Türkiye ile 7.396 kilometre uzaklıktaki Kombaçya arasında orman anlaşması

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında, Cumhurbaşkanlığı tarafından imzalanan uluslararası anlaşmalar arasında yer alan Türkiye ile Kamboçya Krallığı arasında yapılan ormanlık alan işbirliği mutabakatını eleştirdi.

Gürer, anlaşmanın dikkat çeken yönlerini ve taşıdığı riskleri paylaştı.

Gürer anlaşmaya ilişkin şunları kaydetti:

"Kamboçya ile yapılan anlaşma, orman ve orman arazisi rehabilitasyonu, entegre havza yönetimi, orman ağaçları ve fidanlarının üretimi, orman yangınları ile mücadele, çölleşme ve arazi bozulumu ile mücadele, sürdürülebilir orman yönetiminin desteklenmesi, sürdürülebilir yasal alanların korunması, odun dışı orman ürün ve hizmetlerinden faydalanma, orman hastalık ve zararlıları ile mücadele gibi maddeler içermektedir. Ayrıca, ormancılıkta izleme, rapor ve doğrulama amacıyla coğrafi bilgi ve uzaktan algılama dahil olmak üzere bilgi sistemleri uygulanması ve kullanılması, orman gen laboratuvarlarının teşvik edilmesi, iklim değişikliğinin azaltılması ve uyum sağlanması da bu maddeler arasında yer almıştır. Anlaşma, ormancılık alanında teknik bilgi paylaşımı, yetkililerin, danışmanların ve personelin değişimi, ortak çalıştay, toplantı, seminer, eğitim programları ve çalışma ziyaretleri düzenleyerek kapasite geliştirilmesini ve Tarım Orman Bakanlığı tarafından yürütülmesini öngörmektedir. Ayrıca, ilgili ticari kuruluşların teşvik edilmesi de anlaşmada belirtilmiştir. Ancak, 22 saat uçakla gidilen ve Türkiye'den 7.396 kilometre uzaklıkta, orman alanları Türkiye'nin yarısı kadar olan bir ülkeyle böyle bir anlaşma yapılması dikkat çekicidir.”

CHP’li, Ömer Fethi Gürer’in asıl dikkat çektiği nokta, anlaşmada yer alan gizlilik maddesi oldu.

Gürer şunları söyledi:

"Bu anlaşmanın içeriğinde ilginç bir madde var. Çok da rastlamadığımız bir şey. Diyor ki: 'Taraflardan her biri yazılı olarak aksi kararlaştırılmadıkça iş ve mutabakat zaptına uygulanması için diğer taraftan alınan ve diğer tarafa sağlanan tüm belge, bilgi ve diğer veriler gizli olarak değerlendirilir.' Ormanla ilgili karşılıklı alınan bilgiler, zaten açık alanda kullanılan bilgilerin dışında. Bu gizliliğe neden ihtiyaç duyuluyor? Neden böyle bir gizlilik var? Yazılı soru önergesi verdiğimizde, 'Oradan buraya gelen ne kadar orman ürünü oldu? Ormanla ilgili ne yapıldı? Ne kadar gider var?' diye sorduğumuzda, 'Yapılan anlaşma gereği gizlilik var, onun için bilgi veremeyeceğiz' demekten ibaret bir madde gibi görünüyor. Buna neden ihtiyaç duyulmuş, bilmiyorum."

Gürer anlaşma ile ilgili şu eleştiride bulundu:

"Türkiye’nin Avrupa Birliği ülkeleriyle orman ilişkilerini geliştirmesinin daha faydalı olacağını ifade ederek, "7396 km ötedeki ormanların varlığına ek olarak, ekvator iklimi ile bölgesel iklim uyumumuz da yok. Ne geliştirilecek? Turistik seyahatlerden başka çalıştaylar, toplantılar ve buna benzer giderler mi oluşacak? Ayrıca, gizliliği esas alan bir düzenleme olduğuna göre, oradan buraya ne gelecek, buradan oraya ne gidecek? Bu konular düşündürücü. Sudan’da yaşanan örnek, bu konuda Türkiye’nin model olarak doğru, ancak uygulama olarak yanlış bir girişimde bulunduğunu gösteriyor."

Gürer ayrıca, Sudan örneğini hatırlatarak, "Sudan’da bir tarım anlaşması yapıldı, şirket kuruldu, 10 yıl gidip gelindi, sonunda anlaşma tasfiye edildi. Bu süreçte ne kazandık?" şeklinde konuştu.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın mevcut sorunlarına dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, " Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bugünkü bünyesiyle zaten Türkiye’de tarımı yönetemediği bir gerçek. Gıdada mevcut denetim eksikliği de ortada. Bunun yanı sıra, ormanlarla ilgili ortaya çıkan yangın ve diğer sorunlar kamuoyunun bilgisinde. Siz, kendi ülkenizde tarımı yönetemezken, ormanlarla ilgili sorunlar çözülmemişken ya da gıdada yapmanız gereken pek çok iş varken, kalkıp başka ülkelerde orman anlaşmaları yaparak neyi ve nasıl düzelteceksiniz? Bu da bir soru işareti," ifadelerini kullandı.

VENEZUELA İLE TARIM ANLAŞMASI GÜNDEMDE

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında, Venezuela ile yapılan tarım anlaşmasına dair, "Bu anlaşma, Türkiye’den 10.563 kilometre uzaklıkta, Güney Amerika’da yer alan Venezuela ile yapıldı"diye konuştu.

Gürer, Venezuela ile yapılan anlaşmanın detaylarına değinerek, " Bu anlaşmada, Venezuela’ya teknik anlamda yardımcı olunacağı, oradaki ürünlerle ilgili farklı bilgilerin aktarılacağı, onların daha iyi ürün yetiştirmesinin sağlanacağı gibi ifadeler yer alıyordu. Ancak, bu çalışmalarla ilgili sonraki dönem bakanlarının aynı bilgiye sahip olmadığı ortaya çıktı.

Sudan’ın dışındaki Nijer ve Venezuela’da yapılacak çalışmalarla ilgili, bakanlık bilgi vermediği gibi, “Bizim böyle bir konuda bilgimiz yok,” diye yazılı yanıtlar verildi. Dışişleri Bakanlığı ise, “Anlaşma var,” diyordu. Nijer’le ilgili, hatta “TİGEM görevi var,” deniliyordu. Ancak Tarım ve Orman Bakanlığı, ‘Yok böyle bir anlaşma,’ diye yanıt verebiliyordu." ifadelerini kullandı.