubu yani toplam en üst seviye grubu noktasında İstanbul’un payı yüzde 40,9 ile öne çıkıyor ardından ise 16,8 ile Ankara bulunuyor.

Ancak A+’ların şehirdeki oranına bakıldığında yüzde 2,49 ile Ankara zirveyi İstanbul’dan alıyor. İstanbul ise 2,39 ile 2. sırada yer alıyor. A+ grubu sıralamasında 3. sırayı Eskişehir alırken, onu sırasıyla İzmir ve Kocaeli takip etti.

A+ yani en üst seviye grubundakilerin şehirdeki oranına ilişkin verilerde yüzde 1’in üzerinde yalnızca Ankara, İstanbul, Eskişehir, İzmir ve Kocaeli’nin olması da dikkat çekiyor.

Aynı üst seviyenin şehirdeki oranları en düşük illeri incelediğimizde ise, listenin son sırasında Hakkari yüzde 0,17 ile öne çıkıyor. Onun yüzde 0,19 ile Şırnak, 0,23 ile de Osmaniye, Mardin ve Ağrı takip ediyor.

NÜFUSA ORANLA EN ALT SEVİYE ORANI EN YÜKSEK İL SİNOP OLDU

Öte yandan TÜİK’in araştırmasında nüfusa oranla en alt seviye oranı yani E grubuna en fazla sahip ülke de yüzde 27,4 ile Sinop oldu.

Sinop’u yine nüfusa oranla yüzde 27,3 ile Gümüşhane, 25,7 ile Kastamonu 25,2 ile ise Çankırı ve Yozgat takip etti.

En alt seviyenin nüfusa oranla en az olduğu il yüzde 10,8 ile Kocaeli olurken, onu sırasıyla yüzde 12,2 ile Ankara, yüzde 12,6 ile İstanbul, 12,7 ile Batman izledi.

Raporda orta sınıf olarak adlandırılan C1 ve C2’nin en yoğun olduğu il yüzde 42,95 ile Hakkari oldu.

Hakkari’yi yüzde 41,17 ile Tekirdağ ,yüzde 40,50 ile Düzce, yüzde 40,26 Kocaeli ve yüzde 40,04 ile Batman takip etti.

Sinop, Şanlıurfa ve Gümüşhane gibi illerde orta sınıfın oranı görece düşük kaldı. TÜİK’e göre orta sınıfın en düşük olduğu il yüzde 30,19 ile Sinop olurken, onu yüzde 31,18 Şanlıurfa, yüzde 31,46 ile Gümüşhane, yüzde 32,36 ile Kastamonu ve yüzde 32,69 ile Karabük izledi.

TÜİK'in 'Sosyoekonomik Seviye' raporunun bir sonraki yayımlanma tarihi Ağustos 2028 olarak duyuruldu.

* Haberin görseli Shutterstock'tan servis edilmiştir. Görsel temsilidir.