TÜİK: Yurt dışına web satışı yapan girişimlerin oranı arttı

TÜİK, 2025 yılına ilişkin Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarını açıkladı. Buna göre; en az 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin yüzde 93,6'sı 2025 yılında internete erişimde sabit hat internet bağlantısı kullandı. Sabit hat internet bağlantısı kullanan girişimlerin abone oldukları en yüksek bağlantı hızları incelendiğinde; 2025 yılında girişimlerin yüzde 54,8'inin 100 megabitten az hızda, yüzde 36,6'sının 100-999 megabit hız aralığında ve yüzde 8,6'sının 1 megabit ve üzeri hızda internet kullandığı görüldü.

WEB SİTESİNE SAHİP GİRİŞİMLERİN ORANI YÜZDE 56,5

En az 10 çalışanı olup web sitesine sahip olan girişimlerin oranı, 2024 yılında yüzde 51,8 iken bu oran 2025 yılında yüzde 56,5 oldu. Web sitesi sahiplik oranı çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 2025 yılında 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 92,5'inin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 73,1'inin ve 10-49 çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 52,4'ünün web sitesi sahibi olduğu görüldü.

Web sitesi sahiplik oranı ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde ise 2025 yılında web sitesi sahibi olan girişimlerin oranının en fazla yüzde 91,6 ile 'bilgi ve iletişim' faaliyeti yürüten girişimlerde olduğu görüldü. Bunu, yüzde 89,3 ile 'finans ve sigorta' faaliyetleri ve yüzde 79,7 ile 'bilgisayarların ve iletişim araç ve gereçlerinin onarımı' faaliyetleri takip etti.

GİRİŞİMLERİN YÜZDE 55,2'Sİ SOSYAL MEDYA UYGULAMALARINI KULLANDI

Facebook, Instagram, X, Snapchat, YouTube, LinkedIn, TikTok gibi sosyal medya uygulamalarını kullanan 10 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin oranı, 2021 yılında yüzde 34,6 iken 2025 yılında bu oran yüzde 55,2 oldu. Sosyal medya kullanan girişimlerin oranı çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 2025 yılında 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 52,8'inin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 64,2'sinin ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 83,4'ünün en az bir sosyal medya uygulaması kullandığı görüldü.

E-SATIŞ YAPAN GİRİŞİMLERİN ORANI YÜZDE 13,6

En az 10 çalışanı olan girişimlerin 2024 yılında internet veya Elektronik Veri Alışverişi (EDI) aracılığı ile gerçekleştirdikleri e-satış oranı yüzde 13,6 oldu. Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre e-satış yapma oranı, 10-49 çalışanı olan girişimlerde yüzde 12,9, 50-249 çalışanı olan girişimlerde yüzde 15,1 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde ise yüzde 26,5 oldu.

E-satış yapma oranı ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde ise 2024 yılında en fazla e-satış yapma oranının yüzde 38,6 ile 'konaklama ve yiyecek hizmeti' faaliyetlerini yürüten girişimlerde olduğu görüldü. Bunu, yüzde 20,3 ile 'bilgisayarların ve iletişim araç ve gereçlerinin onarımı' faaliyetlerini yürüten girişimler ve yüzde 19,7 ile 'bilgi ve iletişim' faaliyetlerini yürüten girişimler takip etti.

HER 10 GİRİŞİMDEN BİRİ WEB SATIŞ YAPTI

Girişimlerin yüzde 12,4'ü 2024 yılında web sitesi ya da mobil uygulamalar üzerinden web satış yaptı. Web sitesi ya da mobil uygulamalar aracılığı ile mal veya hizmet satışı yapan girişimler çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 11,9'unun, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 13,3'ünün, 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 21,3'ünün web satış yaptığı görüldü.

Web sitesi ya da mobil uygulamalar üzerinden mal veya hizmet satışı yapan girişimlerin yüzde 51,6'sı kendi web siteleri ya da mobil uygulamalarını kullanırken yüzde 80,4'ü farklı girişimlerin de satış yapabildiği çevrim içi mağazalar ve pazar yerleri ile mobil uygulamalarını kullandı. Bu oranlar, 2020 yılında sırasıyla yüzde 70,3 ve yüzde 69,7 idi.

WEB SATIŞ YAPAN GİRİŞİMLERİN YÜZDE 81,8'İ FİZİKSEL MAL SATTI

Web sitesi ya da mobil uygulamalar üzerinden mal veya hizmet satışı yapan girişimlerin web satışları ürün türüne göre incelendiğinde; fiziksel mal sattığını beyan eden girişimlerin oranı yüzde 81,8 oldu. Yazılım veya diğer dijital içeriklerin indirilmesi ya da çevrim içi sunulması gibi dijital olarak teslim edilen mal veya hizmet sattığını beyan eden girişimlerin oranı yüzde 24,1, konaklama, seyahat, bakım veya onarım hizmetleri gibi dijital olarak sunulmayan hizmetlerin web satış oranı ise yüzde 27,1 oldu.

Web sitesi ya da mobil uygulamalar aracılığı ile 2024 yılında mal veya hizmet satışı yapan girişimlerin yüzde 27,8'i yurt dışına satış yaptı. Bu oran, 2023 yılında yüzde 26 idi. Yurt dışına web sitesi ya da mobil uygulamalar üzerinden mal veya hizmet satışı yapan girişimlerin 2024 yılında satış sürecinde karşılaştığı zorluklar incelendiğinde ise girişimlerin en fazla karşılaştığı zorluğun yüzde 45,8 ile yurt dışına satılan ürünlerin teslim veya iade edilmesinin yüksek maliyeti olduğu görüldü. Bunu, yüzde 29,1 ile online ödeme sistemi ile ilgili zorluklar ve mevzuat bilgisi eksikliği ve yüzde 28,6 ile yurt dışına satış yaparken şikayet ve ihtilafların çözümüyle ilgili zorlukların izlediği görüldü.

İŞ ZEKASI YAZILIMI KULLANAN GİRİŞİMLERİN ORANI YÜZDE 6,5

Girişimlerin iş yazılımı kullanımları incelendiğinde; 2025 yılında girişimlerin yüzde 28,3'ü Kurumsal Kaynak Planlama (ERP), yüzde 12'si Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) ve yüzde 6,5'i ise İş Zekası (BI) yazılımlarını kullandı. Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre ERP, CRM ve BI yazılımlarının 250 ve daha fazla çalışanı olan girişimler tarafından sırasıyla yüzde 76,5, yüzde 42 ve yüzde 35,1 oranında kullanıldığı görüldü. Bu oranlar, 10-49 çalışanı olan girişimlerde sırasıyla yüzde 23,6, yüzde 9,9 ve yüzde 4,9, 50-249 çalışanı olan girişimlerde ise yüzde 46, yüzde 18,4 ve yüzde 10,7 oldu.

Ücretli bulut bilişim kullanım oranı, 2023 yılında 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerde yüzde 16,4 iken 2025 yılında bu oran yüzde 20,4 oldu. Ücretli bulut bilişim hizmeti kullanım oranı çalışan sayısı büyüklük gruplarına göre incelendiğinde; 2025 yılında 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde ücretli bulut bilişim hizmeti kullanım oranının yüzde 54,3 olduğu, bunu yüzde 31,8 ile 50-249 çalışanı olan girişimlerin, yüzde 17,3 ile 10-49 çalışanı olan girişimlerin takip ettiği görüldü.

Enerji tüketimini azaltmak amacıyla bilgi ve iletişim teknolojileri sistemleri veya çözümleri kullanan 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin oranı, 2025 yılında yüzde 17,1 oldu. Bu oran çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 15'inin, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 24,3'ünün ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 45,0'inin enerji verimliliği için bilgi ve iletişim teknolojileri sistemleri veya çözümleri kullandığı görüldü.

Girişimde artık kullanılmayan bilgisayar, monitör, cep telefonu gibi bilgi ve iletişim teknolojileri ekipmanlarını, elektronik atık toplamaya verdiğini veya geri dönüşüme gönderdiğini beyan eden 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin oranı yüzde 37,5, yedek parça olarak kullanmak amacıyla veya hassas bilgi güvenliği gibi nedenlerden dolayı girişimde muhafaza ettiğini beyan eden girişimlerin oranı yüzde 39,6, sattığını, kiraladığını veya bağışladığını beyan eden girişimlerin oranı ise yüzde 32,3 oldu.